"ഇറിഡിയം" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം
Content deleted Content added
(ചെ.) യന്ത്രം ചേര്ക്കുന്നു: war:Iridium |
(ചെ.) പുതിയ ചിൽ ... |
||
വരി 3: | വരി 3: | ||
{{Elementbox_header | number=77 | symbol=Ir | name=ഇറീഡിയം| left=[[ഓസ്മിയം]] | right=[[പ്ലാറ്റിനം]] | above=[[റോഡിയം|Rh]] | below=[[മെയ്റ്റ്നേരിയം|Mt]] | color1=#ffc0c0 | color2=കറുപ്പ് }} |
{{Elementbox_header | number=77 | symbol=Ir | name=ഇറീഡിയം| left=[[ഓസ്മിയം]] | right=[[പ്ലാറ്റിനം]] | above=[[റോഡിയം|Rh]] | below=[[മെയ്റ്റ്നേരിയം|Mt]] | color1=#ffc0c0 | color2=കറുപ്പ് }} |
||
{{Elementbox_series | [[സംക്രമണ |
{{Elementbox_series | [[സംക്രമണ മൂലകങ്ങൾ]] }} |
||
{{Elementbox_groupperiodblock | group=9 | period=6 | block=d }} |
{{Elementbox_groupperiodblock | group=9 | period=6 | block=d }} |
||
{{Elementbox_appearance_img | Iridium foil| silvery white }} |
{{Elementbox_appearance_img | Iridium foil| silvery white }} |
||
വരി 66: | വരി 66: | ||
{{Elementbox_footer | color1=#ffc0c0 | color2=black }} |
{{Elementbox_footer | color1=#ffc0c0 | color2=black }} |
||
[[അണുസംഖ്യ]] 77-ഉം, പ്രതീകം '''Ir'''-ഉമായ മൂലകമാണ് '''ഇറിഡിയം'''. |
[[അണുസംഖ്യ]] 77-ഉം, പ്രതീകം '''Ir'''-ഉമായ മൂലകമാണ് '''ഇറിഡിയം'''. ഉയർന്ന താപനിലകൾ താങ്ങുവാനാകുന്ന [[ലോഹസങ്കരങ്ങൾ]] ഉണ്ടാക്കുവാൻ ഇറിഡിയം ഉപയോഗിക്കുന്നു. |
||
== ചരിത്രം == |
== ചരിത്രം == |
||
ഇറിഡിയം ആദ്യമായി കണ്ടുപിടിച്ചത് [[ |
ഇറിഡിയം ആദ്യമായി കണ്ടുപിടിച്ചത് [[സ്മിത്ത്സൺ ടെനന്റ്]] എന്ന ശാസ്ത്രജ്ഞനാണെങ്കിലും, അത് വേർതിരിച്ചെടുത്തത് [[കാൾ ക്ലാസ്]] എന്ന രസതന്ത്രജ്ഞനാണ്.ഇത് വേർതിരിക്കനുള്ള ശസ്ത്രീയ മാർഗ്ഗം കണ്ടുപിടിച്ചതും കാൾ ക്ലാസ് ആണ്.[[പ്രകൃതിദത്തമായ പ്ലാറ്റിനം|പ്രകൃതിദത്തമായ പ്ലാറ്റിനത്തിൽ]] ഇഴപിരിഞ്ഞു കുടന്നിരുന്ന 6 ലോഹങ്ങളിൽ ഒന്നണ് ഇത്.ലവണ ലായിനികളുടെ വൈവിദ്യമാർന്ന നിറങ്ങൾ കണ്ടാണ് മഴവില്ല് എന്നർത്ഥമുള്ള ഇറിഡിയം എന്ന പേർ നൽകിയത്. |
||
== സ്വഭാവ |
== സ്വഭാവ സവിശേഷതകൾ == |
||
* [[ഓസ്മിയം]] |
* [[ഓസ്മിയം]] കഴിഞ്ഞാൽ ഏറ്റവും സാന്ദ്രതയേറിയ മൂലകമാണിത്. |
||
* ഇറീഡിയത്തിന്റെ തേയ്മാനം വളരെ കുറവാണ്. |
* ഇറീഡിയത്തിന്റെ തേയ്മാനം വളരെ കുറവാണ്. |
||
* എത്ര |
* എത്ര ഉയർന്ന ചൂടിലും പ്രവർത്തനക്ഷമതയോടെ നിലകൊള്ളും. |
||
* [[ടൈറ്റാനിയം]], [[ക്രോമിയം]], എന്നിവ ഇറീഡിയവുമായി |
* [[ടൈറ്റാനിയം]], [[ക്രോമിയം]], എന്നിവ ഇറീഡിയവുമായി ചേർത്താൽ, അമ്ലപ്രതിരോധശക്തി വർദ്ധിക്കും. |
||
* [[അക്വാറീജിയ]] |
* [[അക്വാറീജിയ]]യിൽ പോലും അലിയുകയില്ല. |
||
== ഉപയോഗങ്ങൾ == |
|||
== ഉപയോഗങ്ങള് == |
|||
*[[ആഭരണം]] നിർമ്മിക്കുവാനുപയോഗിക്കുന്നു |
|||
*[[ആഭരണം]] നിര്മ്മിക്കുവാനുപയോഗിക്കുന്നു |
|||
*ശസ്ത്രക്രീയാ |
*ശസ്ത്രക്രീയാ സാമാഗ്രികൾ, [[സ്പ്രിങ്ങ്|സ്പ്രിങ്ങുകൾ]] തുടങ്ങിയവ ഉണ്ടാക്കുവാനുപയോഗിക്കുന്നു. |
||
* [[പേസ് |
* [[പേസ് മേക്കർ|പേസ് മേക്കറിന്റെ]] ടേർമിനലുകൾ നിർമ്മിക്കൻ [[പ്ലാറ്റിനം]] ഇറിഡിയം ലോഹസങ്ങരമാണുപയോഗിക്കുന്നത്. |
||
== അവലംബം == |
== അവലംബം == |
||
വരി 87: | വരി 87: | ||
*യുറീക്ക ശാസ്ത്ര മാസിക |
*യുറീക്ക ശാസ്ത്ര മാസിക |
||
== പുറത്തേക്കുള്ള |
== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == |
||
{{Commons|Iridium}} |
{{Commons|Iridium}} |
||
{{wiktionary|ഇറിഡിയം|Iridium}} |
{{wiktionary|ഇറിഡിയം|Iridium}} |
||
വരി 93: | വരി 93: | ||
*[http://www.pse-mendelejew.de/bilder/ir.jpg pure Iridium >=99,98% picture in the element collection from Heinrich Pniok] |
*[http://www.pse-mendelejew.de/bilder/ir.jpg pure Iridium >=99,98% picture in the element collection from Heinrich Pniok] |
||
[[വിഭാഗം: |
[[വിഭാഗം:മൂലകങ്ങൾ]] |
||
[[ar:إريديوم]] |
[[ar:إريديوم]] |
04:20, 11 ഏപ്രിൽ 2010-നു നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന രൂപം
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
വിവരണം | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
പേര്, പ്രതീകം, അണുസംഖ്യ | ഇറീഡിയം, Ir, 77 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
കുടുംബം | സംക്രമണ മൂലകങ്ങൾ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ഗ്രൂപ്പ്, പിരീഡ്, ബ്ലോക്ക് | 9, 6, d | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Appearance | silvery white | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
സാധാരണ ആറ്റോമിക ഭാരം | 192.217(3) g·mol−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ഇലക്ട്രോൺ വിന്യാസം | [Xe] 4f14 5d7 6s2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ഓരോ ഷെല്ലിലേയും ഇലക്ട്രോണുകൾ |
2, 8, 18, 32, 15, 2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ഭൗതികസ്വഭാവങ്ങൾ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Phase | ഖരം | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
സാന്ദ്രത (near r.t.) | 22.42 g·cm−3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ദ്രവണാങ്കത്തിലെ ദ്രാവക സാന്ദ്രത |
19 g·cm−3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ദ്രവണാങ്കം | 2739 K (2466 °C, 4471 °F) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ക്വഥനാങ്കം | 4701 K (4428 °C, 8002 °F) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ദ്രവീകരണ ലീനതാപം | 41.12 kJ·mol−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ബാഷ്പീകരണ ലീനതാപം | 563 kJ·mol−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Heat capacity | (25 °C) 25.10 J·mol−1·K−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atomic properties | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ക്രിസ്റ്റൽ ഘടന | cubic face centered | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ഓക്സീകരണാവസ്ഥകൾ | 2, 3, 4, 6 (mildly basic oxide) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ഇലക്ട്രോനെഗറ്റീവിറ്റി | 2.20 (Pauling scale) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ionization energies | 1st: 880 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2nd: 1600 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atomic radius | 135 pm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atomic radius (calc.) | 180 pm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Covalent radius | 137 pm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Miscellaneous | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Magnetic ordering | no data | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
വൈദ്യുത പ്രതിരോധം | (20 °C) 47.1 n Ω·m | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
താപ ചാലകത | (300 K) 147 W·m−1·K−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Thermal expansion | (25 °C) 6.4 µm·m−1·K−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Speed of sound (thin rod) | (20 °C) 4825 m/s | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Young's modulus | 528 GPa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Shear modulus | 210 GPa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bulk modulus | 320 GPa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poisson ratio | 0.26 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mohs hardness | 6.5 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vickers hardness | 1760 MPa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Brinell hardness | 1670 MPa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
CAS registry number | 7439-88-5 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Selected isotopes | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
അവലംബങ്ങൾ |
അണുസംഖ്യ 77-ഉം, പ്രതീകം Ir-ഉമായ മൂലകമാണ് ഇറിഡിയം. ഉയർന്ന താപനിലകൾ താങ്ങുവാനാകുന്ന ലോഹസങ്കരങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുവാൻ ഇറിഡിയം ഉപയോഗിക്കുന്നു.
ചരിത്രം
ഇറിഡിയം ആദ്യമായി കണ്ടുപിടിച്ചത് സ്മിത്ത്സൺ ടെനന്റ് എന്ന ശാസ്ത്രജ്ഞനാണെങ്കിലും, അത് വേർതിരിച്ചെടുത്തത് കാൾ ക്ലാസ് എന്ന രസതന്ത്രജ്ഞനാണ്.ഇത് വേർതിരിക്കനുള്ള ശസ്ത്രീയ മാർഗ്ഗം കണ്ടുപിടിച്ചതും കാൾ ക്ലാസ് ആണ്.പ്രകൃതിദത്തമായ പ്ലാറ്റിനത്തിൽ ഇഴപിരിഞ്ഞു കുടന്നിരുന്ന 6 ലോഹങ്ങളിൽ ഒന്നണ് ഇത്.ലവണ ലായിനികളുടെ വൈവിദ്യമാർന്ന നിറങ്ങൾ കണ്ടാണ് മഴവില്ല് എന്നർത്ഥമുള്ള ഇറിഡിയം എന്ന പേർ നൽകിയത്.
സ്വഭാവ സവിശേഷതകൾ
- ഓസ്മിയം കഴിഞ്ഞാൽ ഏറ്റവും സാന്ദ്രതയേറിയ മൂലകമാണിത്.
- ഇറീഡിയത്തിന്റെ തേയ്മാനം വളരെ കുറവാണ്.
- എത്ര ഉയർന്ന ചൂടിലും പ്രവർത്തനക്ഷമതയോടെ നിലകൊള്ളും.
- ടൈറ്റാനിയം, ക്രോമിയം, എന്നിവ ഇറീഡിയവുമായി ചേർത്താൽ, അമ്ലപ്രതിരോധശക്തി വർദ്ധിക്കും.
- അക്വാറീജിയയിൽ പോലും അലിയുകയില്ല.
ഉപയോഗങ്ങൾ
- ആഭരണം നിർമ്മിക്കുവാനുപയോഗിക്കുന്നു
- ശസ്ത്രക്രീയാ സാമാഗ്രികൾ, സ്പ്രിങ്ങുകൾ തുടങ്ങിയവ ഉണ്ടാക്കുവാനുപയോഗിക്കുന്നു.
- പേസ് മേക്കറിന്റെ ടേർമിനലുകൾ നിർമ്മിക്കൻ പ്ലാറ്റിനം ഇറിഡിയം ലോഹസങ്ങരമാണുപയോഗിക്കുന്നത്.
അവലംബം
- Los Alamos National Laboratory: Iridium
- യുറീക്ക ശാസ്ത്ര മാസിക
പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ
Wikimedia Commons has media related to Iridium.