ഝലം നദി
ഝലം നദി | |
---|---|
![]() Jhelum River photographed in Pakistan, c. 2006 | |
മറ്റ് പേര് (കൾ) | Hydaspes,[1] Bidaspes,[2] Vitastā,[3] Bihat, Vehat, Bihatab, Biyatta, Jailam,[4] Vyath[5] |
Countries | India, Pakistan |
Physical characteristics | |
പ്രധാന സ്രോതസ്സ് | Verinag Spring 33°32′05″N 75°14′59″E / 33.53472°N 75.24972°E |
നദീമുഖം | Chenab River at Trimmu, Jhang District 31°10′N 72°09′E / 31.17°N 72.15°E |
നീളം | 725 കി.മീ (450 മൈ) |
Discharge |
(near Mangla Dam)
|
Discharge (location 2) |
(near Domel) |
Discharge (location 3) |
(near Baramulla) |
നദീതട പ്രത്യേകതകൾ | |
River system | Indus River |
പോഷകനദികൾ |
പഞ്ചാബിന്റെ പേരിനു കാരണമായ പഞ്ചനദികളിൽ ഏറ്റവും വലിയ നദിയാണ് ഝലം. അഥവാ ജെഹ്ലം (വിതസ്ത) (ഹിന്ദി:झेलम नदी). സിന്ധു നദിയുടെ പോഷക നദികളിൽ ഒന്നാണ് ഝലം. ഋഗ്വേദത്തിൽ പലതവണ പരാമർശിക്കപ്പെടുന്ന സപ്ത സിന്ധു എന്ന ഏഴു നദികളിൽ ഒന്നാണ് ഝലം എന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. പുരാതന ഗ്രീക്കിൽ ഝലത്തെ ഒരു ദേവനായാണ് കണക്കാക്കിയിരുന്നത്. ഏകദേശം 772 കിലോമീറ്റർ നീളമുണ്ട്. ഇതിൽ 400 കിലോമീറ്റർ ഇന്ത്യയിലൂടെയും ബാക്കി ഭാഗം പാകിസ്താനിലൂടെയുമാണ് ഒഴുകുന്നത്.
പേരിനു പിന്നിൽ
[തിരുത്തുക]വേദങ്ങളിൽ വിതസ്ത എന്നും ഗ്രീക്ക് പുരാണങ്ങളിൽ ഹൈഡാസ്പെസ് എന്നുമാണ് പേര്. കാശ്മീരി ഭാഷയിൽ വേത് എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.
ചരിത്രം
[തിരുത്തുക]ഈ നദിയെക്കുറിച്ച് ൠഗ്വേദത്തിൽ പരമർശമുണ്ട്.അലക്സാണ്ടർ ചക്രവർത്തിയും സൈന്യവും ബി.സി 326ൽ ഝലം നദി കടക്കുകയും അതിനുശേഷം നടന്ന ഝലം യുദ്ധത്തിൽ ഇന്ത്യൻ രാജാവായ പോറസിനെ പരാജയപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു. നദികളുടെ ഉപദേശത്തെ ആസ്പദമാക്കി സ്ത്രീധർമ്മങ്ങളെക്കുറിച്ച് പാർവതി ശിവനോട് സംസാരിച്ചെന്നും ഈ നദികളിലൊന്ന് ജെഹ്ലം നദിയാണ് എന്ന് മഹാഭാരതത്തിലെ അനുശാസനപർവ്വത്തിലെ 146-)ം അദ്ധ്യായത്തിൽ വിവരിച്ചിരിക്കുന്നു. ഉപവാസത്തോടെ വിതസ്താ നദിയിൽ ഏഴുദിവസം സ്നാനം ചെയ്യുന്നവർ മഹർഷിയെപ്പോലെ പരിശുദ്ധനായിത്തീരുമെന്നും അനുശാസനാപര്വ്വം 25-)ം അദ്ധ്യായത്തിൽ പറയുന്നുണ്ട്.
250 വർഷം മുൻപ് ജഹാംഗീർ ചക്രവർത്തി ഈ നദിയുടെ ഉത്ഭവസ്ഥാനം ഒരു വിനോദ സഞ്ചാരകേന്ദ്രമാക്കിത്തീർത്തു.
ഉത്ഭവം
[തിരുത്തുക]കാശ്മീരിലെ വെരിനാഗ് എന്ന സ്ഥലത്താണ് ഈ നദിയുടെ ഉദ്ഭവസ്ഥാനം. ശ്രീനഗറിലൂടെയും വൂളാർ തടാകത്തിലൂടെയും ഒഴുകിയശേഷമാണ് ഝലം പാകിസ്താനിൽ പ്രവേശിക്കുന്നത്. ജമ്മു കാശ്മീരിലെ മുസാഫർബാദിനടുത്തുവച്ച് ഏറ്റവും വലിയ പോഷക നദിയായ കിഷൻഗംഗ നദിയും കുൻഹാർ നദിയും ഝലത്തോട് ചേരുന്നു. പഞ്ചാബിൽ ഈ നദി ഒഴുകുന്ന ജില്ലയുടെ പേരും ഝലം എന്നുതന്നെയാണ്. പാകിസ്താനിലെ ഝാങ്ങ് ജില്ലയിൽവച്ച് ചെനാബ് നദിയോട് ചേരുന്നു. ചെനാബ് സത്ലജുമായി ചേർന്ന് പാഞ്ച്നാദ് നദി രൂപവത്കരിക്കുകയും മിഥാൻകോട്ടിൽ വച്ച് സിന്ധു നദിയിൽ ലയിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.കിഷൻഗംഗ, ഉറി, തുൽ ബുൾ എന്നി ഡാമുകൾ ഝലത്തിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു
അവലംബം
[തിരുത്തുക]- ↑ The Quarterly Review (in ഇംഗ്ലീഷ്). Murray. 1816. p. 170. Archived from the original on 16 July 2023. Retrieved 17 March 2017.
- ↑ Bakshi, S. R. (1997). Kashmir Through Ages (in ഇംഗ്ലീഷ്). Sarup & Sons. p. 110. ISBN 9788185431710. Archived from the original on 16 July 2023. Retrieved 17 March 2017. Five volumes.
- ↑ Rapson, E. J. (9 June 2011). Ancient India: From the Earliest Times to the First Century AD (in ഇംഗ്ലീഷ്). Cambridge University Press. p. 171. ISBN 9780521229371. Archived from the original on 16 July 2023. Retrieved 1 November 2020.
- ↑ Naqvi, Saiyid Ali (November 2012). Indus Waters and Social Change: The Evolution and Transition of Agrarian Society in Pakistan (in ഇംഗ്ലീഷ്). Oxford University Press Pakistan. p. 10. ISBN 9780199063963. Archived from the original on 16 July 2023. Retrieved 17 March 2017.
- ↑ Know Your State: Jammu and Kashmir (in ഇംഗ്ലീഷ്). Arihant Publications (India) Ltd. November 2012. p. 35. ISBN 9789313169161. Archived from the original on 7 April 2022. Retrieved 6 November 2021.
കുറിപ്പുകൾ
[തിരുത്തുക]ഭാരതത്തിലെ പ്രമുഖ നദികൾ | ![]() |
---|---|
ഗംഗ |ബ്രഹ്മപുത്ര | സിന്ധു |നർമദ | കൃഷ്ണ | മഹാനദി | ഗോദാവരി | കാവേരി | സത്ലുജ് | ഝലം | ചെനാബ് | രാവി | യമുന | ഘാഗ്ര | സോൻ | ഗന്തക് | ഗോമതി | ചംബൽ | ബേത്വ | ലൂണി | സബർമതി | മാഹി | ഹൂഗ്ലീ | ദാമോദർ | തപ്തി | തുംഗഭദ്ര | ഭീമ | പെണ്ണാർ | പെരിയാർ | വൈഗൈ |