"പരുമല വലിയ പനയന്നാർകാവ് ദേവി ക്ഷേത്രം" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
(ചെ.)No edit summary
വരി 17: വരി 17:
}}
}}
കേരളത്തിലെ ഭദ്രകാളിക്ഷേത്രങ്ങളിൽവെച്ചു പ്രാഥമ്യവും പ്രാധാന്യവും ഉള്ള മൂന്നുക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് [[പത്തനംതിട്ട ജില്ല|പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിലെ]] [[പരുമല|പരുമലയിൽ]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന '''പനയന്നാർകാവ് ക്ഷേത്രം'''. [[മലബാർ|മലബാറിൽ]] [[തിരുമാന്ധാംകുന്ന് ക്ഷേത്രം|തിരുമാന്ധാംകുന്നും]], [[കൊച്ചി|കൊച്ചിയിൽ]] [[കുരുംബ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (കൊടുങ്ങല്ലൂർ)|കൊടുങ്ങല്ലൂരും]], [[തിരുവിതാംകൂർ|തിരുവിതാംകൂറിൽ]] പനയന്നാർകാവും ഏകദേശം തുല്യ പ്രാധാന്യത്തോടെ കരുതിപ്പോരുന്നു.<ref>കൊട്ടാരത്തിൽ ശങ്കുണ്ണി - ഐതിഹ്യമാല, പനയന്നാർകാവ്</ref>. ഈ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ശിവസാന്നിധ്യം വളരെ പ്രധാന്യത്തോടെ തന്നെയുണ്ട് താനും. ഈ ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ പരശുരാമ പ്രാതിഷ്ഠിതവുമാണ് <ref>കുഞ്ഞികുട്ടൻ ഇളയതിന്റെ “108 ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ"</ref>.<br />
കേരളത്തിലെ ഭദ്രകാളിക്ഷേത്രങ്ങളിൽവെച്ചു പ്രാഥമ്യവും പ്രാധാന്യവും ഉള്ള മൂന്നുക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് [[പത്തനംതിട്ട ജില്ല|പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിലെ]] [[പരുമല|പരുമലയിൽ]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന '''പനയന്നാർകാവ് ക്ഷേത്രം'''. [[മലബാർ|മലബാറിൽ]] [[തിരുമാന്ധാംകുന്ന് ക്ഷേത്രം|തിരുമാന്ധാംകുന്നും]], [[കൊച്ചി|കൊച്ചിയിൽ]] [[കുരുംബ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (കൊടുങ്ങല്ലൂർ)|കൊടുങ്ങല്ലൂരും]], [[തിരുവിതാംകൂർ|തിരുവിതാംകൂറിൽ]] പനയന്നാർകാവും ഏകദേശം തുല്യ പ്രാധാന്യത്തോടെ കരുതിപ്പോരുന്നു.<ref>കൊട്ടാരത്തിൽ ശങ്കുണ്ണി - ഐതിഹ്യമാല, പനയന്നാർകാവ്</ref>. ഈ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ശിവസാന്നിധ്യം വളരെ പ്രധാന്യത്തോടെ തന്നെയുണ്ട് താനും. ഈ ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ പരശുരാമ പ്രാതിഷ്ഠിതവുമാണ് <ref>കുഞ്ഞികുട്ടൻ ഇളയതിന്റെ “108 ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ"</ref>.<br />
കേരളത്തിൽ ഐതിഹ്യപ്രസിദ്ധമായ [[കള്ളിയങ്കാട്ട് നീലി]] യെ കടമറ്റത്ത് കത്തനാർ കുടിയിരുത്തിയതെ ഇവിടെ ആണ്.[[ചിത്രം:Panayanar yakshi.JPG|thumb|250px|കടമറ്റത്ത് കത്തനാർ കുടിയിരുത്തിയ യക്ഷി ]]<ref>https://ml.wikisource.org/wiki/%E0%B4%90%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%B9%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B2/%E0%B4%95%E0%B4%9F%E0%B4%AE%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D_%E0%B4%95%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B5%BC</ref> പൗരാണിക കാലം മുതൽ അറിയപ്പെടുന്ന ശ്രീ വലിയപനയന്നാർ കാവിൽ പരമശിവ സമീപത്തിൽ കാളി കരിങ്കാളി, കൊടുങ്കാളി, ഭൂതകാളി, ദുർഗ്ഗ, അന്നപൂർണേശ്വരി, ത്രിശൂലസ്ഥിതയായ ചാമുണ്ഡീശ്വരി, ലളിതാധിവാസമേരുചക്രം, ഗണപതി, വീരഭദ്രൻ ക്ഷേത്രപാലകൻ, കടമറ്റത്തുനിന്നുള്ള യക്ഷിയമ്മ , രക്ഷാധിപൻ, എന്നിവരെല്ലാം ശക്തിസ്വരൂപിണിയായ ഭദ്രകാളിയോടൊത്ത് വാഴുന്നു.<br />
കേരളത്തിൽ ഐതിഹ്യപ്രസിദ്ധമായ [[കള്ളിയങ്കാട്ട് നീലി]] യെ കടമറ്റത്ത് കത്തനാർ കുടിയിരുത്തിയതെ ഇവിടെ ആണ്.[[ചിത്രം:Panayanar yakshi.JPG|thumb|250px|കടമറ്റത്ത് കത്തനാർ കുടിയിരുത്തിയ യക്ഷി]]<ref>[http://ml.wikisource.org/wiki/ഐതിഹ്യമാല/കടമറ്റത്ത്_കത്തനാർ കടമറ്റത്ത് കത്തനാർ ഐതീഹ്യം (വിക്കിഗ്രന്ഥശാല)] </ref> പൗരാണിക കാലം മുതൽ അറിയപ്പെടുന്ന ശ്രീ വലിയപനയന്നാർ കാവിൽ പരമശിവ സമീപത്തിൽ കാളി കരിങ്കാളി, കൊടുങ്കാളി, ഭൂതകാളി, ദുർഗ്ഗ, അന്നപൂർണേശ്വരി, ത്രിശൂലസ്ഥിതയായ ചാമുണ്ഡീശ്വരി, ലളിതാധിവാസമേരുചക്രം, ഗണപതി, വീരഭദ്രൻ ക്ഷേത്രപാലകൻ, കടമറ്റത്തുനിന്നുള്ള യക്ഷിയമ്മ , രക്ഷാധിപൻ, എന്നിവരെല്ലാം ശക്തിസ്വരൂപിണിയായ ഭദ്രകാളിയോടൊത്ത് വാഴുന്നു.<br />
നാഗരാജാക്കന്മാരുടെയും നാഗയക്ഷികളുടെയും സന്തതി പരമ്പരകളൂടെ ആവാസസ്ഥാനമായ അഞ്ച് കാവുകൾ ചുറ്റുപാടുകലിലായി സവിശേഷ ശക്തമായ പ്രതിഷ്ഠകളൂം ഇവിടെ രക്ഷാകേന്ദ്രങ്ങളായി നിലനിൽക്കുന്നു. <ref>"പരിമല വലിയപനയന്നാർ കാവ്പ്രഭാവസംഗമം", നാലാം പതിപ്പ്, ശ്രീവലിയപനയന്നാർകാവ് ദേവസ്വം പരിമല</ref>
നാഗരാജാക്കന്മാരുടെയും നാഗയക്ഷികളുടെയും സന്തതി പരമ്പരകളൂടെ ആവാസസ്ഥാനമായ അഞ്ച് കാവുകൾ ചുറ്റുപാടുകലിലായി സവിശേഷ ശക്തമായ പ്രതിഷ്ഠകളൂം ഇവിടെ രക്ഷാകേന്ദ്രങ്ങളായി നിലനിൽക്കുന്നു. <ref>"പരിമല വലിയപനയന്നാർ കാവ്പ്രഭാവസംഗമം", നാലാം പതിപ്പ്, ശ്രീവലിയപനയന്നാർകാവ് ദേവസ്വം പരിമല</ref>
[[ചിത്രം:Panayanar kavu frontage.JPG|thumb|250px|വലിയ പനയന്നാർകാവ്]]
[[ചിത്രം:Panayanar kavu frontage.JPG|thumb|250px|വലിയ പനയന്നാർകാവ്]]

== ഐതിഹ്യം ==
== ഐതിഹ്യം ==
[[പ്രമാണം:PANAYANNARKAVU TEMPLE NORTH NADA.jpg|200px|ലഘുചിത്രം|ഇടത്ത്‌|വടക്കേ നാലമ്പലം]]
[[പ്രമാണം:PANAYANNARKAVU TEMPLE NORTH NADA.jpg|200px|ലഘുചിത്രം|ഇടത്ത്‌|വടക്കേ നാലമ്പലം]]

08:57, 21 സെപ്റ്റംബർ 2014-നു നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന രൂപം

പരുമല വലിയ പനയന്നാർകാവ് ദേവി ക്ഷേത്രം
പരുമല വലിയ പനയന്നാർകാവ് ദേവി ക്ഷേത്രം is located in Kerala
പരുമല വലിയ പനയന്നാർകാവ് ദേവി ക്ഷേത്രം
പരുമല വലിയ പനയന്നാർകാവ് ദേവി ക്ഷേത്രം
ക്ഷേത്രത്തിന്റെ സ്ഥാനം
നിർദ്ദേശാങ്കങ്ങൾ:9°19′56″N 76°32′14″E / 9.33222°N 76.53722°E / 9.33222; 76.53722
പേരുകൾ
ശരിയായ പേര്:പനയന്നാർകാവ് ക്ഷേത്രം
സ്ഥാനം
സ്ഥാനം:പരുമല, ആലപ്പുഴ ജില്ല, കേരളം
വാസ്തുശൈലി, സംസ്കാരം
പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠ:ഭദ്രകാളി
വാസ്തുശൈലി:തെക്കെ ഇന്ത്യൻ, കേരളീയ രീതി
ചരിത്രം
സൃഷ്ടാവ്:ശ്രായിക്കൂർ തമ്പുരാൻ

കേരളത്തിലെ ഭദ്രകാളിക്ഷേത്രങ്ങളിൽവെച്ചു പ്രാഥമ്യവും പ്രാധാന്യവും ഉള്ള മൂന്നുക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിലെ പരുമലയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന പനയന്നാർകാവ് ക്ഷേത്രം. മലബാറിൽ തിരുമാന്ധാംകുന്നും, കൊച്ചിയിൽ കൊടുങ്ങല്ലൂരും, തിരുവിതാംകൂറിൽ പനയന്നാർകാവും ഏകദേശം തുല്യ പ്രാധാന്യത്തോടെ കരുതിപ്പോരുന്നു.[1]. ഈ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ശിവസാന്നിധ്യം വളരെ പ്രധാന്യത്തോടെ തന്നെയുണ്ട് താനും. ഈ ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ പരശുരാമ പ്രാതിഷ്ഠിതവുമാണ് [2].

കേരളത്തിൽ ഐതിഹ്യപ്രസിദ്ധമായ കള്ളിയങ്കാട്ട് നീലി യെ കടമറ്റത്ത് കത്തനാർ കുടിയിരുത്തിയതെ ഇവിടെ ആണ്.

കടമറ്റത്ത് കത്തനാർ കുടിയിരുത്തിയ യക്ഷി

[3] പൗരാണിക കാലം മുതൽ അറിയപ്പെടുന്ന ശ്രീ വലിയപനയന്നാർ കാവിൽ പരമശിവ സമീപത്തിൽ കാളി കരിങ്കാളി, കൊടുങ്കാളി, ഭൂതകാളി, ദുർഗ്ഗ, അന്നപൂർണേശ്വരി, ത്രിശൂലസ്ഥിതയായ ചാമുണ്ഡീശ്വരി, ലളിതാധിവാസമേരുചക്രം, ഗണപതി, വീരഭദ്രൻ ക്ഷേത്രപാലകൻ, കടമറ്റത്തുനിന്നുള്ള യക്ഷിയമ്മ , രക്ഷാധിപൻ, എന്നിവരെല്ലാം ശക്തിസ്വരൂപിണിയായ ഭദ്രകാളിയോടൊത്ത് വാഴുന്നു.

നാഗരാജാക്കന്മാരുടെയും നാഗയക്ഷികളുടെയും സന്തതി പരമ്പരകളൂടെ ആവാസസ്ഥാനമായ അഞ്ച് കാവുകൾ ചുറ്റുപാടുകലിലായി സവിശേഷ ശക്തമായ പ്രതിഷ്ഠകളൂം ഇവിടെ രക്ഷാകേന്ദ്രങ്ങളായി നിലനിൽക്കുന്നു. [4]

വലിയ പനയന്നാർകാവ്

ഐതിഹ്യം

വടക്കേ നാലമ്പലം

പരശുരാമൻ സ്ഥാപിച്ചു എന്നു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന 108 ശിവക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണിത്[5]. പണ്ട് കടപ്ര ദേശത്ത് ശ്രായിക്കൂർ (ചിറവായിൽ) എന്നൊരു കോവിലകം ഉണ്ടായിരുന്നു. അവിടേക്ക് ദേശാധിപത്യവും നാടുവാഴ്ചയും ഉണ്ടായിരുന്നു. ആ കോയിക്കലെ ഒരു തമ്പുരാൻ പരദേശത്തു (പനയൂർ) പോയി ഭഗവതിസേവ നടത്തി ദേവിപ്രീതി സമ്പാതിച്ചു. ദേവിയോട് അദ്ദേഹം "തന്റെ ദേശത്തു വന്നു കുടുംബപരദേവതയായി കുടിയിരിക്കാൻ അപേക്ഷിച്ചു". അങ്ങനെ ദേവി അദ്ദേഹത്തിനൊപ്പം പോരുകയും ചെയ്തു[6].

അദ്ദേഹം പിന്നീട് കടപ്രദേശത്ത് പമ്പാനദിക്കരയിൽ പരശുരാമനാൽ പ്രതിഷ്ഠിക്കപ്പെട്ട നൂറ്റെട്ട് ശിവക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നായ പരുമല ശിവക്ഷേത്രത്തിനരികെ സപരിവാരസമേതം പ്രതിഷ്ഠിച്ചു[7]. ശിവക്ഷേത്രത്തിന്റെ ശ്രീകോവിലിനു തെക്കുവശത്തു തിടപ്പള്ളി സ്ഥാനത്ത് മാതൃശാലയോട് ചേർന്ന് കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി ദേവിയെ ആദ്യം പ്രതിഷ്ഠിച്ചത്. ദാരികവധോദ്യുക്തയായി ഏറ്റവും കോപത്തോടുകൂടി യുദ്ധഭൂമിയിൽ നിന്നിരുന്ന ആ ധ്യാനത്തോടുകൂടിയായിരുന്നു ദേവി പ്രതിഷ്ഠാ സങ്കലപം. ആ പ്രതിഷ്ഠ അവിടെ അത്യുഗ്ര മൂർത്തിയായിതീർന്നു. പിന്നീട് ദേവി പ്രതിഷ്ഠ വടക്കോട്ട് ദർശനമായി ഒന്നുകൂടി പ്രതിഷ്ഠിച്ചു. അതു ദാരികവധാനന്തരം ദേവി രക്താഭിഷിക്ത ശരീരയായി കോപവേപിതഗാത്രിയായി യുദ്ധഭൂമിയിൽ നിന്നിരുന്ന ധ്യാനത്തോടുകൂടിയായിരുന്നു പ്രതിഷ്ഠാ സങ്കല്പം. അവിടെയും ദേവി ഏറ്റവും ഭയങ്കരിയായിതന്നെയാണ് പരിണമിച്ചത്. ഈ പ്രതിഷ്ഠ, പ്രതിഷ്ഠാമാതൃക്കളുടെ കൂട്ടത്തിൽ വീരഭദ്രൻ, ഗണപതി എന്നീ മൂർത്തികളോടുകൂടിയാണ് നടത്തിയിരുന്നത്. ഈ ബിംബത്തിലാണ് ഭഗവതിക്കു ചാന്താട്ടം മുതലായ പൂജകൾ നടത്തുന്നത്[8].

ദാരുകനുമായിട്ടുണ്ടായ യുദ്ധത്തിൽ ഏർപ്പെടുന്ന ദേവിയെ മാർക്കണ്ഡേയമഹർഷി ഇങ്ങനെയാണ് വർണ്ണിച്ചിരിക്കുന്നത്.

വേതാളീമുഖക്ന്ദരാദ്വിഗളിതൈ രുച്ചണ്ഡഹൂഹൂരവൈർ-
ഭൂതപ്രേതപിശാചികാകിലുകിലാ രാവൈർമ്മഹാഭൈരവൈഃ
കോദണ്ഡോത്കടശിഞ്ജിനീത്സണ ത്സണപ്രധ്വാനകോലാഹലൈ-
ഭേരീദുന്ദുഭിതൈശ്ച സന്ധുതജഗ ച്ചക്രം ബഭൗ ചണ്ഡികാ.

വിധിപ്രകാരം പ്രതിഷ്ഠ നടത്തുകയും ക്രമപ്രകാരം പതിവായി പൂജാദികൾ നടത്തിതുടങ്ങുകയും ചെയ്യുകയാൽ ഇവിടെ ഭഗവതിയുടെ സാന്നിദ്ധ്യം കൂടുതൽ ശക്തി പ്രാപിക്കുകയും ദേവിയുടെ ശക്തി ക്രമത്തിലധികം വർദ്ധിക്കുകയാൽ പകൽ സമയത്തുപോലും കാവില്പോകുവാൻ ജനങ്ങൾക്കു ഭയമായിതുടങ്ങി. അതിനു ശമനമുണ്ടാക്കാൻ ദേവിയുടെ കിഴക്കേ നടയിൽ ധാരാളം ഗുരുതി നടത്തുകയുണ്ടായി. ഈ ഗുരുതി എല്ലാ വർഷംതോറും മുടക്കാതെ നടത്തിപോന്നിരുന്നു. അങ്ങനെ ഒരു വർഷം നടത്തേണ്ടിയിരുന്ന ഗുരുതി ദേവിയുടെതന്നെ ഇംഗിതപ്രകാരം നിർത്തിവെക്കുകയും കിഴക്കേ നട എന്നന്നേക്കുമായി അടക്കുകയും ചെയ്തു. അതിനുശേഷം ആ നട തുറന്നിട്ടില്ല. [9].

ചരിത്രം

പ്രധാന ശ്രീകോവിൽ (മഹാദേവൻ)

രാമയ്യൻ ദളവ ചെമ്പകശ്ശേരി ആക്രമിച്ച് രാജ്യം പിടിച്ചെടുത്തുകഴിഞ്ഞ് പനയന്നാർ കാവ് ക്ഷേത്രത്തെക്കുറിച്ച് അറിയുകയും അമ്പലപ്പുഴ ദേവനാരായണൻ മഹാരാജാവ് തിരുമനസ്സുകൊണ്ട് ദേവിക്കു നൽകിയിട്ടുള്ള ആഭരണങ്ങൾ കണ്ടുകെട്ടാൻ ഉത്തരവിട്ടു. അതിനുശേഷം അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായ ദേഹാസ്വസ്ത്യങ്ങൾ മൂലം ദളവക്ക് തന്റെ തെറ്റുമനസ്സിലാവുകയും പ്രാശ്ചിത്തമായി മാർത്താണ്ഡ വർമ്മ മഹാരാജാവിനെ കൊണ്ടുതന്നെ നിലവും പുരയിടവും ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക് കരമൊഴിവായി പതിച്ചുകൊടുപ്പിച്ചു. അന്ന് മാർത്താണ്ഡവർമ്മ ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക് കൊടുത്ത പുരയിടം ഏകദേശം ആറേക്കർ ആണ്. ഇതിലേക്ക് ചീട്ട് എഴുതി തുല്യം ചാർത്തിയത് കൊല്ല വർഷം 926-ആംണ്ട് മീനമാസം 11-ആം തീയതിയാണ്. [10].

പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠാമൂർത്തികൾ

പനയന്നാർകാവ് ശ്രീമഹാദേവൻ

പനയന്നാർകാവിൽ പടിഞ്ഞാറ് ദർശനം നൽകിയാണ് പ്രധാന ക്ഷേത്രമായ ശിവക്ഷേത്രം നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്.തിരുമാന്ധാംകുന്നിലും, കൊടുങ്ങല്ലൂരിലും കിഴക്കോട്ടാണ് ശിവക്ഷേത്ര ദർശനം. ഇവിടെ അഘോരമൂർത്തിയാണ് പ്രതിഷ്ഠാ സങ്കല്പം. ഈ മൂന്നുക്ഷേത്രങ്ങളിലേയും ശിവപ്രതിഷ്ഠ നടത്തിയത് പരശുരാമനാണ്.[11]. പനയന്നാർകാവിൽ പടിഞ്ഞാറുവശത്തുകൂടി പുണ്യനദിയായ പമ്പാനദി ഒഴുകുന്നു. നദിക്കഭിമുഖമായാണ് ശിവക്ഷേത്രം നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. ശിവന്റെ ശ്രീകോവിലിനു നേരെ പടിഞ്ഞാറുവശത്ത് ഒരു ബലിക്കൽ പുര നിർമ്മിച്ചിട്ടുണ്ട്. അതുകൂടാതെ ഭഗവതിനടക്കു നേരെ വടക്കു വശത്തും ഒരു ബലിക്കൽപ്പുര പണിതീർത്തിട്ടുണ്ട്. ക്ഷേത്ര നിർമ്മിതി ശ്രീ മഹാദേവനു പ്രാധാന്യം നൽകിയാണ് കാണുന്നത്. ശിവക്ഷേത്രനിർമ്മാണത്തിനുശേഷമാണ് ദേവിയെ പനയന്നാർകാവിൽ കുടിയിരുത്തിയത് [12].

പനയന്നാർകാവിലമ്മ

പനയന്നാർകാവിൽ മഹാകാളി, ഭദ്രകാളി പ്രതിഷ്ഠകൾ ഉണ്ട്. കിഴക്ക് ദർശനമായുള്ള മഹാകാളി പ്രതിഷ്ഠ ഭകതർക്ക് ദർശനയോഗ്യമല്ല. കിഴക്കെനട അടച്ചിട്ടിരിക്കുകയാണ്. കിഴക്കെനട അടച്ചതിനുശേഷം വടക്കു ദർശനമായി ചാമുണ്ഡേശ്വരിയെ പ്രതിഷ്ഠിച്ചു. സപ്തമാതൃക്കളിലെ ഏഴാമത്തെ ദേവിയ്ക്ക് പ്രാധാന്യം നൽകിയാണ് ഭദ്രകാളി സങ്കല്പത്തിൽ ചാമുണ്ഡേശ്വരിയെ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നത്.

പൂജാവിധികളും, വിശേഷങ്ങളും

ശിവക്ഷേത്രത്തിൽ മൂന്നുപൂജയും (ഉഷ, ഉച്ച, അത്താഴപൂജകൾ) ദീപാരാധനയും നിത്യേന പതിവുണ്ട്. ദേവിയിവിടെ ശക്തിസ്വരൂപിണിയായതിനാലാവാം പനയന്നാർകാവിലെ ശിവൻ വളരെ ശാന്തസ്വരൂപനാണ് എന്നാണ് ഭക്തരുടെ വിശ്വാസം.

ചിത്രശാല

അവലംബം

  1. കൊട്ടാരത്തിൽ ശങ്കുണ്ണി - ഐതിഹ്യമാല, പനയന്നാർകാവ്
  2. കുഞ്ഞികുട്ടൻ ഇളയതിന്റെ “108 ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ"
  3. കടമറ്റത്ത് കത്തനാർ ഐതീഹ്യം (വിക്കിഗ്രന്ഥശാല)
  4. "പരിമല വലിയപനയന്നാർ കാവ്പ്രഭാവസംഗമം", നാലാം പതിപ്പ്, ശ്രീവലിയപനയന്നാർകാവ് ദേവസ്വം പരിമല
  5. കുഞ്ഞികുട്ടൻ ഇളയതിന്റെ “108 ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ“
  6. കൊട്ടാരത്തിൽ ശങ്കുണ്ണി - ഐതിഹ്യമാല, പനയന്നാർകാവ്
  7. കൊട്ടാരത്തിൽ ശങ്കുണ്ണി - ഐതിഹ്യമാല, പനയന്നാർകാവ്
  8. കൊട്ടാരത്തിൽ ശങ്കുണ്ണി - ഐതിഹ്യമാല, പനയന്നാർകാവ്
  9. കൊട്ടാരത്തിൽ ശങ്കുണ്ണി - ഐതിഹ്യമാല, പനയന്നാർകാവ് പേജ്: 610; കറന്റ് ബുക്സ്, 2006 കോട്ടയം
  10. കൊട്ടാരത്തിൽ ശങ്കുണ്ണി - ഐതിഹ്യമാല, പനയന്നാർകാവ് പേജ്: 609; കറന്റ് ബുക്സ്, 2006 കോട്ടയം
  11. കുഞ്ഞികുട്ടൻ ഇളയതിന്റെ “108 ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ“
  12. കൊട്ടാരത്തിൽ ശങ്കുണ്ണി - ഐതിഹ്യമാല, പനയന്നാർകാവ്