ഭരത് പടങ്കർ

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
Bharat Patankar
Bharat Patankar
വ്യക്തിഗത വിവരങ്ങൾ
ജനനം(1949-09-05)5 സെപ്റ്റംബർ 1949
Kasegaon, Sangli Maharashtra, India
ദേശീയതIndian
പങ്കാളി
(m. 1976⁠–⁠2021)
മാതാപിതാക്കൾsIndumati Babuji Patankar
Babuji Patankar
അൽമ മേറ്റർAzad Vidyalay
Miraj Medical College
Shivaji University
അവാർഡുകൾDalit Mitra Puraskar
Arun LImaye Yuva Jagar Puraskar
Samajik Krutadnyata Puraskar

മഹാരാഷ്ട്രയിലെ കർഷക പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെയും ശ്രമിക് മുക്തിദളിന്റെയും ഇടതു പക്ഷത്തിന്റെ മുൻനിര പ്രവർത്തകനാണ് (സഹസ്ഥാപകനും പ്രസിഡന്റും) ഭരത് പടങ്കർ (മറാഠി:भारत पाटणकर) . തൊഴിലാളികൾ, കർഷകർ, ഡാം കുടിയൊഴിപ്പിക്കപ്പെട്ടവർ, കർഷകത്തൊഴിലാളികൾ, വരൾച്ച നിർമ്മാർജ്ജന പ്രസ്ഥാനം, ബദൽ സാംസ്കാരിക പ്രസ്ഥാനം, സ്ത്രീ വിമോചന പ്രസ്ഥാനം, SEZ വിരുദ്ധ പ്രസ്ഥാനം, കൽക്കരി അധിഷ്ഠിത പവർ പ്ലാന്റ് പ്രസ്ഥാനം, ബദൽ ഊർജ നിർദ്ദേശങ്ങൾ, കാറ്റാടി മില്ലുകളിൽ കർഷകരുടെ അവകാശങ്ങൾ, സമൂലമായ ജാതി വിരുദ്ധ പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ എന്നിവയിൽ 40 വർഷത്തോളം പ്രവർത്തിച്ച പ്രവർത്തകനാണ് ഭാരത് പടാൻകർ. എഴുത്തുകാരിയും ആക്ടിവിസ്റ്റുമായ ഗെയ്ൽ ഓംവെറ്റിനെ അദ്ദേഹം വിവാഹം കഴിച്ചു. 2021-ൽ അവർ മരിക്കുന്നതുവരെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭാര്യയായിരുന്നു.

ആദ്യകാല ജീവിതം[തിരുത്തുക]

ഭരത് പടങ്കർ 1949 സെപ്റ്റംബർ 5 ന് ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനമായ മഹാരാഷ്ട്രയിലെ സത്താറയ്ക്കും കോലാപ്പൂരിനും സമീപമുള്ള സാംഗ്ലി ജില്ലയിലെ കസെഗോവൻ എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ജനിച്ചത്. അദ്ദേഹം കരത്തൊഴിലാളി/കർഷക കുടുംബത്തിൽ നിന്നുള്ള അദ്ദേഹം ഗ്രാമീണ ഇന്ത്യയിലെ ഫാമിലി ഫാമിൽ ജോലി ചെയ്തു വളർന്നു. പ്രശസ്ത സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനികളായ ബാബുജി പടങ്കറിന്റെയും ഇന്ദുമതി പടങ്കറിന്റെയും മകനാണ് അദ്ദേഹം. 1940 കളിൽ സത്താറ ജില്ലയിൽ ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിന്റെ ഭാഗമായിരുന്ന സമാന്തര സർക്കാർ പ്രസ്ഥാനമായ 'പ്രതി സർക്കാർ' എന്ന പ്രസ്ഥാനത്തിലെ മുൻനിര പ്രവർത്തകരായിരുന്നു. വീടുവിട്ടിറങ്ങിയവർ, ഗ്രാമങ്ങളിൽ നിന്ന് ഗ്രാമങ്ങളിലേക്ക് ഫുൾ ടൈമർമാരായി, തോക്കുകളോ മറ്റ് ആയുധങ്ങളോ കൈവശം വച്ചുകൊണ്ട്, ആവശ്യമെങ്കിൽ പോലീസിനെ നേരിടാൻ തയ്യാറായി, "സൃഷ്ടിപരവും" സൈനികവും ഭരണപരവുമായ ചുമതലകൾ നിർവഹിക്കുന്നവർ തുടങ്ങി നൂറോളം വരുന്ന ഭൂഗർഭ പ്രവർത്തകരിലാണ് പ്രതി സർക്കാരിന്റെ കാതൽ. അവ ഗ്രൂപ്പുകളായി ക്രമീകരിച്ചു. അവ മിക്ക പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കും ഫലപ്രദമായ തീരുമാനമെടുക്കൽ കേന്ദ്രങ്ങളായിരുന്നു. എല്ലാ ഗ്രൂപ്പുകളുടെയും പ്രതിനിധികൾ ജില്ലാതലത്തിൽ കാലാകാലങ്ങളിൽ യോഗം ചേർന്നു. ഗ്രാമതലത്തിൽ, ഈ പ്രവർത്തകർ സന്നദ്ധ സ്ക്വാഡുകളും ഒരു പരിധിവരെ ഗ്രാമവാസികൾ സ്വയം തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതോ ആയ കമ്മിറ്റികളും ഉൾപ്പെടുന്ന വിവിധ ഘടനകൾ സ്ഥാപിക്കാൻ നീങ്ങി. ഈ ഗ്രാമഘടന 1944-ന്റെ അവസാനത്തിലും 1945-ലും പ്രസ്ഥാനത്തോടൊപ്പം വികസിച്ചു. ബാബുജിയും ഇന്ദുമതി പടങ്കറും ചേർന്ന് കാസെഗാവ് എജ്യുക്കേഷൻ സൊസൈറ്റിയും ആസാദ് വിദ്യാലയം എന്ന പേരിൽ കാസെഗാവിലെ ആദ്യത്തെ ഹൈസ്കൂളും സ്ഥാപിച്ചു.[1]

മിറാജിലെ ഗവൺമെന്റ് മെഡിക്കൽ കോളേജിൽ ഗൈനക്കോളജിയിൽ എം.ഡി ബിരുദം നേടിയ അദ്ദേഹം 1973 മുതൽ മുഴുവൻ സമയ പ്രവർത്തകനായിരുന്നു. അതിനുശേഷം നിരവധി പ്രസ്ഥാനങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്, കൂടാതെ നഗരങ്ങളിലെ തുണിത്തര തൊഴിലാളികൾ മുതൽ ഗ്രാമീണ കർഷകർ, തൊഴിലാളികൾ വരെ തുല്യ ജലത്തിനും ഭൂമിക്കും വേണ്ടി പോരാടുന്ന നിരവധി സമരങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകിയിട്ടുണ്ട്.അക്കാലത്ത് നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന മഗോവ ഗ്രൂപ്പിന്റെ ഭാഗമായി അദ്ദേഹം ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ദളിത് പാന്തർ പ്രവർത്തകരുമായി അടുത്ത ബന്ധം പുലർത്തിയിരുന്നു. ദലിത് പാന്തേഴ്സിന്റെ രണ്ടാം ഘട്ടത്തിൽ അദ്ദേഹം അരുൺ കാംബ്ലെയുമായി അടുത്ത ബന്ധം പുലർത്തിയിരുന്നു. അദ്ദേഹം നവയാന ബുദ്ധമതം ആചരിക്കുന്നു.

മിറാജിലെ ഗവൺമെന്റ് മെഡിക്കൽ കോളേജിൽ ഗൈനക്കോളജിയിൽ എം.ഡി ബിരുദം നേടിയ അദ്ദേഹം 1973 മുതൽ മുഴുവൻ സമയ പ്രവർത്തകനായിരുന്നു. അതിനുശേഷം നിരവധി പ്രസ്ഥാനങ്ങളിൽ പങ്കെടുത്ത അദ്ദേഹം നഗരത്തിലെ തുണിത്തൊഴിലാളികൾ മുതൽ ഗ്രാമീണ കർഷകർ, തൊഴിലാളികൾ വരെ തുല്യ ജലത്തിനായി പോരാടുന്ന നിരവധി സമരങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകി. ഭൂമിയുടെ അവകാശവും. അക്കാലത്ത് നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന മഗോവ ഗ്രൂപ്പിന്റെ ഭാഗമായി അദ്ദേഹം ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ദലിത് പാന്തർ പ്രവർത്തകരുമായി അടുത്ത ബന്ധം പുലർത്തിയിരുന്നു. ദലിത് പാന്തേഴ്സിന്റെ രണ്ടാം ഘട്ടത്തിൽ അദ്ദേഹം അരുൺ കാംബ്ലെയുമായി അടുത്ത ബന്ധം പുലർത്തിയിരുന്നു. അദ്ദേഹം നവയാന ബുദ്ധമതം ആചരിക്കുന്നു.

ആക്ടിവിസം[തിരുത്തുക]

മഹാരാഷ്ട്രയിലെ സമത്വ ജലവിതരണ പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ശില്പികളിലൊരാളാണ് ഭാരത് പടങ്കർ. മാർക്‌സ്, ഫൂലെ, അംബേദ്കർ, ഗ്രാംഷി തുടങ്ങിയവരെ ഒരു പുതിയ സൈദ്ധാന്തിക വീക്ഷണകോണിൽ സമന്വയിപ്പിച്ച അപൂർവ്വം സംഭാവകരിൽ ഒരാളായിരുന്നു അദ്ദേഹം. നിലവിലുള്ള സമകാലിക ജാതി വ്യവസ്ഥയെ സൈദ്ധാന്തിക തലത്തിൽ വ്യാഖ്യാനിക്കുന്ന അപൂർവ സംഭാവനകളിൽ ഒരാൾ കൂടിയായിരുന്നു അദ്ദേഹം. ഒരു തെരുവ് നാടക സംഘത്തിന്റെ ഭാഗമായിരുന്ന അദ്ദേഹം നാടകങ്ങളുടെ കൂട്ടായ രചയിതാവ്, ഗാനരചയിതാവ്, സമഗ്ര സഡക് നാടക കാൽവാലിലെ അവതാരകൻ എന്നിവയായിരുന്നു. 1970 കളുടെ അവസാനത്തിൽ മുംബൈയിലെ ക്രാന്തിബ ഫൂലെ സംസ്‌കൃത മഞ്ചിന്റെ സ്ഥാപക അംഗങ്ങളിൽ ഒരാളായിരുന്നു അദ്ദേഹം. വിദ്രോഹി സംസ്‌കൃത കാൽവാലിലെ ബദ്‌വെ ഹഠാവോ പ്രസ്ഥാനത്തിലെ മുൻനിര പ്രവർത്തകനായ അദ്ദേഹം, മന്ദിർ ആക്ടിൽ നൽകിയിരിക്കുന്ന പാണ്ഡർപൂർ മന്ദിർ ആചാരങ്ങളിൽ നിന്ന് "പുരുഷ് സൂക്തം" പാരായണം ചെയ്യുന്നതിനുള്ള വിഠോബ-രഖുമൈ മുക്തി ആന്ദോളന്റെ പ്രസ്ഥാനത്തിന് ഇപ്പോഴും നേതൃത്വം നൽകുന്നു.

താഴെ പറയുന്ന ജലസേചന, അണക്കെട്ട് പ്രസ്ഥാനങ്ങളിലും അദ്ദേഹം സഹായിച്ചു:

  • ബാലി രാജ മെമ്മോറിയൽ ഡാം
  • ഉച്ചങ്കി ഡാം ബദൽ - സ്ഥാപക അംഗം
  • മുക്തി സംഘർഷ് പ്രസ്ഥാനത്തിലെ അംഗം
  • മഗോവ ഗ്രൂപ്പ്
  • 1973-76 — ട്രേഡ് യൂണിയൻ സമാഹരണങ്ങൾ: കപ്പാട് കംഗർ സംഘടന, മുംബൈയിലെ ആക്ടിവിസ്റ്റ്
  • 1976-83 - എഞ്ചിനീയറിംഗ്, കെമിക്കൽ തൊഴിലാളികളുമായി പ്രവർത്തിക്കുക
   എഐടിയുസിയും വർക്കേഴ്സ് ഡെമോക്രാറ്റിക് യൂണിയനും
  • 1973-76 - അംബർനാഥ്-കല്യൺ ഇൻഡസ്ട്രിയൽ ബെൽറ്റ്

പുരസ്കാരങ്ങളും ബഹുമതികളും[തിരുത്തുക]

അദ്ദേഹത്തിന് ഇനിപ്പറയുന്ന അവാർഡുകൾ ലഭിച്ചു:

  • ഛത്രഭാരതിയുടെ അരുൺ ലിമായെ യുവ ജാഗർ പുരസ്‌കാരം; സാമാജിക് കൃതജ്ഞത പുരസ്‌കാരം, ദലിത് മിത്ര പുരസ്‌കാരം തുടങ്ങി നിരവധി പേർ.[2]
  • ബാബുറാവു ബാഗുൽ ഗൗരവ് പുരസ്‌കാരം[3]

Books and writings[തിരുത്തുക]

His numerous books and articles include 20 English articles and books:

  • "Characteristics of Contemporary Caste System and its Annihilation," in Two Essays on Caste, Mumbai:University of Mumbai 2013, 3–5 January 2014
  • 24 Marathi articles and books, most notably
    • Maharashtrace Shilpakar Nana Patil (2002),
    • Mudda Ahe Jag Badalnyaca (1989),
    • Mukta Arthavyavyastha ani Vargiya, Jatiya, Laingik Shoshan (1996),
    • Mahatma Phule ani Sanskritik Sangarsh, (1991, 1998),
    • "Hindu ki Sindhu:" Sanghparivaracya Raktapipasu Hindutvavadala Burkhaphad Uttar (1993)
    • Paryayi Vikas Niti (1991),
    • Kavita Zepavnarya Pankhanci (2009; a collection of poems).

He has presented at numerous seminars and conferences including most recently:

  • "Who is a worthy Being?" Interdisciplinary National Seminar, University of Mumbai (2013);
  • Echoes of Ghadar convening, New York (2013);
  • 2nd MenEngage Global Symosium, New Delhi(2014);
  • 'Dalit Critical 'Public': Reviewing the Contribution of Asmitadarsh, Sugava and Independent Archive Ambedkarian Thought, University of Mumbai (2014).

Gallery[തിരുത്തുക]

അവലംബം[തിരുത്തുക]

[4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12]

  1. "Education". Archived from the original on 30 November 2015.
  2. "क्रांतिवीरांच्या जिह्यात जन्मलो याचा अभिमान". tarunbharat.com. Archived from the original on 2 April 2015. Retrieved 11 March 2015.
  3. "Bharat Patankar gets Bagal Purskar". Uniindia News Service. 24 May 2018.
  4. Patankar, Bharat (17 February 2012). "Caste and Exploitation in Indian History". Kafila.
  5. "Leftists form organization to prevent social discrimination". Times of India.
  6. "Displaced and damned for a generation".
  7. Omvedt, Gail (13 April 1991). "Movement for Water-Takari Peasants Struggle in Maharashtra". Economic and Political Weekly. - XXVI (15).
  8. Omvedt, Gail (31 December 1977). "The Bourgeois State in Post-Colonial Social Formations". - XII (53). {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  9. Patankar, Bharat (5 December 1981). "LABOUR-Textile Workers and Datta Samant". Economic and Political Weekly. - XVI (49).
  10. "Bharat Patankar Speaking on Purush Sukta Mantra".
  11. "महाराष्ट्र विठ्ठलाची शासकीय पूजा बंद व्हायला हवी!". loksatta.com/. 17 September 2014.
  12. Bharat Patankar, and Gail Omvedt (February 1979). "The Dalit Liberation Movement in Colonial Period". Economic and Political Weekly. 14 (7/8): 409–411+413+415+417+419–421+423–424. JSTOR 4367359.
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ഭരത്_പടങ്കർ&oldid=3737411" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്