ത്രിപുരയിലെ ജില്ലകളുടെ പട്ടിക
ഇന്ത്യയിലെ വടക്കുകിഴക്കൻ സംസ്ഥാനമായ ത്രിപുര ബംഗ്ലാദേശുമായും ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളായ അസം, മിസോറാം എന്നിവയുമായും അതിർത്തി പങ്കിടുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ മൂന്നാമത്തെ ചെറിയ സംസ്ഥാനവും 1949 വരെ ഒരു നാട്ടുരാജ്യവുമാണ്, ഇത് 10,491 square kilometres (4,051 sq mi) ) വിസ്തൃതിയുള്ളതാണ്. കമ്യൂണിസ്റ്റ് പ്രസ്ഥാനത്തിനു സ്വാധീനം ഉണ്ടായ ചുരുക്കം പ്രദേശങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ത്രിപുര. ആധുനിക ത്രിപുരയുടെ പ്രദേശം നിരവധി നൂറ്റാണ്ടുകളായി ത്വിപ്ര രാജ്യത്തിന്റെ മാണിക്യ രാജവംശം ഭരിച്ചു. ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണകാലത്ത് ഒരു നാട്ടുരാജ്യമായിരുന്നു ഇത്, പുതുതായി സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയിൽ ചേർന്നു. തദ്ദേശീയരും ബംഗാളി ജനതയും തമ്മിലുള്ള വംശീയ കലഹം രാജ്യവുമായി സംയോജിപ്പിച്ചതുമുതൽ സംഘർഷത്തിനും ചിതറിപ്പോയ അക്രമത്തിനും കാരണമായി, എന്നാൽ ഒരു സ്വയംഭരണ ഗോത്ര ഭരണ ഏജൻസിയുടെ സ്ഥാപനവും മറ്റ് തന്ത്രങ്ങളും സമാധാനത്തിലേക്ക് നയിച്ചു. ത്രിപുരയെ നാല് ജില്ലകളായി വിഭജിച്ചു, എന്നാൽ 2012 ജനുവരി 21 മുതൽ നാല് പുതിയ ജില്ലകൾ കൂടി വിഭജിച്ച് സംസ്ഥാനത്ത് ആകെ എട്ട് ജില്ലകൾ രൂപീകരിച്ചു. [1]
ചരിത്രം
[തിരുത്തുക]മഹാഭാരത കാലഘട്ടം മുതലുള്ള ത്രിപുര രാജ്യത്തിന്റെ ചുക്കാൻ കിഴക്ക് ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിൽ നിന്ന് തെക്ക് ബംഗാൾ ഉൾക്കടൽ മുതൽ വടക്കും പടിഞ്ഞാറും ബ്രഹ്മപുത്ര വരെയും ഇപ്പോൾ കിഴക്ക് മ്യാൻമറായ ബർമ വരെയും വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നതായിരുന്നു. അശോകൻ സ്തംഭ ലിഖിതങ്ങളിൽ നിന്ന് ത്രിപുരയിലെ പുരാതനമായ ആദ്യകാല അടയാളങ്ങൾ കാണാം. [2] 17-ാം നൂറ്റാണ്ട് ത്രിപുരയുടെ ചരിത്രത്തിലെ ഒരു പ്രധാന ജലരേഖയാണ്, ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ ഭരണം മാണിക്യന്മാർക്ക് അവശേഷിക്കുന്ന ചില അധികാരങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് മുഗളരുടെ കൈകളിലേക്ക് കടന്നു. കൊളോണിയൽ കാലഘട്ടത്തിൽ, മാണിക്യ രാജാക്കന്മാർക്ക് പരിമിതമായ സ്വാതന്ത്ര്യം നൽകിക്കൊണ്ട് ബ്രിട്ടീഷുകാർ ത്രിപുരയുടെ മേൽ തങ്ങളുടെ നിയന്ത്രണം വ്യാപിപ്പിച്ചു. ഈ പ്രദേശം നൂറ്റാണ്ടുകളായി ത്വിപ്ര സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു, എന്നിരുന്നാലും ഇത് എപ്പോഴാണ് എന്ന് രേഖപ്പെടുത്തപ്പെട്ടിട്ടില്ല. 15-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ ആദ്യമായി രചിക്കപ്പെട്ട ത്രിപുരി രാജാക്കന്മാരുടെ ചരിത്രമായ രാജമല, [3] പുരാതന കാലം മുതൽ കൃഷ്ണ കിഷോർ മാണിക്യ (1830-1850), [4] വരെയുള്ള 179 രാജാക്കന്മാരുടെ ഒരു പട്ടിക നൽകുന്നു :3[5] [6] എന്നാൽ രാജമലയുടെ വിശ്വാസ്യത സംശയാസ്പദമാണ്. [7] 1949 ഒക്ടോബർ 15-ന് നാട്ടുരാജ്യം ഇന്ത്യൻ യൂണിയനിൽ ലയിച്ചതോടെ ത്രിപുരയുടെ രാജകീയ ചരിത്രം അവസാനിച്ചു. 1947 മെയ് 17-ന് അവസാനത്തെ രാജാവായ മഹാരാജ ബിർ ബിക്രം കിഷോർ മാണിക്യയുടെ മരണശേഷം, പ്രായപൂർത്തിയാകാത്ത രാജകുമാരനായ കിരിത് ബിക്രം കിഷോർ മാണിക്യ ബഹാദൂറിന്റെ സഹായത്തിനായി മഹാറാണി കാഞ്ചൻ പ്രഭാ ദേവിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു റീജൻസി കൗൺസിൽ രൂപീകരിച്ചു. ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റുമായുള്ള ലയന കരാറിൽ റീജന്റ് ഒപ്പുവച്ചു. ലയനത്തിനുശേഷം ത്രിപുര 'സി' സംസ്ഥാനമായി മാറി. 1956 നവംബറിൽ നടപ്പിലാക്കിയ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ പുനഃസംഘടനയിൽ, ചീഫ് കമ്മീഷണറെ സഹായിക്കുന്നതിനും ഉപദേശിക്കുന്നതിനുമായി ഒരു ഉപദേശക സമിതിയുള്ള ഒരു കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശമായി ത്രിപുര മാറി. അതിനുശേഷം ഉപദേശക സമിതിയുടെ സ്ഥാനത്ത് 1957 ഓഗസ്റ്റ് 15-ന് മുതിർന്നവരുടെ ഫ്രാഞ്ചൈസി മുഖേന ഒരു ടെറിട്ടോറിയൽ കൗൺസിൽ രൂപീകരിച്ചു. 1963 ജൂലൈ 1-ന് ത്രിപുര ടെറിട്ടോറിയൽ കൗൺസിൽ പിരിച്ചുവിടുകയും ടെറിട്ടോറിയൽ കൗൺസിലിലെ നിലവിലുള്ള അംഗങ്ങളുമായി നിയമസഭ രൂപീകരിക്കുകയും ചെയ്തു. 1972 ജനുവരി 21-ന് പാർലമെന്റിന്റെ നോർത്ത് ഈസ്റ്റേൺ ഏരിയസ് (പുനഃസംഘടന) ആക്റ്റ്, 1971 [8] എന്ന നിയമപ്രകാരം ത്രിപുര എന്ന പേരിൽ ഒരു സമ്പൂർണ സംസ്ഥാനമായി മാറി.
മുൻ ഭരണ ഘടന
[തിരുത്തുക]കോഡ് | ജില്ല | ആസ്ഥാനം | ജനസംഖ്യ (2011) [9] | ഏരിയ (കിമീ²) | സാന്ദ്രത (/km²) [9] | ഔദ്യോഗിക വെബ്സൈറ്റ് |
DH | ധലായ് | അംബാസ | 377,988 | 2,523 | 157 | http://dhalai.gov.in/ |
എൻ.ടി | വടക്കൻ ത്രിപുര | കൈലാശഹർ | 693,281 | 2,821 | 341 | http://northtripura.nic.in/ |
എസ്.ടി | ദക്ഷിണ ത്രിപുര | ഉദയ്പൂർ | 875,144 | 2,152 | 286 | http://southtripura.nic.in/ |
WT | പശ്ചിമ ത്രിപുര | അഗർത്തല | 1,724,619 | 2,997 | 576 | http://westtripura.nic.in/ |
പുനഃസംഘടനയ്ക്ക് ശേഷം ജില്ലകളുടെ പുതിയ പട്ടിക
[തിരുത്തുക]ഭരണപരമായ ആവശ്യങ്ങൾക്കായി, സംസ്ഥാനത്തെ 8 ജില്ലകൾ, 23 ഉപവിഭാഗങ്ങൾ, 58 വികസന ബ്ലോക്കുകൾ എന്നിങ്ങനെ വിഭജിച്ചു-2012 ജനുവരി 21 മുതൽ പ്രാബല്യത്തിൽ, ത്രിപുര സർക്കാരിന്റെ തീരുമാനത്തിന് ശേഷം, അതിൽ പുതുതായി സൃഷ്ടിച്ച ജില്ലകൾ 4, ഉപവിഭാഗങ്ങൾ 6, വികസന ബ്ലോക്കുകൾ 5 എന്നിങ്ങനെയാണ്. . ഗോമതി, ഖോവായ്, സിപാഹിജാല, ഉനകോട്ടി എന്നിവയാണ് നാല് പുതിയ ജില്ലകൾ; ജിരാനിയ, മോഹൻപൂർ, കുമാർഘട്ട്, പാനിസാഗർ, ജാംപുയിജാല, കാർബുക്ക് എന്നിവയാണ് ആറ് പുതിയ സബ് ഡിവിഷനുകൾ; യുവരാജ്നഗർ, ദുർഗ ചൗമുഹാനി, ജോലൈബാരി, സിലാചാരി, ലെഫുംഗ എന്നിവയാണ് പുതിയ അഞ്ച് വികസന ബ്ലോക്കുകൾ.
ഇവിടെയുള്ള വിവരങ്ങൾ 2015 മെയ് 25 മുതൽ ഏറ്റവും പുതിയ അപ്ഡേറ്റ് ചെയ്തതാണ്
District | Headquarters | District Magistrat | Police Super | Subdivisions | Development Blocks | Municipals | Population [tentative, as per Census 2011(P), as released by the Govt of Tripura] |
Area (in km2) |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Dhalai | Ambassa | Sri Mayur Govekar Ratilal, IAS | Shri Kishore Debbarma,TPS Gr-1 | 1. Kamalpur 2. Ambassa 3. Longtarai Valley 4. Gandachera |
1. a) Salema 1. b) Durga Chawmuhani 2. a) Ambassa 3. a) Manu 3. b) Chawmanu 4. a) Dumburnagar 4. b) Raishyabari |
1. a) Kamalpur Nagar Panchayet 2. a) Ambassa Municipal Council |
377,988 | NA |
Gomati | Udaipur | Shri Raval H. Kumar, IAS | Shri Lucky Chauhan, IPS | 1. Udaipur 2. Amarpur 3. Karbook |
1. a) Matabari 1. b) Kakraban 1. c) Killa 2. a) Amarpur 2. b) Ompi 3. a) Karbook 3. b) Silachari |
1. a) Udaipur Municipal Council 2. a) Amarpur Nagar Panchayet |
436,868 | NA |
Khowai | Khowai | Smt. Smith Mol S, IAS | Shri Kiran Kumar K, IPS | 1. Khowai 2. Teliamura |
1. a) Khowai 1. b) Tulashikhar 1. c) Padmabil 2. a) Teliamura 2. b) Kalyanpur 2. c) Mungiakami |
1. a) Khowai Municipal Council 2. a) Teliamura Municipal Council |
327,391 | NA |
Sipahijala | Bishramganj | Smt.Vishwasree B, IAS | Shri.Krishnendu Chakraborty, IPS | 1. Bishalgarh 2. Jampuijala 3. Sonamura |
1. a) Bishalgarh 2. a) Jampuijala 3. a) Melaghar 3. b) Kathalia 3. c) Boxanagar |
1. a) Bishalgarh Municipal Council 2. a) Sonamura Nagar Panchayet 3. b) Melaghar Municipal Council |
484,233 | NA |
Unakoti | Kailashahar | Shri UK Chakma, TCS Gr-1 | Shri Rathiranjan Debanth, IPS | 1. Kumarghat 2. Kailashahar |
1. a) Kumarghat 1. b) Pecharthal 2. a) Gournagar |
1. a) Kumarghat Municipal Council 2. a) Kailashahar Municipal Council |
277,335 | NA |
North Tripura | Dharmanagar | Shri Nagesh Kumar B, IAS | Shri Bhanupada Chakraborty, TPS Gr-1 | 1. Dharmanagar 2. Kanchanpur 3. Panisagar |
1. a) Kadamtala 1. b) Yuvarajnagar 2. a) Dasda 2. b) Jampuihill 2. c) Laljuri 3. a) Panisagar 3. b) Damchara |
1. a) Dharmanagar Municipal Council | 415,946 | NA |
South Tripura | Belonia | Shri Saju Vaheed A, IAS. | Dr.Kulwant Singh, IPS | 1. Santirbazar 2. Belonia 3. Sabroom |
1. a) Bakafa 1. b) Jolaibari 2. a) Hrishyamukh 2. b) Rajnagar 2. c) Bharat Chandra Nagar 3. a) Satchand 3. b) Rupaichari 3. c) Poangbari |
1. a) Santirbazar Municipal Council 2. a) Belonia Municipal Council 3. a) Sabroom Nagar Panchayet |
433,737 | NA |
West Tripura | Agartala | Shri Debapriya Bardhan, IAS. | Sri Manik Das, TPS Gr-1 | 1. Sadar 2. Mohanpur 3. Jirania |
1. a) Dukli 2. a) Mohanpur 2. b) Hezamara 2. c) Lefunga 3. a) Jirania 3. b) Mandai |
1. a) Agartala Municipal Corporation 2. a) Mohanpur municipal council 3. a) Ranirbazar Municipal Council |
917,534 | NA |
ജനസംഖ്യാശാസ്ത്രം
[തിരുത്തുക]ത്രിപുരയിലെ ജില്ലകളുടെ വിസ്തൃതിയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ അവരോഹണ ക്രമത്തിൽ ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്ന ത്രിപുരയിലെ ജില്ലകളുടെ അടിസ്ഥാന ജനസംഖ്യാ വിവരങ്ങളുടെ ഒരു ലിസ്റ്റ് താഴെ കൊടുക്കുന്നു [10] (ഇവിടെയുള്ള ഡാറ്റ ഇൻപുട്ട് 2011 ലെ സെൻസസിൽ നിന്നാണ് എടുത്തത്; എന്നിരുന്നാലും, പുതിയ നാല് ജില്ലകൾ രൂപീകരിച്ചു. 2012-ൽ, അതിനാൽ അവയെക്കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ 2012-ലേതാണ്. )</br>
ജില്ല | വിസ്തീർണ്ണം km 2 ൽ | ജനസംഖ്യ | വളർച്ച നിരക്ക് | ലിംഗാനുപാതം | സാക്ഷരത | സാന്ദ്രത/കി.മീ 2 |
---|---|---|---|---|---|---|
ധലായ് | 2,400 | 377,988 | 12.57 | 945 | 86.82 | 157 |
ഗോമതി | 1,522.8 | 436,868 | 14.15 | 959 | 86.19 | 287 |
ഖോവായ് | 1,005.67 | 327,391 | 14.15 | 961 | 88.37 | 326 |
സിപാഹിജാല | 1,044.78 | 484,233 | 14.15 | 952 | 84.14 | 463 |
ഉനകോട്ടി | 591.93 | 277,335 | 10.85 | 966 | 87.58 | 469 |
വടക്കൻ ത്രിപുര | 1,444.5 | 415,946 | 17.44 | 968 | 88.77 | 288 |
ദക്ഷിണ ത്രിപുര | 1,534.2 | 433,737 | 14.15 | 956 | 85.09 | 283 |
പശ്ചിമ ത്രിപുര | 942.55 | 1,017,534 | 12.57 | 972 | 91.69 | 973 |
അവലംബം
[തിരുത്തുക]- ↑ new districts of tipura
- ↑ ashok pillar mahabharata
- ↑ "Hill Tippera – history" (GIF). The Imperial Gazetteer of India. 13: 118. 1909. Retrieved 27 October 2011.
- ↑ Bera, Gautam Kumar (2010). The land of fourteen gods: ethno-cultural profile of Tripura. Mittal Publications. ISBN 978-81-8324-333-9.
- ↑ Sen, Kali Prasanna, ed. (2003). Sri rajmala volume – IV (in Bengali). Tribal Research Institute, Government of Tripura. Retrieved 10 May 2013.
- ↑ Bhattacharyya, Apurba Chandra (1930). Progressive Tripura. Inter-India Publications. p. 179. OCLC 16845189.
- ↑ Sircar, D.C. (1979). Some epigraphical records of the mediaeval period from eastern India. Abhinav Publications. p. 89. ISBN 978-81-7017-096-9.
- ↑ end of king era of tripura
- ↑ 9.0 9.1 "Distribution of Population, Decadal growth rate, Sex ratio and Population density for State and District" (XLS). The Registrar General & Census Commissioner, India, New Delhi-110011. 2010–2011. Retrieved 2011-09-18.
- ↑ "List of districts of Tripura".