പരാദജീവനം
ആതിഥേയ ജീവിയെ ഉടനടി കൊല്ലാതെതന്നെ ഭക്ഷണമാക്കുകയും പോഷകങ്ങൾ,വാസസ്ഥാനം അല്ലെങ്കിൽ സഞ്ചാരം എന്നിവയ്ക്ക് ആ ജീവിയെ ചൂഷണം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നെങ്കിൽ ആ ജീവിയെ പരാദം എന്നും പ്രക്രിയ പരാദജീവനം എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. സാധാരണയായി ഒരു വേട്ടക്കാരൻ ഇരയെ നേരിട്ട് കൊല്ലുന്ന ഇരപിടിത്തത്തിൽ നിന്ന് ഇത് വ്യത്യസ്തമാണ്.[1]
പരാദജീവികളുടെ വന്ധ്യംകരണം മുതൽ ആതിഥേയ സ്വഭാവത്തിലുണ്ടാക്കുന്ന മാറ്റം വരെയുള്ള പൊതുവായതോ പ്രത്യേകമോ ആയ രീതികളിൽ പരാദജീവികൾ ആതിഥേയജീവികളുടെ ഫിറ്റ്നസ് കുറയ്ക്കുന്നു. നിലനിൽപ്പിന് ആവശ്യമായ വിഭവങ്ങൾക്കായി ആതിഥേയരെ ചൂഷണം ചെയ്തുകൊണ്ട്, പ്രത്യേകിച്ച് അവയെ ഭക്ഷിച്ചുകൊണ്ടും, ഒരു നിർണായക (പ്രാഥമിക) ആതിഥേയനിൽ നിന്ന് മറ്റൊന്നിലേക്ക് അവയുടെ സംക്രമണത്തിന് സഹായിക്കുന്നതിനുള്ള ഇന്റർമീഡിയറ്റ് (ദ്വിതീയ) ആതിഥേയരെ ഉപയോഗിച്ചുകൊണ്ടും പരാദജീവികൾ സ്വന്തം ഫിറ്റ്നസ് വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. പരാദജീവികൾ പലപ്പോഴും അവ്യക്തമാണെങ്കിലും, ഇത് സ്പീഷിസുകൾ തമ്മിലുള്ള ഇടപെടലുകളുടെ ഒരു സ്പെക്ട്രത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്, പരാദജീവികളെ വേട്ടയാടലിലേക്കും, പരിണാമത്തിലൂടെ പരസ്പരവാദത്തിലേക്കും, ചില ഫംഗസുകളിൽ സാപ്രോഫൈറ്റിക് ആയി മാറുന്നതിലേക്കും ഇത് തരംതിരിക്കുന്നു.
പരാദജീവികളുടെ തരങ്ങളും അവയുടെ ആതിഥേയ ജീവികളുമായുള്ള ഇടപെടലുകളും
[തിരുത്തുക]പരാദജീവികൾ വൈവിധ്യമാർന്ന ജീവിതശൈലി പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. ആതിഥേയരുമായുള്ള അവയുടെ ബന്ധത്തിന്റെ ദൈർഘ്യത്തെയും അവയുടെ ഭക്ഷ്യ സ്വഭാവത്തെയും അടിസ്ഥാനമാക്കി പരാദജീവികളെ തരംതിരിക്കാം:
1. സ്ഥിരമായി ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന പരാദജീവികൾ
[തിരുത്തുക]ചില പരാദജീവികൾ അവയുടെ ആതിഥേയരുമായി ആയുഷ്കാലം മുഴുവൻ ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, ടേപ്പ് വേമുകൾ അവയുടെ പ്രായപൂർത്തിയെത്തുന്ന ജീവിതകാലത്തിലുടനീളം അവയുടെ ആതിഥേയരുടെ ദഹനവ്യൂഹത്തിലാണ് വസിക്കുന്നത്. ദഹനവ്യവസ്ഥയിൽ നിന്ന് നേരിട്ട് പോഷകങ്ങൾ ആഗിരണം ചെയ്യുന്നു.
2. നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന തീറ്റക്കാർ
[തിരുത്തുക]ടിക്കുകൾ, അട്ടകൾ തുടങ്ങിയ പരാദങ്ങൾ അവയുടെ ആതിഥേയരെ ദീർഘനേരം ഭക്ഷിച്ച് വേർപിരിയുന്നു. പുതിയ തീറ്റയ്ക്കുള്ള അവസരങ്ങൾ തേടി ഈ ജീവികൾ ഇടയ്ക്കിടെ ആതിഥേയരെ വിട്ടുപോകുന്നു.
3. ഹ്രസ്വകാല തീറ്റക്കാർ
[തിരുത്തുക]കൊതുകുകളും സമാനമായ ജീവികളും ഹ്രസ്വകാലത്തേക്ക് ഭക്ഷണം കഴിക്കുകയും രക്തം അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് വിഭവങ്ങൾ വലിച്ചെടുക്കുകയും വേഗത്തിൽ നീങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നു.
പരാദങ്ങളുടെ വൈവിധ്യം
[തിരുത്തുക]പരാദജീവികൾ വ്യാപകമായ പ്രതിഭാസമാണ്. അതിശയിപ്പിക്കുന്ന വൈവിധ്യമാർന്ന ജീവികളെ ഇത് ഉൾക്കൊള്ളുന്നു.
- സൂക്ഷ്മാണുക്കൾ: വൈറസുകൾ, ബാക്ടീരിയ, ഫംഗസ്, പ്രോട്ടോസോവ.
- ഹെൽമിൻതസ് (പരാദജീവികൾ): ഫ്ലൂക്കുകൾ, ടേപ്പ് വേമുകൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള പരന്ന പുഴുക്കൾ, അതുപോലെ നിമറ്റോഡുകൾ, അകാന്തോസെഫാലനുകൾ.
- ആർത്രോപോഡുകൾ: ടിക്കുകൾ, മൈറ്റുകൾ, ഈച്ചകൾ, മറ്റ് എക്ടോപാരസൈറ്റുകൾ.
പൊതുജീവിതരീതി
[തിരുത്തുക]പ്രകൃതിയിലെ ഏറ്റവും പ്രബലമായ ജീവിതതന്ത്രങ്ങളിലൊന്നാണ് പരാദജീവനം. മിക്ക സ്വതന്ത്രജീവികളും ഒന്നിലധികം പരാദജീവികളെ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. പരിസ്ഥിതി ശാസ്ത്രജ്ഞനായ ആൻഡി ഡോബ്സണും സഹപ്രവർത്തകരും കണ്ടെത്തിയത്, സസ്തനികൾ ശരാശരി നിരവധി തരം ഹെൽമിൻത്ത് പരാദജീവികളെ ആതിഥേയത്വം വഹിക്കുന്നു എന്നാണ്. അവയ്ക്കുദാഹരണങ്ങൾ ചുവടെ ചേർത്തിരിക്കുന്നു.
- രണ്ട് ഇനം സെസ്റ്റോഡുകൾ (ടേപ്പ് വേമുകൾ)
- രണ്ട് ഇനം ട്രെമാറ്റോഡുകൾ (ഫ്ലൂക്കുകൾ)
- നാല് ഇനം നെമറ്റോഡുകൾ (വട്ടപ്പുഴുക്കൾ)
- ഒരു ഇനം അകാന്തോസെഫാലൻ (മുള്ളുള്ള തലയുള്ള പുഴു)
പക്ഷികൾ സാധാരണയായി കൂടുതൽ പരാദജീവികൾക്ക് ആതിഥേയത്വം വഹിക്കുന്നു. അതേസമയം മത്സ്യം, ഉഭയജീവികൾ, ഉരഗങ്ങൾ എന്നിവയ്ക്ക് കാര്യമായ പരാദഭാരം കുറവായിരിക്കും.
പരാദജീവികളെ മനസ്സിലാക്കുന്നതിലെ വെല്ലുവിളികൾ
[തിരുത്തുക]ഇന്റർമീഡിയറ്റ് ഹോസ്റ്റുകളുടെ സാന്നിധ്യം പോലുള്ള ഘടകങ്ങളാൽ പരാദജീവികളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനം സങ്കീർണ്ണമാണ്, ഇത് പലപ്പോഴും ഹോസ്റ്റ്-പരാദജീവി ഇടപെടലുകളുടെ ചലനാത്മകതയെ മറയ്ക്കുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, ടേപ്പ് വേമുകൾക്കും മറ്റ് ഹെൽമിൻത്തുകൾക്കും അവയുടെ ജീവിത ചക്രങ്ങൾ പൂർത്തിയാക്കാൻ ഒന്നിലധികം ഹോസ്റ്റുകൾ ആവശ്യമാണ്. ഈ സങ്കീർണ്ണത മോഡലിംഗ്, പരാദജീവി ഇടപെടലുകൾ പ്രവചിക്കൽ എന്നിവ വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞതാക്കുന്നു.
പരാദജീവികൾ ആതിഥേയരിൽ ചെലുത്തുന്ന സ്വാധീനം
[തിരുത്തുക]ചെറിയ ശാരീരിക സമ്മർദ്ദം മുതൽ കഠിനമായ രോഗവും മരണവും വരെ പരാദങ്ങൾ അവയുടെ ആതിഥേയരിൽ ഉണ്ടാക്കുന്നു. തദ്ദേശീയമല്ലാത്ത പരാദങ്ങൾ തദ്ദേശീയ ജനസംഖ്യയിൽ വിനാശകരമായ ഇടിവിന് കാരണമായിട്ടുണ, ജൈവവൈവിധ്യത്തെയും ആവാസവ്യവസ്ഥയുടെ സ്ഥിരതയെയും മാറ്റിമറിച്ചു. കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനവും പരാദജീവികളുടെ ആവാസവ്യവസ്ഥയുടെ സ്ഥിരതയെയും മാറ്റിമറിച്ചുണ്ട്. കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനവും പരാദജീവികളുടെ ആവാസവ്യവസ്ഥയിലെ മാറ്റങ്ങളും വർദ്ധിച്ച പരാദജീവി നിരക്കുകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന താപനിലയും ആവാസവ്യവസ്ഥയിലെ മാറ്റങ്ങളും പല പരാദജീവികൾക്കും അനുകൂലമായ സാഹചര്യങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നു, അവയുടെ ശ്രേണി വികസിപ്പിക്കുകയും പുതിയ ആതിഥേയ ജനസംഖ്യയിലേക്ക് അവയെ പരിചയപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇത് വന്യജീവികൾക്കും കൃഷിക്കും മനുഷ്യന്റെ ആരോഗ്യത്തിനും ദൂരവ്യാപകമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നു.