പ്രൊപ്പോഫോൾ

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
പ്രൊപ്പോഫോൾ
Ball-and-stick model of propofol
Systematic (IUPAC) name
2,6-bis(propan-2-yl)phenol
Clinical data
Trade namesDiprivan, others[2]
AHFS/Drugs.commonograph
License data
Pregnancy
category
  • AU: C
Dependence
liability
Physical: very low (seizures)
Psychological: no data
Addiction
liability
Moderate[1]
Routes of
administration
Intravenous
Legal status
Legal status
Pharmacokinetic data
BioavailabilityNA
Protein binding95–99%
MetabolismLiver glucuronidation
Onset of action15–30 seconds[4]
Biological half-life1.5–31 hours[4]
Duration of action~5–10 minutes[4]
ExcretionLiver
Identifiers
CAS Number2078-54-8 checkY
ATC codeN01AX10 (WHO)
PubChemCID 4943
IUPHAR/BPS5464
DrugBankDB00818 checkY
ChemSpider4774 checkY
UNIIYI7VU623SF checkY
KEGGD00549 checkY
ChEBICHEBI:44915 checkY
ChEMBLCHEMBL526 checkY
Chemical data
FormulaC12H18O
Molar mass178.28 g·mol−1
  • CC(C)c1cccc(c1O)C(C)C
  • InChI=1S/C12H18O/c1-8(2)10-6-5-7-11(9(3)4)12(10)13/h5-9,13H,1-4H3 checkY
  • Key:OLBCVFGFOZPWHH-UHFFFAOYSA-N checkY
  (verify)

ഡിപ്രിവൻ എന്ന പേരിൽ വിപണനം ചെയ്യുന്ന പ്രൊപ്പോഫോൾ, അല്പനേരം മാത്രം പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു മരുന്നാണ്. ഇത് അല്പനേരത്തേക്ക് സ്വബോധം ഇല്ലാതാക്കുകയും അന്നേരം സംഭവിച്ച കാര്യങ്ങൾ ഓർത്തെടുക്കാൻ വയ്യാത്ത അവസ്ഥ ഉളവാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.[4] ജനറൽ അനസ്തേഷ്യ തുടങ്ങാനും നിലനിർത്താനും , പിന്നെ യന്ത്രസഹായത്തോടെ ( വെൻറിലേറ്റർ) ശ്വസിക്കുന്ന മുതിർന്നവരെ ചെറിയതോതിൽ മയക്കി ശാന്തരാക്കാനും ( സെഡേഷൻ) അത്തരത്തിലുള്ള മറ്റു നടപടിക്രമങ്ങൾക്കും ഇത് ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നു. മറ്റ് മരുന്നുകൾ പ്രവർത്തിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ഇത് സ്റ്റാറ്റസ് എപ്പിലെപ്റ്റിക്കസിനും ഉപയോഗിക്കുന്നു. സിരയിലേക്ക് കുത്തിവച്ച് നൽകുന്ന ഈ മരുന്ന് രണ്ടു മിനിട്ടിൽ ഫലം നൽകും. സാധാരണയായി അഞ്ച് മുതൽ പത്ത് മിനിറ്റ് വരെ നീണ്ടുനിൽക്കും. കാനഡയിൽ വൈദ്യസഹായത്തോടെ മരിക്കുന്നതിനുള്ള നടപടിക്രമത്തിന് പ്രൊപ്പോഫോൾ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്.[5]

കോവിഡ് -19[തിരുത്തുക]

2021 മാർച്ചിൽ, യു‌എസ് ഫുഡ് ആൻഡ് ഡ്രഗ് അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ (എഫ്ഡി‌എ) 1% പ്രൊപ്പോഫോൾ - ലിപുരോ അടിയന്തിര ഉപയോഗ അനുമതിനൽകി. പതിനാറുവയസ്സിൽ കൂടുതലുള്ള, കോവിഡ് ‑ 19 സ്ഥിരീകരിച്ചതോ സംശയിക്കപ്പെടുന്നവരോ ആയ ആളുകളിൽ തീവ്രപരിചരണ വിഭാഗത്തിൽ മെക്കാനിക്കൽ വെന്റിലേഷൻ ആവശ്യമുള്ളവരിൽ നിരന്തരമായ ഇൻഫ്യൂഷൻ വഴി മയക്കത്തെ നിലനിർത്തുന്നതിന് ഇത് സഹായിക്കുന്നു. [6] [7] [8] [9]

വിനോദ ഉപയോഗം[തിരുത്തുക]

അമേരിക്കൻ ഗായകൻ മൈക്കൽ ജാക്സൺ പ്രൊപ്പോഫോൾ, ബെൻസോഡിയാസൈപൈൻ മരുന്നുകളായ ലോറാസെപാം, മിഡാസോലം, ഡയാസെപാം എന്നിവയുടെ മിശ്രിതത്തിൽ നിന്നാണ് മരിച്ചതെന്ന ലോസ് ഏഞ്ചൽസ് കൗണ്ടി കൊറോണറുടെ നിഗമനത്തെത്തുടർന്ന് 2009 ഓഗസ്റ്റിൽ പ്രൊപ്പോഫോൾ ഓഫ്-ലേബൽ ഉപയോഗത്തിന്റെ അപകടസാധ്യത വർദ്ധിച്ചു. 2009 ജൂലൈ 22 ന് ടെക്സസിലെ ഹാരിസ് കൗണ്ടിയിലെ ജില്ലാ കോടതി അൺ‌സീൾ ചെയ്ത സെർച്ച് വാറന്റ് സത്യവാങ്മൂലം പ്രകാരം ജാക്സന്റെ ഡോക്ടറായിരുന്ന കോൺറാഡ് മുറെ 25 മില്ലിഗ്രാം പ്രൊപ്പോഫോൾ ലിഡോകൈൻ ഉപയോഗിച്ച് ലയിപ്പിച്ചു ജാക്സന്റെ മരണത്തിന് തൊട്ടുമുമ്പായി ജാക്സനിൽ കുത്തിവെച്ചിരുന്നതായി കണ്ടെത്തിയിരുന്നു.[10] എന്നിരുന്നാലും, 2016 ലെ കണക്കുപ്രകാരം, പ്രൊപ്പോഫോൾ യുഎസ് ഡ്രഗ് എൻഫോഴ്സ്മെന്റ് അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ ഷെഡ്യൂളിൽ ഉണ്ടായിരുന്നില്ല.[11] [12]

അവലംബം[തിരുത്തുക]

  1. Ruffle JK (November 2014). "Molecular neurobiology of addiction: what's all the (Δ)FosB about?". Am J Drug Alcohol Abuse. 40 (6): 428–437. doi:10.3109/00952990.2014.933840. PMID 25083822. S2CID 19157711. Propofol is a general anesthetic, however its abuse for recreational purpose has been documented (120). Using control drugs implicated in both ΔFosB induction and addiction (ethanol and nicotine), similar ΔFosB expression was apparent when propofol was given to rats. Moreover, this cascade was shown to act via the dopamine D1 receptor in the NAc, suggesting that propofol has abuse potential (119)
  2. "Propofol". Drugs.com. ശേഖരിച്ചത് 2019-01-02.
  3. "Diprivan- propofol injection, emulsion". DailyMed. ശേഖരിച്ചത് 17 April 2021.
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 "Propofol". The American Society of Health-System Pharmacists. മൂലതാളിൽ നിന്നും 9 October 2016-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 21 January 2017.
  5. Divisions of Family Practice | Medical Assistance in Dying (MAiD): Protocols and Procedures Handbook.
  6. https://www.bbraunusa.com/content/dam/b-braun/us/website/company/covid-files/210319_Propofol_EUA_Submission_to_FDA_hcp.pdf
  7. https://www.fda.gov/media/146680/download
  8. https://www.fda.gov/media/146681/download
  9. "Emergency Use Authorization". U.S. Food and Drug Administration (FDA). ശേഖരിച്ചത് 17 April 2021.
  10. "Michael Jackson search warrant". Scribd. മൂലതാളിൽ നിന്നും 5 March 2016-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 12 August 2015.
  11. Charatan F (2009). "Concerns mount over recreational use of propofol among US healthcare professionals". BMJ. 339: b3673. doi:10.1136/bmj.b3673. PMID 19737827.
  12. DEA may limit drug eyed in Jackson case.
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=പ്രൊപ്പോഫോൾ&oldid=3556948" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്