മുരളി മനോഹർ ജോഷി

മുരളി മനോഹർ ജോഷി
മുരളി മനോഹർ ജോഷി
Minister of Human Resource Development
	ഓഫീസിൽ; 1998–2004
പിൻഗാമി	അർജുൻ സിംഗ്
മണ്ഡലം	രാജ്യസഭ
Minister of Science and Technology
	ഓഫീസിൽ; 1999–2004
പിൻഗാമി	കപിൽ സിബൽ
MP
	ഓഫീസിൽ; 2014–2019
മുൻഗാമി	Sriprakash Jaiswal
പിൻഗാമി	Satyadev Pachauri
മണ്ഡലം	Kanpur
MP
	ഓഫീസിൽ; 2009-2014
മുൻഗാമി	Dr. Rajesh Kumar Mishra
പിൻഗാമി	Narendra Damodardas Modi
മണ്ഡലം	Varanasi
MP
	ഓഫീസിൽ; 1977–1980
മുൻഗാമി	Narendra Singh Bisht
പിൻഗാമി	Harish Rawat
മണ്ഡലം	Almora
വ്യക്തിഗത വിവരങ്ങൾ
ജനനം	5 ജനുവരി 1934 (89 വയസ്സ്); Nainital, United Provinces, British India
രാഷ്ട്രീയ കക്ഷി	ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി
ഒപ്പ്

ഇംഗ്ലീഷ് വിലാസം

https://ml.wikipedia.org/wiki/Murli_Manohar_Joshi

മുൻ രാജ്യസഭ എം. പിയും ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി പ്രവർത്തകനുമാണ് മുരളി മനോഹർ ജോഷി (ജനനം: 5 ജനുവരി 1934). 1991 നും 1993 നും ഇടയിൽ അദ്ദേഹം പാർട്ടിയുടെ പ്രസിഡന്റായിരുന്നു. കാൺപൂർ പാർലമെന്റ് മണ്ഡലത്തിലെ മുൻ പാർലമെന്റ് അംഗമായിരുന്നു മുരളി മനോഹർ ജോഷി. ആദ്യകാലത്ത് അലഹബാദ് സർവകലാശാലയിൽ ഭൗതികശാസ്ത്ര പ്രൊഫസറായിരുന്നു അദ്ദേഹം. ജോഷി പിന്നീട് ദേശീയ ഡെമോക്രാറ്റിക് അലയൻസ് സർക്കാരിൽ കേന്ദ്ര മാനവ വിഭവശേഷി വികസന മന്ത്രിയായിരുന്നു. ഏറ്റവും ഉയർന്ന രണ്ടാമത്തെ സിവിലിയൻ അവാർഡായ പത്മവിഭൂഷനെ 2017 ൽ ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് ജോഷിക്ക് നൽകി.^[1]

വിദ്യാഭ്യാസം[തിരുത്തുക]

ഉത്തരേന്ത്യയിലെ അൽമോറയിൽ കുമയോൺ ഹിൽസ് പ്രദേശത്തിനടുത്ത്, 1934 ജനുവരി 5 നാണ് ജോഷി ജനിച്ചത്. ഇന്ന് ഉത്തരാഖണ്ഡ് സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ഭാഗമാണിത്. ചാന്ദ്‌പൂർ, ബിജ്‌നോർ, അൽമോറ എന്നിവിടങ്ങളിൽ ജോഷി പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം നേടി. മീററ്റ് കോളേജിൽ നിന്നും ബി.എസ്.സിയും തുടർന്ന് അലഹബാദ് സർവകലാശാലയിൽ നിന്ന് എം.എസ്.സി. പൂർത്തിയാക്കുകയും ചെയ്തു. പിന്നീട് ആർ‌. എസ്‌. എസ്. സംഘചലക് ആയി മാറിയ പ്രൊഫസർ രാജേന്ദ്ര സിംഗ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ അദ്ധ്യാപകരിലൊരാളായിരുന്നു. അലഹബാദ് സർവകലാശാലയിൽ നിന്ന് ഡോക്ടറേറ്റ് നേടി. സ്പെക്ട്രോസ്കോപ്പി ആയിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഡോക്ടറൽ തീസിസിന്റെ വിഷയം. ഭൗതികശാസ്ത്രത്തിൽ ഹിന്ദിയിൽ അദ്ദേഹം ഒരു ഗവേഷണ പ്രബന്ധം പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു, ഇത്തരത്തിലുള്ള ആദ്യത്തെ ഗവേഷണ പ്രബന്ധമാണിത്.^[2] പിഎച്ച്ഡി പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം ജോഷി അലഹബാദ് സർവകലാശാലയിൽ ഭൗതികശാസ്ത്രം പഠിപ്പിക്കാൻ തുടങ്ങി.

പുരസ്കാരങ്ങൾ[തിരുത്തുക]

പത്മവിഭൂഷൺ (2017)^[3]

അവലംബം[തിരുത്തുക]

പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ[തിരുത്തുക]

Reflections... Murli Manohar Joshi's blog
BJP profile of M.M. Joshi

[mur1-1] ദ് ഹിന്ദു പത്രത്തിൽ വാർത്ത

[mur2-2] സ്വന്തം സൈറ്റ് ആർകൈവ് ചെയ്തുവെച്ചത്

[3] മാതൃഭൂമി പത്തത്തിൽ വന്ന വാർത്ത

[1]

[2]

[3]

v t e വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിൽ പദ്മശ്രീ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ
1950s	ബിർ ഭാൻ ഭാട്ടിയ (1954) വി. ആർ. ഖാനോൽക്കർ (1954) പേരകാത്ത് വർഗ്ഗീസ് ബെഞ്ചമിൻ (1955) മഹേഷ് പ്രസാദ് മെഹ്‌റേ (1955) മുരുകപ്പ ചന്നവീരപ്പ മോദി (1956) ചിന്താമൻ ഗോവിന്ദ് പണ്ഡിറ്റ് (1956) ഐസക് സാന്ദ്ര (1956) ഖുഷ്‌ദേവ സിംഗ് (1957)
1960s	ഹിൽഡ മേരി ലാസർ (1961) ജോർജ്ജ് വില്യം ഗ്രിഗറി ബേർഡ് (1963) ഹക്കീം അബ്ദുൽ ഹമീദ് (1965) ജെറുഷ ജിറാദ് (1966) എഡിത്ത് ഹെലൻ പോൾ (1967) അമർ പ്രസാദ് റേ (1967) നട്ടേരി വീരരാഘവൻ (1967) ബി. കെ. ആനന്ദ് (1969) രാം കുമാർ കരോലി (1969) വുളിമിരി രാമലിംഗസ്വാമി (1969) കൃഷ്ണ ഗോപാൽ സക്‌സേന (1969)
1970s	അജിത് കുമാർ ബസു (1970) കൊളുത്തൂർ ഗോപാലൻ (1970) പെറുഗു ശിവ റെഡ്ഡി (1970) ബി. എൻ. ബി. റാവു (1971) കൃഷ്ണസ്വാമി ശ്രീനിവാസ് സഞ്ജിവി (1971) ഡൊറോത്തി ചാക്കോ (1972) തയ്യിൽ ജോൺ ചെറിയൻ (1972) ബാലസുബ്രഹ്മണ്യം രാമമൂർത്തി (1972) ബാലു ശങ്കരൻ (1972) കെ. എൻ. ഉഡുപ (1972) ആർ. മാർത്തണ്ട വർമ്മ (1972) മേരി വർഗ്ഗീസ് (1972) കെ. ടി. ധോളാകിയ (1973) എം. കെ. കൃഷ്ണ മേനോൻ (1973) ജെ. എം. പഹ്‌വ (1973) പ്രകാശ് നരേൻ ടണ്ടൻ (1973) ജംഷെഡ് വസിഫ്ദാർ (1973) ഗോവിന്ദപ്പ വെങ്കടസ്വാമി (1973) മണി കുമാർ ചേത്രി (1974) നാഗൂർ ഗോപിനാഥ് (1974) എൽ. എസ്. എൻ. പ്രസാദ് (1974) കഡിയല രാമചന്ദ്ര (1974) റൂബൻ ഡേവിഡ് (1975) സ്റ്റാൻലി ജോൺ (1975) മേരി പൂനെൻ ലൂക്കോസ് (1975) കഡിയല രാമചന്ദ്ര (1975) ദുർഗ ഡീയൽക്കർ (1976) ലൂസി ഉമ്മൻ (1977)
1980s	ജസ്ബീർ സിംഗ് ബജാജ് (1981) പി. കെ. സേതി (1981) കെ. വർദാചാരി തിരുവംഗടം (1981) സി. പി. താക്കൂർ (1982) രാജ് വീർ സിംഗ് യാദവ് (1982) എസ്. എസ്. ബദരീനാഥ് (1983) രാജ് ബവേജ (1983) ഷിഷുപാൽ റാം (1983) പുർഷോട്ടം ലാൽ വാഹി (1983) ബി. കെ. ഗോയൽ (1984) വെര ഹിംഗോറാണി (1984) കെ. പി. മാത്തൂർ (1984) എൻ. ബാലകൃഷ്ണൻ നായർ (1984) ഹരിഹരൻ ശ്രീനിവാസൻ (1984) രാംനികലാൽ കെ. ഗാന്ധി (1985) സമീരൻ നണ്ടി (1985) ഉഷ ശർമ്മ (1985) എം. എസ്. വലിയത്തൻ (1985) ഗോപാൽ കൃഷ്ണ വിശ്വകർമ (1985) സന്തോഷ് കുമാർ കക്കർ (1986) വി. ശാന്ത (1986) പ്രഭു ദയാൽ നിഗം (1987) Daljit Singh\|ദാൽജിത് സിംഗ് (നേത്രരോഗവിദഗ്ദ്ധൻ) \| ദാൽജിത് സിംഗ് (1987) ഹർബൻസ് സിംഗ് വസീർ (1987)
1990s	എൻ. എച്ച്. ആന്റി (1990) എം. ജി. ഡിയോ (1990) പി. കെ. രാജഗോപാലൻ (1990) എം. M. S. അഹൂജ (1991) സ്നേഹ ഭാർഗവ (1991) കെ. എം. ചെറിയൻ (ഡോക്ടർ) (1991) ജി. എൻ. മാൽവിയ (1991) ഷീല മെഹ്‌റ (1991) എസ്. സി. മുൻഷി (1991) എം. എൻ. പാസ്സി (1991) ജയ് പാൽ സിംഗ് (1991) നരേഷ് ട്രെഹാൻ (1991) രതിൻ ദത്ത (1992) ഖാലിദ് ഹമീദ്, ബാരൺ ഹമീദ് (1992) അനിൽ കോഹ്‌ലി (1992) രമേശ് കുമാർ (നെഫ്രോളജിസ്റ്റ്) (1992) ഉഷ കെഹാർ ലുത്ര (1992) ജെ. എസ്. മഹാഷാബെ (1992) പി. വി. എ. മോഹൻ‌ദാസ് (1992) ഇ. ടി. നീലകന്ദൻ മൂസ് (1992) കാമേശ്വർ പ്രസാദ് (1992) ലൂയിസ് ജോസ് ഡി സ za സ (1992) അമൃത് തിവാരി (1992) രഞ്ജിത് റോയ് ചൗധരി (1998) കെ. എ. അബ്രഹാം (1999) രാജ് ബോത്ര (1999) ബലേന്ദു പ്രകാശ് (1999) ദേവേന്ദ്ര ത്രിഗുണ (1999) പി. കെ. വാരിയർ (1999)
2000s	മഹേന്ദ്ര ഭണ്ഡാരി (2000) വിപിൻ ബക്ക്ഷെ (2000) വൈദ്യ സുരേഷ് ചതുർവേദി (2000) കിർപാൽ സിംഗ് ചുഗ് (2000) പി. കെ. ഡേവ് (2000) മാത്യു കലറിക്കൽ (2000) കകർല സുബ്ബറാവു (2000) ജി. എസ്. സൈനാനി (2000) ഇമ്മാനേണി സത്യമൂർത്തി (2000) ജ്യോതി ഭൂഷൺ ബാനർജി (2001) അലക ദേശ്പാണ്ഡെ (2001) ശരദ് കുമാർ ദീക്ഷിത് (2001) ചിറ്റൂർ മുഹമ്മദ് ഹബീബുള്ള (2001) M. Krishnan Nair\|എം. കൃഷ്ണൻ നായർ (ഡോക്ടർ) \| എം. കൃഷ്ണൻ നായർ (2001) ദസാരി പ്രസാദ റാവു (2001) ലെയ്‌സ്രാം നബാകിഷോർ സിംഗ് (2001) ഭൂപതിരാജു സോമരാജു (2001) സുരേഷ് എച്ച്. അദ്വാനി (2002) പ്രദീപ് ചൗബേ (2002) വിജയ് കുമാർ ദാദ (2002) പ്രകാശ് നാനാൽ കോത്താരി (2002) ഹർഷ് മഹാജൻ (2002) വിക്രം മർവ (2002) അറ്റ്‌ലൂരി ശ്രീമൻ നാരായണൻ (2002) കമൽജിത് സിംഗ് പോൾ (2002) കരിംപത് മാതംഗി രാമകൃഷ്ണൻ (2002) ഗുല്ലപ്പള്ളി നാഗേശ്വര റാവു (2002) ഡി. നാഗേശ്വർ റെഡ്ഡി (2002) പ്രഹ്ലാദ് കുമാർ സേത്തി (2002) ജെ. എസ്. ഗുലേറിയ (2003) നാരായണ പണിക്കർ കൊച്ചുപില്ലി (2003) രാജഗോപാലൻ കൃഷ്ണൻ (2003) അശോക് സേത്ത് (2003) വിജയ് പ്രകാശ് സിംഗ് (2003) ശരദ് മോരേശ്വർ ഹാർദിക്കർ (2004) എസ്. സി. മഞ്ചന്ദ (2004) അശ്വിൻ ബാലചന്ദ് മേത്ത (2004) രാജൻ സക്‌സേന (ഫിസിഷ്യൻ) (2004) എസ്. കെ. സമ (2004) ദേവി ഷെട്ടി (2004) ഗോപാൽ പ്രസാദ് സിൻഹ (2004) ജി. ബക്താവത്‌സലം (2005) ജിതേന്ദ്ര മോഹൻ ഹാൻസ് (2005) പി. എൻ. വി. കുറുപ്പ് (2005) വീർ സിംഗ് മേത്ത (2005) ലാവു നരേന്ദ്രനാഥ് (2005) സൈറസ് എസ്. പൂനവല്ല (2005) സഞ്ജീവ് ബാഗായ് (2006) മോഹൻ കാമേശ്വരൻ (2006) ഉപേന്ദ്ര കൗൾ (2006) സെറിംഗ് ലാൻ‌ഡോൾ (2006) ഹക്കീം സയ്യിദ് സിലൂർ റഹ്മാൻ (2006) ഹർഭജൻ സിംഗ് റിസാം (2006) കമൽ കുമാർ സേത്തി (2006) ടെഹെംടൺ എറാക് ഉദ്വാഡിയ (2006) ഹാർപിന്ദർ സിംഗ് ച w ള (2007) നർമദ പ്രസാദ് ഗുപ്ത (2007) അശോക് കുമാർ ഹേമൽ (2007) അതുൽ കുമാർ (നേത്രരോഗവിദഗ്ദ്ധൻ) (2007) സി. എൻ. മഞ്ജുനാഥ് (2007) അനൂപ് മിശ്ര (2007) പി. നമ്പേരുമാൽസാമി (2007) മയിൽ‌വഹനൻ നടരാജൻ (2007) കെ. ആർ. പളനിസ്വാമി (2007) മഹിപാൽ എസ്. സച്ച്ദേവ് (2007) ബി. പോൾ തലിയത്ത് (2007) ഷിയോ ഭഗവാൻ ടിബ്രുവൽ (2007) മൊഹ്‌സിൻ വാലി (2007) എസ്. എൻ. ആര്യ (2008) ദിനേശ് കെ. ഭാർഗവ (2008) ടോണി ഫെർണാണ്ടസ് (നേത്രരോഗവിദഗ്ദ്ധൻ) (2008) രാമൻ കപൂർ (2008) ടി. പി. ലഹാനെ (2008) കെയ്‌കി ആർ. മേത്ത (2008) എം. സി. പന്ത് (2008) അർജ്ജുനൻ രാജശേഖരൻ (2008) മാൽവിക സഭർവാൾ (2008) ഇന്ദു ഭൂഷൺ സിൻഹ (2008) രന്ധീർ സുദ് (2008) സി. യു. വെൽമുരുകേന്ദ്രൻ (2008) കല്യാൺ ബാനർജി (2009) ബൽസ്വരൂപ് ചൗബി (2009) സായിബാബ ഗ oud ഡ് (2009) യഷ് ഗുലാത്തി (2009) പി. ആർ. കൃഷ്ണ കുമാർ (2009) അരവിന്ദ് ലാൽ (2009) ഡി. എസ്. റാണ (2009) തനികാചലം സഡഗോപൻ (2009) അശോക് കെ. വെയ്ദ് (2009) ജി. വിജയരാഘവൻ (2009)
2010s	കെ. കെ. അഗർവാൾ (2010) ഫിലിപ്പ് അഗസ്റ്റിൻ (2010) അനിൽ കുമാർ ഭല്ല (2010) കൊടഗനൂർ എസ്. ഗോപിനാഥ് (2010) ലക്ഷ്മി ചന്ദ് ഗുപ്ത (2010) ജലകന്തപുരം രാമസ്വാമി കൃഷ്ണമൂർത്തി (2010) വികാസ് മഹാത്മേ (2010) ബി. രമണ റാവു (2010) രബീന്ദ്ര നരേൻ സിംഗ് (2010) അരവിന്ദർ സിംഗ് സോയിൻ (2010) മദനൂർ അഹമ്മദ് അലി (2011) പുഖ്‌രാജ് ബഫ്‌ന (2011) മൻസൂർ ഹസൻ (2011) ഇന്ദിര ഹിന്ദുജ (2011) ശ്യാമ പ്രസാദ് മണ്ഡൽ (2011) ജോസ് ചാക്കോ പെരിയപ്പുറം (2011) എ. മാർത്തണ്ട പിള്ള (2011) ശിവപതം വിറ്റാൽ (2011) നിത്യ ആനന്ദ് (2012) മുകേഷ് ബാത്ര (2012) മഹ്ദി ഹസൻ (2012) ജുഗൽ കിഷോർ (2012) വി. മോഹൻ (2012) ജെ. ഹരീന്ദ്രൻ നായർ (2012) വല്ലാർപുരം സെന്നിമലൈ നടരാജൻ (2012) ജിതേന്ദ്ര കുമാർ സിംഗ് (2012) ശ്രീനിവാസ് എസ്. വൈശ്യ (2012) സുദർശൻ കെ. അഗർവാൾ (2013) രാജേന്ദ്ര അച്യുത് ബദ്‌വേ (2013) കൃഷ്ണ ചന്ദ്ര ചുനേക്കർ (2013) താരപ്രസാദ് ദാസ് (2013) ടി. വി. ദേവരാജൻ (2013) സരോജ് ചൂരമണി ഗോപാൽ (2013) വിശ്വ കുമാർ ഗുപ്ത (2013) പ്രമോദ് കുമാർ ജുൽക (2013) ഗുൽഷൻ റായ് ഖത്രി (2013) ഗണേഷ് കുമാർ മണി (2013) അമിത് പ്രഭാകർ മെയ്ദിയോ (2013) സുന്ദരം നടരാജൻ (2013) സി. വെങ്കട എസ്. റാം (2013) കിരിത്കുമാർ മൻസുഖ്‌ലാൽ ആചാര്യ (2014) സുബ്രത് കുമാർ ആചാര്യ (2014) ബൽറാം ഭാർഗവ (2014) ഇന്ദിര ചക്രവർത്തി (2014) രാമകാന്ത് കൃഷ്ണാജി ദേശ്പാണ്ഡെ (2014) പവൻ രാജ് ഗോയൽ (2014) രാജേഷ് കുമാർ ഗ്രോവർ (2014) അമോദ് ഗുപ്ത (2014) ദയാ കിഷോർ ഹസ്ര (2014) തേനുംഗൽ പ lo ലോസ് ജേക്കബ് (2014) ശശാങ്ക് ആർ. ജോഷി (2014) ഹക്കീം സയ്യിദ് ഖലീഫത്തുള്ള (2014) മിലിന്ദ് വസന്ത് കീർത്തന (2014) ലളിത് കുമാർ (2014) മോഹൻ മിശ്ര (2014) വാംസി മൂത്ത (2014) സിദ്ധാർത്ഥ മുഖർജി (2014) നിതീഷ് നായിക് (2014) എം. സുഭദ്ര നായർ (2014) അശോക് പനഗരിയ (2014) നരേന്ദ്ര കുമാർ പാണ്ഡെ (2014) സുനിൽ പ്രധാൻ (2014) അശോക് രാജ്ഗോപാൽ (2014) കാമിനി എ. റാവു (2014) സർബേശ്വർ സഹാരിയ (2014) ജെ. എസ്. തിതിയാൽ (2014) ഓം പ്രകാശ് ഉപാധ്യായ (2014) മഹേഷ് വർമ്മ (2014) മഞ്ജുള അനഗാനി (2015) യോഗേഷ് കുമാർ ച w ള (2015) ബിമോല കുമാരി (2015) രൺദീപ് ഗുലേറിയ (2015) കെ. പി. ഹരിദാസ് (2015) രാജേഷ് കോട്ടെച്ച (2015) അൽക കൃപ്ലാനി (2015) ഹർഷ് കുമാർ (2015) ദത്താത്രേയു നോറി (2015) തേജസ് പട്ടേൽ (2015) രഘു റാം പിള്ളരിസെട്ടി (2015) നരേന്ദ്ര പ്രസാദ് (2015) സൗമിത്ര റാവത്ത് (2015) യോഗ രാജ് ശർമ്മ (2015) നിഖിൽ ടണ്ടൻ (2015) ഹർഗോവിന്ദ് ലക്ഷ്മിശങ്കർ ത്രിവേദി (2015) ഗോപി ചന്ദ് മന്നം (2016) പ്രവീൺ ചന്ദ്ര (2016) ജോൺ എബ്നെസർ (2016) ദൽജീത് സിംഗ് ഗംഭീർ (2016) എ. ജി. കെ. ഗോഖലെ (2016) മുർലി മനോഹർ ജോഷി (2016) Ravi Kant\|രവി കാന്ത് (പ്രൊഫസർ) \| രവി കാന്ത് (2016) ശിവ് നരേൻ കുറെൽ (2016) ടി. കെ. ലാഹിരി (2016) അനിൽ കുമാരി മൽഹോത്ര (2016) യർലഗദ്ദ നായുദമ്മ (2016) സുധീർ വി. ഷാ (2016) രാം ഹർഷ് സിംഗ് (2016) എം. വി. പത്മ ശ്രീവാസ്തവ (2016) ടി. എസ്. ചന്ദ്രശേഖർ (2016) ഹർകിഷൻ സിംഗ് (2017) സുനിതി സോളമൻ (2017) ഭക്തി യാദവ് (2017) അഭയ്, റാണി ബാംഗ് (2018) യെഷി ധോണ്ടൻ (2018) ലക്ഷ്മികുട്ടി (2018) എം. R. രാജഗോപാൽ (2018) സാൻ‌ഡുക് റൂട്ട് (2018) ഇലിയാസ് അലി (2019) ഒമേഷ് കുമാർ ഭാരതി (2019) മാമ്മൻ ചാണ്ടി (2019) സുഡാം കേറ്റ് (2019) രവീന്ദ്രയും സ്മിത കോൾഹെയും (2019) ജഗത് റാം (2019) രാമസ്വാമി വെങ്കടസ്വാമി (2019)
2020s	യോഗി ഏരിയോൺ (2020) പത്മ ബന്ദോപാധ്യായ (2020) സുഷോവൻ ബാനർജി (2020) ദിഗമ്പർ ബെഹെറ (2020) ലീല ജോഷി (2020) അരുണോദെ മൊണ്ടാൽ (2020) ശാന്തി റോയ് (2020) ഗുർദീപ് സിംഗ് (2020) സാന്ദ്ര ദേശാ സ za സ (2020) കുശാൽ കോൺവർ ശർമ്മ (2020) രവി കൃഷ്ണൻ R (2020)

v t e പദ്മവിഭൂഷൻ പുരസ്കാരജേതാക്കൾ
Arts	Adoor Gopalakrishnan Akkineni Nageshwara Rao Ali Akbar Khan Allauddin Khan Amitabh Bachchan Amjad Ali Khan Asha Bhosle Benode Behari Mukherjee Bhimsen Joshi Bhupen Hazarika Birju Maharaj Bismillah Khan D. K. Pattammal Dilip Kumar Ebrahim Alkazi Gangubai Hangal Hari Prasad Chaurasia Homai Vyarawalla Hrishikesh Mukherjee Jasraj K. G. Subramanyan Kaloji Narayana Rao Kapila Vatsyayan Kelucharan Mohapatra Keshava Shankar Pillai Kishan Maharaj Kishori Amonkar Kumar Gandharva Lata Mangeshkar M. Balamuralikrishna M.F. Husain M.S. Subbulakshmi Mallikarjun Mansur Mario Miranda Nand Lal Bose R. K. Laxman Raghunath Mohapatra Ram Narayan Ravi Shankar Satish Gujral Satyajit Ray Semmangudi Srinivasa Iyer Shivkumar Sharma Sonal Mansingh Syed Haider Raza T. Balasaraswati Uday Shankar Umayalpuram K. Sivaraman V. Shantaram Zohra Sehgal Zubin Mehta
Civil Service	A. Rameswami Mudaliar Ajudhia Nath Khosla Basanti Devi Bhairab Dutt Pande Bimala Prasad Chaliha Binay Ranjan Sen Braj Kumar Nehru Brajesh Mishra C. R. Krishnaswamy Rao Chakravarthi Vijayaraghava Narasimhan Chandrika Prasad Srivastava D. S. Joshi Dharma Vira E. Sreedharan Ghananand Pande H. V. R. Iyengar Homi Nusserwanji Sethna Jyotindra Nath Dixit V. K. R. V. Rao Khusro Faramurz Rustamji Krishen Behari Lall Lallan Prasad Singh Mambillikalathil Govind Kumar Menon Manmohan Singh Manohar Singh Gill Mohan Sinha Mehta N.N. Vohra Naresh Chandra P. N. Dhar Paramasiva Prabhakar Kumaramangalam Rai Krishnadasa Sumati Morarjee Suranjan Das T. Swaminathan T. V. Rajeswar Tarlok Singh Triloki Nath Chaturvedi Venkataraman Krishnamurthy Vijaya Lakshmi Pandit
Law and Public Affairs	Adarsh Sein Anand Aditya Nath Jha Ajoy Kumar Mukherjee Ali Yavar Jung Anthony Lancelot Dias AR Kidwai Aruna Asaf Ali Atal Bihari Vajpayee Balasaheb Gangadhar Kher Benjamin Arthur Gilman Chandra Kisan Daphtary Chandulal Madhavlal Trivedi Chintaman Dwarkanath Deshmukh Fali Sam Nariman Fazal Ali Ghulam Mohammed Sadiq Govind Narain Gulzari Lal Nanda Hans Raj Khanna Hari Vinayak Pataskar Hiren Mukerjee Hormasji Maneckji Seervai Hosei Norota Jigme Dorji Wangchuk Jivraj Narayan Mehta K. Parasaran K. Vaidyanatha Kalyana Sundaram Karan Singh Kazi Lhendup Dorji Kangsarpa Kottayan Katankot Venugopal L. K. Advani Lakshmi Chand Jain Lakshmi Sahgal Madhav Shrihari Aney Manepalli Narayana Rao Venkatachaliah Mehdi Nawaz Jung Milon Kumar Banerji Mirza Hameedullah Beg Montek Singh Ahluwalia Motilal Chimanlal Setalvad N. G. Ranga Nagendra Singh Nani Ardeshir Palkhivala Naryana Raghvan Pillai Niren De P. B. Gajendragadkar Padmaja Naidu Parkash Singh Badal Prafullachandra Natwarlal Bhagwati Pranab Mukherjee Radhabinod Pal Raja Jesudoss Chelliah Ravi Narayan Reddy Sardar Swaran Singh Shriprakash Sikander Bakht Soli Jehangir Sorabjee Umashankar Dikshit V. K. Krishna Menon V. N. Khare V. R. Krishna Iyer Vijay Kelkar Walter Sisulu Y. Venugopal Reddy Zakir Husain
Literature and Education	Acharya Kalelkar Amrita Pritam Bal Ram Nanda Basanti Dulal Nag Chaudhuri Bashir Hussain Zaidi Bhabatosh Dutta Chakravthi Rangarajan Chandeshwar Prasad Narayan Singh D. P. Chattopadhyaya Dhondo Keshav Karve Giani Gurmukh Singh Mussafir Gopinath Kaviraj Jagdish Natwarlal Bhagwati John Kenneth Galbraith John Matthai Kakkadan Nandanath Raj Kalu Lal Shrimali Khushwant Singh Kotha Satchidanda Murthy Kuppalli Venkatappa Puttappa Lakshmanshastri Joshi Mahadevi Verma Mahasveta Devi Ottaplakkal Neelakandan Velu Kurup Premlila Vithaldas Thackersey R. K. Narayan Raja Rao Rajaram Shastri Sarvepalli Gopal Sitakant Mahapatra Suniti Kumar Chatterji
Medicine	A. Lakshmanaswami Mudaliar Autar Singh Paintal B. K. Goyal Balu Sankaran Brihaspati Dev Triguna Jasbir Singh Bajaj Kantilal Hastimal Sancheti Marthanda Varma Sankaran Valiathan Prakash Narain Tandon Purshotam Lal Sivaramakrishna Iyer Padmavati Vithal Nagesh Shirodkar
Military Service	Arjan Singh Arun Shridhar Vaidya Harbaksh Singh Joyanto Nath Chaudhuri Om Prakash Mehra Pratap Chandra Lal S. M. Nanda Sam Manekshaw
Other	B. K. S. Iyengar Edmund Hillary N. R. Narayana Murthy Prasanta Chandra Mahalanobis Rajendra K. Pachauri Rambhadracharya Sunderlal Bahuguna
Science and Engineering	A. P. J. Abdul Kalam Anil Kakodkar Benjamin Peary Pal C. N. R. Rao Calyampudi Radhakrishna Rao Charles Correa Daulat Singh Kothari G. Madhavan Nair E. C. George Sudarshan Hargobind Khorana Indraprasad Gordhanbhai Patel Jayant Vishnu Narlikar Kalpathi Ramakrishna Ramanathan Krishnaswamy Kasturirangan M. S. Swaminathan M. R. Srinivasan Man Mohan Sharma Norman E. Borlaug Obaid Siddiqui Palle Rama Rao Raghunath Anant Mashelkar Raja Ramanna Rajagopala Chidambaram Roddam Narasimha Salim Moizuddin Ali Abdul Satish Dhawan Satyendra Nath Bose Subrahmanyan Chandrasekhar Vallmpadugai Srinivasa Raghavan Arunachalam Venkatraman Ramakrishnan Verghese Kurien Vikram Ambalal Sarabhai Yash Pal
Social Service	Baba Amte Durgabai Deshmukh Gaganvihari Lallubhai Mehta Jankibai Bajaj Kamladevi Chattopadhyay Mary Clubwala Jadhav Mira Behn Mohan Dharia Nanaji Deshmukh Nellie Sengupta Nirmala Deshpande Pandurang Shastri Athavale Sister Nirmala U. N. Dhebar Usha Mehta Valerian Gracias Veerendra Heggade
Sports	Sachin Tendulkar Viswanathan Anand
Trade and Industry	A. S. Ganguly Aga Khan IV Azim Premji Ghanshyam Das Birla J. R. D. Tata Lakshmi Niwas Mittal M. Narasimham P. R. S. Oberoi Prathap C. Reddy Ratan Tata
Portal Category WikiProject

v t e പതിനാറാം ലോകസഭയിലെ ഉത്തർപ്രദേശിൽ നിന്നുള്ള അംഗങ്ങൾ
GE 2014	Ajay Kumar Mishra Akshay Yadav Anju Bala Anupriya Patel Anshul Verma Ashok Kumar Doharey Bhanu Pratap Singh Verma Bharat Singh Bhairon Prasad Mishra Bhartendu Singh Bhola Singh Brij Bhushan Sharan Singh Chhotelal Choudhary Babulal Daddan Mishra Devendra Singh Dharmendra Kashyap Dharmendra Yadav Dimple Yadav Harivansh Singh Hari Om Pandey Harish Dwivedi Harinarayan Rajbhar Hema Malini Hukum Singh Jagdambika Pal Kalraj Mishra Kamlesh Paswan Kanwar Singh Tanwar Kaushal Kishore Keshav Prasad Maurya Kirti Vardhan Singh Krishna Pratap Krishna Raj Kunwar Pushpendra Singh Chandel Kunwar Sarvesh Kumar Singh Lallu Singh Mahendra Nath Pandey Mukesh Rajput Mahesh Sharma Maneka Gandhi Manoj Sinha Mulayam Singh Yadav Murali Manohar Joshi Naipal Singh Narendra Modi Neelam Sonkar Niranjan Jyoti Pankaj Choudhary Priyanka Singh Rawat Raghav Lakhanpal Rahul Gandhi Rajendra Agrawal Rajesh Diwakar Rajesh Pandey Rajesh Verma Rajnath Singh Rajveer Singh Ram Shankar Katheria Ram Charitra Nishad Ravindra Kushawaha Rekha Verma Sakshi Maharaj Sanjeev Balyan Santosh Kumar Gangwar Satya Pal Singh Satyapal Singh Saini Satish Kumar Gautam Savitri Bai Phule Sharad Tripathi Shyama Charan Gupta Sonia Gandhi Uma Bharti Varun Gandhi Vinod Kumar Sonkar Virendra Singh Mast V. K. Singh Yashwant Singh Yogi Adityanath
By-election 2014	Tej Pratap Singh Yadav Pre-by poll: Mulayam Singh Yadav – resigned
15th LS members 17th LS members Members of the 16th Lok Sabha from States AP BR CT GA GJ HR HP JK JH KA KL MP MH OR PB RJ TN TG UP UT WB Northeast AR AS MN ML MZ NL SK TR Union Territories AN CH DN DD LD DL PY

v t e ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി
Presidents	അടൽ ബിഹാരി വാജ്‌പേയി (1980 - 1986) · ലാൽ കൃഷ്ണ അഡ്വാണി(1986 - 1991, 1993-1998, 2004-2006) · മുരളി മനോഹർ ജോഷി (1991 - 1993) · Kushabhau Thakre (ഏപ്രിൽ 1998 - ഓഗസ്റ്റ് 2000) · Bangaru Laxman (ഓഗസ്റ്റ് 2000 - മാർച്ച് 2001) · Jana Krishnamurthi (മാർച്ച് 2001 - ജൂലൈ 2002) · വെങ്കയ്യ നായിഡു (ജൂലൈ 2002 - ഒക്ടോബർ 2004) · രാജ്‌നാഥ്‌ സിങ് (ജനുവരി 2006 - ഡിസംബർ 2009) · നിതിൻ ഗഡ്കരി (ഡിസംബർ 2009 - നിലവിൽ)
Branches	അഖില ഭാരതീയ വിദ്യാർത്ഥി പരിഷത്ത് · ഭാരതീയ യുവമോർച്ച · Bharatiya Kisan Sangh · ഭാരതീയ മസ്ദൂർ സംഘം
Party leaders	സുഷമ സ്വരാജ് · അരുൺ ജൈയ്റ്റ്ലി · വെങ്കയ്യ നായിഡു · Mukhtar Abbas Naqvi · നരേന്ദ്ര മോദി · Sushil Kumar Modi · മുരളി മനോഹർ ജോഷി · ശിവരാജ് സിംഗ് ചൗഹാൻ
History	രാഷ്ട്രീയ സ്വയംസേവക സംഘം · ഭാരതീയ ജനസംഘം · ജനതാ പാർട്ടി · Organisation