പിതൃ പക്ഷ
| Pitru Paksha | |
|---|---|
 Pitri Paksha rites being performed on banks of the Banganga Tank, Mumbai, 2007. | |
| ആചരിക്കുന്നത് | Hindus |
| തരം | Hindu |
| ആഘോഷങ്ങൾ | 16 lunar days |
| അനുഷ്ഠാനങ്ങൾ | Shraddha: paying homage to their ancestors, especially by food offerings |
| ആരംഭം | māsa (amānta) / [[ | āśvina ]] māsa (purnimānta), kṛṣṇa pakṣa, [[ | prathama ]] tithi |
| അവസാനം | māsa (amānta) / [[ | āśvina ]] māsa (purnimānta), kṛṣṇa pakṣa, [[ | amāvāsyā ]] tithi |
| തിയ്യതി | multi-day |
| ആവൃത്തി | Annual |
| ബന്ധമുള്ളത് | Galungan, Veneration of the dead |
Hindu festival dates The Hindu calendar is lunisolar but most festival dates are specified using the lunar portion of the calendar. A lunar day is uniquely identified by three calendar elements: māsa (lunar month), pakṣa (lunar fortnight) and tithi (lunar day). Furthermore, when specifying the masa, one of two traditions are applicable, viz. amānta / pūrṇimānta. Iff a festival falls in the waning phase of the moon, these two traditions identify the same lunar day as falling in two different (but successive) masa. A lunar year is shorter than a solar year by about eleven days. As a result, most Hindu festivals occur on different days in successive years on the Gregorian calendar. | |
ഹിന്ദുക്കൾ അവരുടെ പൂർവ്വികർക്ക് (പിതൃർക്ക്) പ്രത്യേകിച്ചും ഭക്ഷണ വഴിപാടുകളിലൂടെ ആദരാഞ്ജലികൾ അർപ്പിക്കുന്ന ഹിന്ദു കലണ്ടറിലെ 16-ചന്ദ്ര ദിന കാലഘട്ടമാണ് പിതൃ പക്ഷ (സംസ്കൃതം: पितृ पक्ष, Pitṛ pakṣa; lit. "പൂർവ്വികരുടെ രണ്ടാഴ്ച") . ഈ കാലഘട്ടം പിത്രി പക്ഷ / പിതൃ-പക്ഷ, പിത്രി പോകോ, സോറ ശ്രദ്ധ ("പതിനാറ് ശ്രാദ്ധങ്ങൾ"), കനഗത്, ജിതിയ, മഹാലയ, അപാര പക്ഷ, അഖദ്പാക് (മറാത്തി) എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.[1][2][3]
ശ്രാദ്ധ അല്ലെങ്കിൽ തർപ്പണ എന്നറിയപ്പെടുന്ന ചടങ്ങിനിടെ നടത്തുന്ന മരണ ചടങ്ങ് കണക്കിലെടുത്ത് പിതൃ പക്ഷത്തെ ഹിന്ദുക്കൾ അശുഭകരമായി കണക്കാക്കുന്നു. ദക്ഷിണ, പടിഞ്ഞാറൻ ഇന്ത്യയിൽ, ഇത് ഹിന്ദു ചാന്ദ്ര മാസമായ ഭാദ്രപദയിലെ (സെപ്റ്റംബർ) രണ്ടാം പക്ഷ (രണ്ടാഴ്ച) യിൽ വരുന്നു. ഗണേശ ഉത്സവത്തിന് തൊട്ടുപിന്നാലെ രണ്ടാഴ്ചയെ ഇത് പിന്തുടരുന്നു. ഇത് പ്രതിപാദത്തിൽ (രണ്ടാഴ്ചയുടെ ആദ്യ ദിവസം) ആരംഭിക്കുന്നത് സർവപിതൃ അമാവാസി, പിതൃ അമാവാസി, പെദ്ദള അമാവാസി, മഹാലയ അമാവാസി എന്നറിയപ്പെടുന്ന അമാവാസി ദിനത്തിൽ അവസാനിക്കുന്നു. പിതൃ പക്ഷത്തിന്റെ അവസാനവും മാതൃ പക്ഷത്തിന്റെ തുടക്കവുമാണ് മഹാലയ എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. മിക്ക വർഷങ്ങളിലും, ശരത്കാല വിഷുദിനം ഈ കാലയളവിൽ വരുന്നു. അതായത് ഈ കാലയളവിൽ സൂര്യൻ വടക്ക് നിന്ന് തെക്കൻ അർദ്ധഗോളത്തിലേക്ക് മാറുന്നു. ഉത്തരേന്ത്യയിലും നേപ്പാളിലും, പൂർണ്ണിമന്ത കലണ്ടർ അല്ലെങ്കിൽ സൗര കലണ്ടർ പിന്തുടരുന്ന സംസ്കാരങ്ങളിലും, ഈ കാലയളവ് ഭാദ്രപദത്തിനുപകരം, ലൂണി-സൗര മാസമായ അശ്വിനയുടെ ക്ഷയിക്കുന്ന രണ്ടാഴ്ചയുമായി സദൃശമായിരിക്കുന്നു.
ജ്യോതിശാസ്ത്ര അടിസ്ഥാനം[തിരുത്തുക]
ഹിന്ദു പാരമ്പര്യമനുസരിച്ച്, തെക്കൻ ആകാശഗോളങ്ങൾ പൂർവ്വികർക്ക് (പിതൃ) സമർപ്പിക്കുന്നു. അതിനാൽ, സൂര്യൻ വടക്ക് നിന്ന് തെക്ക് ആകാശഗോളത്തിലേക്ക് കടക്കുന്ന നിമിഷം പൂർവ്വികരുടെ ഒരു ദിവസമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. പവിത്രമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന ഈ നിമിഷം പ്രത്യേക മതപരമായ ചടങ്ങുകൾ നടത്തേണ്ടത് ആവശ്യമാണ്. മിക്ക വർഷങ്ങളിലും, ഭാദ്രപദ മാസ കൃഷ്ണ പക്ഷ (അമന്ത പാരമ്പര്യം അനുസരിച്ച്) / അശ്വിന മാസ കൃഷ്ണ പക്ഷ (പൂർണിമന്ത പാരമ്പര്യം അനുസരിച്ച്) സമയത്താണ് ഈ സംക്രമണം സംഭവിക്കുന്നത്. അതിനാൽ ഈ പക്ഷത്തെ പിതൃ പക്ഷമായി നിയുക്തമാക്കുകയും ഈ കാലയളവിൽ ഹിന്ദുക്കൾ പ്രത്യേക മതപരമായ ആചാരങ്ങൾ അനുഷ്ഠിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
ഇതിഹാസം[തിരുത്തുക]
ഹിന്ദുമതത്തിൽ, ഒരാളുടെ പൂർവ്വികരുടെ മൂന്ന് മുൻ തലമുറകളുടെ ആത്മാക്കൾ ആകാശത്തിനും ഭൂമിക്കും ഇടയിലുള്ള പിതൃലോകത്തിൽ വസിക്കുന്നു. ഈ മണ്ഡലം ഭരിക്കുന്നത് മരിക്കുന്ന ഒരു മനുഷ്യന്റെ ആത്മാവിനെ ഭൂമിയിൽ നിന്ന് പിതൃലോകത്തേക്ക് കൊണ്ടുപോകുന്ന മരണത്തിന്റെ ദേവനായ യമനാണ്. അടുത്ത തലമുറയിലെ ഒരാൾ മരിക്കുമ്പോൾ, ആദ്യ തലമുറ സ്വർഗത്തിലേക്ക് മാറുകയും മോക്ഷത്തിൽ പ്രവേശിക്കുകയും ദൈവവുമായി ഐക്യപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. [4] അതിനാൽ ശ്രാദ്ധ വഴിപാടുകൾ നൽകില്ല. അങ്ങനെ, പിതൃലോകത്തിലെ മൂന്ന് തലമുറകൾക്ക് മാത്രമാണ് യമൻ പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്ന ശ്രാദ്ധ ചടങ്ങുകൾ നൽകുന്നത്.[5] സ്വാമി ശിവാനന്ദ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, പിതൃ പക്ഷം, സംസാരത്തിനോ പുനർജന്മത്തിനോ വിധേയമാകുന്നതിന് മുമ്പ് സ്വർഗത്തിൽ ശേഷിക്കുന്ന ആത്മാക്കളുടെ കഷ്ടപ്പാടുകൾ ലഘൂകരിക്കുന്നു. ഒരു സാഹചര്യത്തിൽ ആ ആത്മാക്കൾ മരണശേഷം ഉടൻ തന്നെ മറ്റൊരു ജന്മം എടുത്താൽ, ശ്രദ്ധ അവരുടെ പുതിയ ജനനത്തിൽ അവരുടെ സന്തോഷം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു.[6]
വിശുദ്ധ ഹൈന്ദവ ഇതിഹാസങ്ങൾ അനുസരിച്ച്, പിതൃ പക്ഷത്തിന്റെ തുടക്കത്തിൽ, സൂര്യൻ കന്നി രാശിയിൽ (കന്യ) പ്രവേശിക്കുന്നു. ഈ നിമിഷത്തോട് അനുബന്ധിച്ച്, ആത്മാക്കൾ പിതൃലോകം വിട്ട് അവരുടെ പിൻഗാമികളുടെ ഭവനങ്ങളിൽ ഒരു മാസത്തേക്ക് സൂര്യൻ അടുത്ത വൃശ്ചികം രാശിയിൽ പ്രവേശിക്കുന്നത് പൂർണ്ണ ചന്ദ്രനാകുന്നതു വരെ ഒരു മാസക്കാലം വസിക്കുമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ആദ്യ പകുതിയിൽ, ഇരുണ്ട രണ്ടാഴ്ചയിൽ ഹിന്ദുക്കൾ പൂർവ്വികരെ പ്രീതിപ്പെടുത്തുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.[2][7]
ഇതിഹാസമായ മഹാഭാരത യുദ്ധത്തിൽ ഇതിഹാസ ദാതാവായ കർണ്ണൻ മരിച്ചപ്പോൾ, അവന്റെ ആത്മാവ് സ്വർഗത്തിലേക്ക് കടന്നപ്പോൾ, കർണ്ണൻ കടുത്ത വിശപ്പാൽ വലഞ്ഞു. എന്നാൽ അവൻ തൊടുന്ന ഏതൊരു ഭക്ഷണവും തൽക്ഷണം സ്വർണ്ണമായി. കർണ്ണനും സൂര്യനും ഇന്ദ്രന്റെ അടുത്ത് ചെന്ന് ഈ സംഭവത്തിന്റെ കാരണം ചോദിച്ചു. തന്റെ ജീവിതകാലം മുഴുവൻ താൻ സ്വർണ്ണം ദാനം ചെയ്തിട്ടുണ്ടെന്നും എന്നാൽ ശ്രാദ്ധത്തിൽ തന്റെ പൂർവ്വികർക്ക് ഭക്ഷണം നൽകിയിട്ടില്ലെന്നും ഇന്ദ്രൻ കർണനോട് പറഞ്ഞു. അതിനാൽ, കുരുക്കിൽ കുടുങ്ങിപ്പോയ കുരുവിന്റെ പൂർവ്വികർ അവനെ ശപിച്ചു. തന്റെ വംശപരമ്പരയെക്കുറിച്ച് അറിയാത്തതിനാൽ, അവരുടെ ഓർമ്മയ്ക്കായി താൻ ഒരിക്കലും ഒന്നും ദാനം ചെയ്തിട്ടില്ലെന്ന് കർണൻ പറഞ്ഞു. പ്രായശ്ചിത്തം ചെയ്യാൻ, കർണ്ണന് 15-ദിവസത്തേക്ക് ഭൂമിയിലേക്ക് മടങ്ങാൻ അനുവാദം ലഭിച്ചു. അങ്ങനെ അവർക്ക് ശ്രാദ്ധം നടത്താനും അവരുടെ ഓർമ്മയ്ക്കായി ഭക്ഷണവും വെള്ളവും ദാനം ചെയ്യാനും കഴിയും. ഈ കാലഘട്ടം ഇപ്പോൾ പിതൃ പക്ഷ എന്നറിയപ്പെടുന്നു.[8] ചില ഐതിഹ്യങ്ങളിൽ യമനുപകരം ഇന്ദ്രനെ മാറ്റിസ്ഥാപിക്കുന്നു.[9]
അവലംബം[തിരുത്തുക]
- ↑ Sharma, Usha (2008). "Mahalaya". Festivals In Indian Society. Vol. 2. Mittal Publications. pp. 72–73. ISBN 978-81-8324-113-7.
- ↑ 2.0 2.1 Underhill, M M (2001). The Hindu religious year. Asian Educational Services. pp. 112–116. ISBN 978-81-206-0523-7.
- ↑ Vidyarathi, L P (1978). The Sacred Complex in Hindu Gaya. Concept Publishing Company. pp. 13, 15, 33, 81, 110.
- ↑ Smith, R. V. (30 September 2019). "The ritual of ancestral worship". The Hindu. Retrieved 2021-11-03.
- ↑ Dilipsingh, K S (2004). Kutch in festival and custom. Har-Anand Publications. pp. 61–64. ISBN 978-81-241-0998-4.
- ↑ Sivananda Saraswati (2008). May I Answer That?. Divine Life Society. ISBN 978-8170521044.
The Pitris remain in heaven, Pitri Loka or Chandra Loka, for a very long period. The enjoyments in heaven and the peace of the departed soul are enhanced by the performance of the Shraddha ceremony. Likewise the sufferings of the departed soul in worlds other than heaven are mitigated by the performance of the Shraddha ceremony by his sons. Thus, in both cases, the performance of Shraddha is a great help. And even if the individual takes another birth immediately after his death, as happens in rare cases, the performance of Shraddha adds to his happiness in his new birth.
- ↑ Sastri, S. M. Natesa (1988). Hindu feasts, fasts and ceremonies. Asian Educational Services. pp. 15–17. ISBN 978-81-206-0402-5.
- ↑ Chauturvedi, B K (2006). "The Best Charity: Food and water". Tales from the Vedas and other Scriptures. Diamond Pocket Books (P) Ltd. pp. 192–193. ISBN 978-81-288-1199-9.
- ↑ Chatterjee, Deepam (18 September 2009). "Speaking Tree: Mahalaya Amavasya & Navaratri: Legend of Karna". The Times of India. Retrieved 2009-09-27.
| Major festivals |  | |
|---|---|---|
| Regional New Year |
| |
| Holy days | ||
| Holy periods | ||
