തൊലുവിള ബുദ്ധപ്രതിമ
| തൊലുവിള ബുദ്ധപ്രതിമ | |
|---|---|
 | |
| വർഷം | നാലാമത്തേതോ അഞ്ചാമത്തേതോ നൂറ്റാൺറ്റ് |
| തരം | കൽപ്രതിമ |
| സ്ഥാനം | അനുരാധപുര |
ശ്രീ ബുദ്ധന്റെ ഇരിക്കുന്ന രൂപത്തിലുള്ള ഒരു പ്രതിമയാണ് തൊലുവിള ബുദ്ധപ്രതിമ. 1900-ൽ ശ്രീലങ്കയിലെ അനുരാധപുരയിലാണ് ഈ ശിൽപ്പം കണ്ടെത്തപ്പെട്ടത്. നാലമത്തെയോ അഞ്ചാമ‌ത്തെയോ നൂറ്റാണ്ടിലാണ് ഈ ശില്പം നിർമിച്ചതെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. കരിങ്കല്ലിൽ കൊത്തിയെടുത്ത ഈ ശിൽപ്പം ശ്രീലങ്കയിൽ ലഭ്യമായിട്ടുള്ള പുരാതന കാലത്തെ ശി‌ല്പങ്ങളിൽ നാശനഷ്ടങ്ങൾ ഏറ്റവും കുറവായുള്ള ഒന്നാണ്. അനുരാധപുരയിലെത്തന്നെ സമാധി ശില്പത്തോട് ഈ ശി‌ല്പത്തിന് വളരെ സാദൃശ്യമുണ്ട്. മഥുര ശില്പകലാശൈലിയുടെ സ്വാധീനം ഈ ശില്പത്തിനുണ്ടെന്ന് ചില ലക്ഷണങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഈ ശിൽപ്പം ഇപ്പോൾ കൊളംബോയിലെ ദേശീയ മ്യൂസിയത്തിലാണ് സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നത്.
രൂപവും സവിശേഷതകളും[തിരുത്തുക]
പുരാതന ശ്രീലങ്കയിലെ ശിലയിൽ ശിൽപ്പങ്ങൾ കൊത്തുന്ന കലയുടെ ഏറ്റവും നല്ല ഉദാഹരണങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് തൊലുവിള ബുദ്ധ പ്രതിമ എന്നാണ് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നത്. അത്യുത്തമമായ ഒരു ശിൽപ്പമാണ് ഇതെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. അനുരാധപുരയിലെ തന്നെ സമാധി ശിൽപ്പവും തൊലുവിള ബുദ്ധപ്രതിമയും ഈ വിഭാഗത്തിൽ പെടുന്ന ശിൽപ്പങ്ങളിൽ ഏറ്റവും മിക‌ച്ചവയാണ്.[1][2] ശ്രീലങ്കയിൽ നിന്ന് ലഭിച്ചിട്ടുള്ള ശ്രീ ബുദ്ധന്റെ പ്രതിമകളിൽ ഏറ്റവും നന്നായി സൂക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള പ്രതിമകളിൽ ഒന്നാണ് ഇത്.[3] ഒരു ഒറ്റ കരിങ്കല്ലിൽ കൊത്തിയെടുത്ത ശിൽപ്പമാണിത്. ഇതിന് സമാധി ശിൽപ്പവുമായി നല്ല സാദൃശ്യമുണ്ട്. സമാധി ശി‌ൽപ്പത്തിനാണ് തൊലുവിള ബുദ്ധപ്രതിമയെ അപേക്ഷിച്ച് അൽപ്പം വലിപ്പക്കൂടുതലുള്ളത്.
തൊലുവിള ബുദ്ധപ്രതിമയുടെ വലിപ്പം 5 അടി 9 ഇഞ്ചാണ്. ഇരിക്കുന്ന ശ്രീ ബുദ്ധന്റെ കാലുകൾ പിണച്ചാണ് വച്ചിരിക്കുന്നത്. ബുദ്ധന്റെ കൈകൾ കൂട്ടിപ്പിടിച്ചിരിക്കുന്നതായാണ് ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. കൈകൾ ധ്യാന മുദ്രയിലാണ്.[4] ഇരിപ്പിന്റെ രീതി വീരാസനം എന്ന പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്.[5] തോളുകൾ തമ്മിലുള്ള അകലം മൂന്നടി അഞ്ചിഞ്ചാണ്. ശിൽപ്പത്തിന്റെ കാലിന്റെ മുട്ടുകൾ തമ്മിലുള്ള അകലം 5 അടി 9 ഇഞ്ചുകളാണ്.[4]
തോട ഇട്ടതുകൊണ്ട് നീണ്ടതുപോലെ ഉള്ള ചെവികൾ ഇക്കാലത്തെ പല ബുദ്ധപ്രതിമകളിലും കാണാറുണ്ട്. പക്ഷേ തൊലുവിള ബുദ്ധപ്രതിമയിൽ ഈ പ്രത്യേകത കാണാനില്ല. പ്രതിമയിൽ ശ്രീ ബുദ്ധന്റെ ചെവികൾ ചെറുതായാണ് ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. ബുദ്ധന്റെ കഴുത്തിന് മുന്നിലായുള്ള മൂന്ന് വരകളാണ് ശ്രീലങ്കയിലെ മറ്റ് പ്രതിമകളിൽ സാധാരണ കാണപ്പെടാത്ത പ്രത്യേകത. ഇത് ഇന്ത്യയിലെ മഥുര ശിൽപകലാ ശൈലിയുടെ സ്വാധീന‌ത്തെയാണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത് എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.[4] തൊലുവിള ബുദ്ധപ്രതിമയെപ്പോലെയുള്ള അനുരാധപുരത്തെ പ്രതിമകൾ മറ്റ് രാജ്യങ്ങളിലെ പ്രതിമകളെ സ്വാധീനിച്ചിരിക്കാനും സാദ്ധ്യതയുണ്ട്. തായ്‌ലാന്റിലെ ചയ്‌യ എന്ന സ്ഥലത്തെ വാട്ട് ഫ്രാ ബോറോം താട്ട് ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിമ ഉദാഹരണമാണ്.[6]
ചരിത്രം[തിരുത്തുക]
അനുരാധപുര കാലഘട്ടത്തിന്റെ രണ്ടാം പകുതിയിലാണ് ഈ ശില്പം നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടതെന്നാണ് ചരിത്രകാരന്മാർ കരുതുന്നത്. നാലാം നൂറ്റാണ്ടിലോ അഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിലോ ആവണം പ്രതിമയുടെ നിർമ്മാണം നടന്നതെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.[1][5] വിസ്മൃതിയിലാണ് കിടക്കുകയായിരുന്ന ഈ ശില്പം രണ്ടാമത് വീണ്ടും കണ്ടെത്തപ്പെടുകയായിരുന്നു. ഹാരി ചാൾസ് പുർവിസ് ബെൽ എന്ന ആർക്കിയോളജിസ്റ്റ് നടത്തിയ ഉദ്ഘനനത്തിന്റെ ഭാഗമായി 1900 -ലാണ് ഈ പ്രതിമ രണ്ടാമതും കണ്ടെത്തപ്പെട്ടത്.[5] ഇദ്ദേഹ‌ത്തിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ അനുരാധപുരയിൽ കണ്ടെത്തിയ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട‌തും മികച്ചതുമായ ചരിത്രാവശിഷ്ടമാണ് ഈ പ്രതിമ.[4] തൊലുവിള ബുദ്ധപ്രതിമ പിന്നീട് കൊളംബോയിലെ ദേശീയ മ്യൂസിയത്തിലേയ്ക്ക് കൊണ്ടു പോയി. ഇന്നുവരെ പ്രതിമ അവിടെയാണ് സൂക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത്. മ്യൂസിയത്തിന്റെ കൈവശമുള്ള പുരാതന ശ്രീലങ്കയുടെ ചരിത്രത്തിൽ ഏറ്റവും പ്രാധാന്യമുള്ള പ്രതിമയാണ് ഇതെന്നാണ് കണക്കാക്കുന്നത്.[3] ഈ പ്രതിമ മ്യൂസിയത്തിന്റെ പ്രധാനകവാടത്തിനു മുന്നിലായി പ്രദർശിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു.
അവലംബം[തിരുത്തുക]
- von Schroeder, Ulrich. (1990). Buddhist Sculptures of Sri Lanka. (752 p.; 1620 illustrations). Hong Kong: Visual Dharma Publications, Ltd. ISBN 962-7049-05-0
- von Schroeder, Ulrich. (1992). The Golden Age of Sculpture in Sri Lanka - Masterpieces of Buddhist and Hindu Bronzes from Museums in Sri Lanka, [catalogue of the exhibition held at the Arthur M. Sackler Gallery, Washington, D. C., 1 November 1992 – 26 September 1993]. Hong Kong: Visual Dharma Publications, Ltd. ISBN 962-7049-06-9
- ↑ 1.0 1.1 Siriwera, W. I. (2004). History of Sri Lanka. Dayawansa Jayakody & Company. pp. 282, 287. ISBN 955-551-257-4.
- ↑ Smith, Vincent Arthur (1911). A history of fine art in India and Ceylon, from the earliest times to the present day. Oxford: Clarendon Press. p. 92.
- ↑ 3.0 3.1 "Colombo National Museum". Department of National Museums, Ministry of Cultural Affairs and National Heritage. Archived from the original on 8 ജനുവരി 2010. Retrieved 4 മാർച്ച് 2010.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 Sarachchandra, B. S. (1977). අපේ සංස්කෘතික උරුමය [Cultural Heritage] (in സിംഹള). Silva, V. P. p. 119.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 Diganwela, T. (1998). කලා ඉතිහාසය [History of Art] (in സിംഹള). Wasana Publishers. p. 23.
- ↑ Jacq-Hergoualc'h, Michel; Hobson, Victoria (2002). The Malay Peninsula: crossroads of the maritime silk road (100 BC-1300 AD), Part 3. Vol. 13. Brill. p. 146. ISBN 978-90-04-11973-4.