മംഗോളിയയിലെ നിയമവ്യവസ്ഥ
മംഗോളിയയിലെ നിയമവ്യവസ്ഥ, പ്രഥമതലം, അപ്പീൽ കോടതി, സുപ്രീം കോടതി എന്നിങ്ങനെ മൂന്ന് തലങ്ങളിലുള്ള കോടതി സംവിധാനമാണ്. ഇത് മൂന്ന് ശാഖകളായി ( സിവിൽ, ക്രിമിനൽ, അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് കേസുകൾ ) തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. ഭരണഘടനാ നിയമത്തിന്റെ ചോദ്യങ്ങൾക്ക് പ്രത്യേക ഭരണഘടനാ കോടതികൾ നിലവിലുണ്ട് . ഇതര തർക്ക പരിഹാരത്തിന്റെ വിവിധ രൂപങ്ങളും ഇവിടെ പ്രാബല്യത്തിൽ ഉണ്ട്.
നിയമവ്യവസ്ഥ[തിരുത്തുക]
മുൻ‌വിധിയെ നിയമത്തിന്റെ ഉറവിടമായി കണക്കാക്കാത്തതിനാൽ, ആധുനിക മംഗോളിയൻ നിയമവ്യവസ്ഥയിലെ കോടതികൾ നിയമത്തിന്റെ ഉറവിടമെന്ന നിലയിൽ ഔപചാരികമായ പങ്ക് വഹിക്കുന്നില്ല. മംഗോളിയയിൽ, ജഡ്ജിമാർ നിയമം പ്രയോഗിക്കുകയേ വേണ്ടൂ, അത് സൃഷ്ടിക്കുകയല്ല ചെയ്യുന്നത്. റഷ്യയിലും ജർമ്മനിയിലും പ്രയോഗിക്കുന്ന കോണ്ടിനെന്റൽ നിയമവ്യവസ്ഥയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ് മംഗോളിയയിലെ കോടതി സംവിധാനം. ഇത് ഒരു പൊതു നിയമവ്യവസ്ഥയല്ലാത്തതിനാൽ വിവിധ കോടതികൾ പുറപ്പെടുവിക്കുന്ന തീരുമാനങ്ങൾക്ക് മുൻ‌ഗണനാ മൂല്യമില്ല. മംഗോളിയയിലെ സുപ്രീം കോടതിയുടെ ജുഡീഷ്യൽ തീരുമാനങ്ങൾ വ്യക്തിഗത കേസുകളിൽ മാത്രമായി പരിമിതപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. ആ കേസിന്റെ പ്രത്യേക ആവശ്യത്തിനായി അവർ എല്ലാ കോടതികളെയും മറ്റ് വ്യക്തികളെയും ബാധിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും, നിയമനിർമ്മാണത്തിൽ അവയ്ക്ക് കൂടുതൽ സ്വാധീനമില്ല. അതിനാൽ, അവ പൊതുവായ അർത്ഥത്തിൽ “നിയമം” ആയി മാറുന്നില്ല.[1]
നിയമവ്യവസ്ഥയുടെ വർഗ്ഗീകരണം[തിരുത്തുക]
സിദ്ധാന്തപരമായി എല്ലാ മംഗോളിയൻ നിയമങ്ങളും ഒരു ഏകീകൃത നിയമവ്യവസ്ഥയിൽ തുല്യപദവിയാണെങ്കിലും, സിവിൽ, പൊതു നിയമങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള റൊമാനോ-ജർമ്മനിക് നിയമവ്യവസ്ഥയുടെ വിഭജനം മംഗോളിയൻ നിയമവ്യവസ്ഥയെ സ്വാധീനിച്ചിട്ടുണ്ട്. [xxi] ക്രിമിനൽ നിയമത്തെ ചിലപ്പോൾ ഒരു പ്രത്യേക ഡിവിഷനായി തരംതിരിക്കാറുണ്ടെങ്കിലും, ഇത് പൊതു നിയമത്തിന്റെ പ്രത്യേക ഭാഗമായി കണക്കാക്കണം.
പൊതുനിയമം പൗരനും സംസ്ഥാനവും തമ്മിലുള്ള നിയമപരമായ ബന്ധങ്ങളെക്കുറിച്ചോ അല്ലെങ്കിൽ പൊതു അധികാരികളുടെ രൂപത്തിൽ സംസ്ഥാനത്തിന്റെ പ്രകടനങ്ങളെക്കുറിച്ചോ ആണ്. അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് കോടതികളിലാണ് മിക്ക പൊതു നിയമ നടപടികളും നടക്കുന്നത്.[2]
സിവിൽ നിയമത്തിൽ സിവിൽ ജീവിതത്തെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിയമ തത്വങ്ങളുടെ കേന്ദ്രീകരണം അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു, അല്ലെങ്കിൽ മറ്റൊരു വിധത്തിൽ പറഞ്ഞാൽ, സ്വകാര്യ വ്യക്തികൾ തമ്മിലുള്ള കാര്യങ്ങൾ. ഒരു പൊതുസ്ഥാപനവും ഒരു വ്യക്തിയും തമ്മിലുള്ള ഇടപാടുകൾ നിയന്ത്രിക്കുന്നത് സിവിൽ നിയമമാണ്, പൊതു നിയമങ്ങളല്ല ഇവിടെ ബാധകം.
മംഗോളിയയിൽ, നിയമരംഗത്ത് പ്രത്യേക പ്രസാധകർ ഉണ്ടായിട്ടില്ല. ഇംഗ്ലീഷ് സ്പാനിഷ് നിയമങ്ങളുടെ തർജ്ജമകളാണ് നിയമപുസ്തകങ്ങളായി വരുന്നത്.
മംഗോളിയൻ നിയമചരിത്രം[തിരുത്തുക]
1206 ൽ മംഗോളിയൻ സാമ്രാജ്യം സ്ഥാപിതമായതുമുതൽ മംഗോളിയൻ നിയമവ്യവസ്ഥയുടെ വികസനം നാല് പ്രധാന ചരിത്ര ഘട്ടങ്ങളായി തിരിക്കാം:
മംഗോളിയൻ സാമ്രാജ്യ കാലഘട്ടം - മംഗോളിയൻ നിയമവ്യവസ്ഥയുടെ വേരുകൾ രൂപപ്പെടുന്ന കാലഘട്ടമാണിത്. 1206 നും 1218 നും ഇടയിൽ എഴുതിയ ജെങ്കിസ്‍ ഖാന്റെ ഇഖ് സസാഗ് നിയമം, യാസ എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആധിപത്യത്തിൽ ഗോത്രവർഗക്കാർ ഇതിനകം കൈവശം വച്ചിരുന്ന നിയമത്തിന്റെ പൊതുതത്ത്വങ്ങളുടെ ഒരു കോഡിഫിക്കേഷനായിരുന്നു ഇത്. യസ്സയുടെ മംഗോളിയൻ സ്ക്രോളോ കോഡെക്സോ ഒന്നും കണ്ടെത്തിയില്ലെങ്കിലും, യസ്സയുടെ ഉത്തരവുകൾ സമഗ്രവും നിർദ്ദിഷ്ടവുമാണെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. യാസയുടെ സഹായത്തോടെ, ജെങ്കിസ്‍ ഖാനും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിൻഗാമികൾക്കും തങ്ങൾ കീഴടക്കിയ പ്രദേശങ്ങളിലുടനീളം ഒരു അടിസ്ഥാന നിയമവാഴ്ച സ്ഥാപിക്കാൻ കഴിഞ്ഞു. യസ്സയുടെ സ്വാധീനം ഇപ്പോഴും മംഗോളിയയിൽ ആചാരങ്ങളുടെയും മറ്റും രൂപത്തിൽ കാണപ്പെടാം.
പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ട് മുതൽ പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ നിയമങ്ങൾ - 16 മുതൽ 19 വരെ നൂറ്റാണ്ടുകളിലെ നിയമങ്ങളുടെ ശേഖരം 1640 ലെ മംഗോളിയൻ-ഒയിറാത്ത് നിയമങ്ങളിലും 1709 ലെ ഖൽഖ് ജുറാം നിയമത്തിലും നിലനിൽക്കുന്നു. മുൻ നിയമ പാരമ്പര്യത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി, ഈ നിയമങ്ങൾ നിയമപരമായി ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും ഉറപ്പുനൽകുകയും ചെയ്തു മംഗോളിയൻ സമൂഹത്തിലെ സാമൂഹിക ബന്ധങ്ങൾ. മംഗോളിയക്കാരുടെ സമ്പന്നമായ നിയമപാരമ്പര്യം കാത്തുസൂക്ഷിക്കുന്നതിനൊപ്പം മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന സാമൂഹികവും രാഷ്ട്രീയവുമായ അന്തരീക്ഷവുമായി പൊരുത്തപ്പെടാനുള്ള അവരുടെ ലക്ഷ്യമായിരുന്നു ഈ നിയമങ്ങളിലെല്ലാം പൊതുവായുള്ളത്.
സോഷ്യലിസ്റ്റ് കാലഘട്ടം (1924-1992) - സോവിയറ്റ് യൂണിയനെ തുടർന്ന് 1924 ൽ ഒരു സോഷ്യലിസ്റ്റ് ഭരണഘടന അംഗീകരിച്ചതോടെ മംഗോളിയ ലോകത്തിലെ രണ്ടാമത്തെ സോഷ്യലിസ്റ്റ് രാജ്യമായി. 1940 ലും 1960 ലും രണ്ട് സോഷ്യലിസ്റ്റ് ഭരണഘടനകൾ പിന്തുടർന്ന ഈ ഭരണഘടന മംഗോളിയയിൽ ഒരു സിവിൽ നിയമ പാരമ്പര്യം സ്ഥാപിക്കുകയും ഏഴു പതിറ്റാണ്ടോളം നീണ്ട ഒരു സോഷ്യലിസ്റ്റ് കാലഘട്ടത്തിന് അടിവരയിടുകയും ചെയ്തു. ഈ മൂന്ന് ഭരണഘടനകളും രാജ്യത്തിന്റെ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശ പ്രത്യയശാസ്ത്രമായി കമ്മ്യൂണിസത്തെ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. രാജ്യത്തിന്റെ സാമ്പത്തിക വ്യവസ്ഥയുടെ അടിത്തറയായി സ്വകാര്യ സ്വത്തല്ല, ഭരണകൂടവും സഹകരണ സ്വത്തുക്കളും മാത്രമേ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളൂ, കൂടാതെ നിരവധി അടിസ്ഥാന മനുഷ്യാവകാശങ്ങളായ സ്വതന്ത്രമായ സംസാരവും സഞ്ചാര സ്വാതന്ത്ര്യവും നിഷേധിക്കപ്പെട്ടു.
ഡെമോക്രാറ്റിക് പിരീഡ് (1992 മുതൽ ഇന്നുവരെ) - 1992 ൽ ഭരണഘടന അംഗീകരിച്ചതോടെ മംഗോളിയ ഒരു "മാനുഷിക, സിവിൽ, ജനാധിപത്യ സമൂഹം" കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിനുള്ള കാഴ്ചപ്പാട് പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഈ ഭരണഘടനയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ മംഗോളിയ ഒരു പാർലമെന്ററി ജനാധിപത്യം സ്ഥാപിക്കുകയും മൾട്ടി-പാർട്ടി സമ്പ്രദായത്തിലേക്കും വിപണി സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലേക്കും മാറുകയും ചെയ്തു. പുതിയ ജനാധിപത്യ ഭരണഘടന മുൻ സോഷ്യലിസ്റ്റ് ഭരണഘടനകളെ മാറ്റിമറിച്ചുവെങ്കിലും, അവയുടെ സ്വാധീനം മംഗോളിയയിൽ വളരെ കൂടുതലാണ്, മംഗോളിയൻ നിയമവ്യവസ്ഥയുടെ നവീകരണം പുരോഗമിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്.
കോടതികളുടെ തലങ്ങൾ[തിരുത്തുക]
പ്രാഥമികതലം[തിരുത്തുക]
പ്രാഥമികതലത്തിലെ വിവിധ കോടതികളും അതിന്റെ അധികാരപരിമിതികളും അവിടെ നടക്കുന്ന നിയമവ്യവഹാരങ്ങളും ഇപ്രകാരമാണ്.
- സിവിൽ കേസുകൾക്കായുള്ള ആദ്യ ജില്ലാതല കോടതി
- ക്രിമിനൽ കേസുകൾക്കായുള്ള ജില്ലാ ആദ്യ തല കോടതി
ഇത് 4 വീതം ആണുള്ളത്. ഉലാൻബത്തർ നഗര ജില്ലകളുടെ പേരിലാണ്.
- സിവിൽ കേസുകൾക്കായുള്ള ഇന്റർ സോം ഫസ്റ്റ് ഇൻസ്റ്റൻസ് കോടതി
- ക്രിമിനൽ കേസുകൾക്കായുള്ള ഇന്റർ-സൂം ആദ്യ സംഭവ കോടതി
നമ്പർ: 21 വീതം; ഓരോ ഐമഗ്ലും അവയുടെ പേരിൽ .
- ഇന്റർ സൂം കോർട്ട്
നമ്പർ: 8; ഓരോന്നിനും ഒരു ലക്ഷ്യത്തിന്റെ ആത്മാവിന്റെ പേരാണ് നൽകിയിരിക്കുന്നത്.
- അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് കേസുകൾക്കായുള്ള ആദ്യ കോടതി
നമ്പർ: 22; ഒന്ന് ഉലാൻബത്തറിലും ഓരോ ലക്ഷ്യത്തിനും.
- ബയാൻ-എൽഗി കോടതികളൂടെ ആദ്യതലങ്ങളായ ഇവ ബദൽ കസാഖ് പേരുകൾ വഹിക്കുന്നു. [3]
അപ്പീൽ കോടതികൾ[തിരുത്തുക]
അപ്പീൽ കോടതികളുടെ വിവിധ തരങ്ങളും തലങ്ങളും ഇപ്രകാരമാണ്
- സിവിൽ കേസുകൾക്കായി തലസ്ഥാന നഗരം അപ്പീൽ കോടതി
- ക്രിമിനൽ കേസുകൾക്കായി തലസ്ഥാന നഗരം അപ്പീൽ കോടതി നമ്പർ: 1 വീതം.സിവിൽ കേസുകൾക്കായി
- ക്രിമിനൽ കേസുകൾക്കായി നമ്പർ: 8 വീതം; ബന്ധപ്പെട്ട ഐമാഗുകളുറ്റെ പേരിലാണ്.
- അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് കേസുകൾക്കായി അപ്പീൽ കോടതി നമ്പർ: 1.
സുപ്രിം കോടതി[തിരുത്തുക]
മംഗോളിയയിലെ പരമോന്നത കോടതിയായ മംഗോളിയയിലെ സുപ്രീം കോടതി ( Улсын Дээд Шүүх ), 1927 ൽ സ്ഥാപിതമായി. സിവിൽ, ക്രിമിനൽ, അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് കേസുകൾക്ക് അറകളുണ്ട്. നിയമ സംരക്ഷണവും മനുഷ്യാവകാശവും സംബന്ധിച്ച കാര്യങ്ങളിൽ കോടതികളിൽ നിന്നും ഭരണഘടനാ കോടതിയിൽ നിന്നുമുള്ള പൊതുവായ അപ്പീലുകൾ കോടതി കേൾക്കുന്നു.
നിയമനിർമ്മാണം[തിരുത്തുക]
കോടതികളുടെ നടപടിക്രമങ്ങൾ നിയന്ത്രിക്കുന്നത് സിവിൽ നടപടിക്രമങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച നിയമം, ക്രിമിനൽ നടപടിക്രമ നിയമം, കോടതി തീരുമാനങ്ങൾ നടപ്പിലാക്കുന്നതിനുള്ള നിയമം, ഭരണപരമായ നടപടിക്രമങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച നിയമം എന്നിവയാണ്</ref> and the Law on administrative procedure.[4]
കോടതിഭരണം[തിരുത്തുക]
ജുഡീഷ്യൽ ജനറൽ കൗൺസിൽ ഓഫ് മംഗോളിയ ( Монгол Улсын Шүүхийн ерөнхий зөвлөл ) ജുഡീഷ്യറിയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യം നിലനിർത്തുക എന്നതാണ്. ജഡ്ജിമാരുടെ നില നിർണ്ണയിക്കുന്നത് ഒരു പ്രത്യേക നിയമമാണ്. ഓരോ കോടതിക്കും ജഡ്ജിമാരുടെ എണ്ണം പാർലമെന്റ് നിശ്ചയിച്ചിട്ടുണ്ട്.
തർക്കപരിഹാരം[തിരുത്തുക]
വാണിജ്യ തർക്കങ്ങൾക്ക് മംഗോളിയൻ ഇന്റർനാഷണൽ ആന്റ് നാഷണൽ ആർബിട്രേഷൻ സെന്റർ (MINAC; Монголын Олон Улсын ба Үндэсний Арбитр ), 1960 ൽ മംഗോളിയൻ നാഷണൽ ചേംബർ ഓഫ് കൊമേഴ്‌സ് ആൻഡ് ഇൻഡസ്ട്രിയിൽ (എം‌എൻ‌സി‌സി‌ഐ) സ്ഥാപിച്ചു. ബദൽ തർക്ക പരിഹാരത്തിന്റെ കൂടുതൽ രൂപങ്ങൾക്ക് മധ്യസ്ഥതയെയും അനുരഞ്ജനത്തെയും കുറിച്ചുള്ള നിയമം നൽകുന്നു.[5][6]
References[തിരുത്തുക]
- ↑ https://www.nyulawglobal.org/globalex/Mongolia.html#:~:text=In%20Mongolia%2C%20judges%20are%20supposed,value%20(no%20stare%20decisis).
- ↑ https://www.nyulawglobal.org/globalex/Mongolia.html#:~:text=In%20Mongolia%2C%20judges%20are%20supposed,value%20(no%20stare%20decisis).
- ↑ "Баян-Өлгий аймагийн шүүх". Kaz.courtbu.mn. Retrieved 13 May 2016.
- ↑ "Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хууль (ЗХХШТХ)" [Law on resolving administrative cases]. Legalinfo.mn. 2002-12-26. Archived from the original on 2021-04-11. Retrieved 13 May 2016.
- ↑ "Mongolian International and National Arbitration Center". Mongolchamber.mn. Archived from the original on 2017-05-10. Retrieved 13 May 2016.
- ↑ "Арбитрын тухай хууль" [Law on arbitration]. www.Legalinfo.mn. 2003-05-09. Archived from the original on 2021-09-25. Retrieved 13 May 2016.