കാൻഡൊലിം

കാൻഡൊലിം
പട്ടണം
സിൻക്വിരിം ബീച്ച്, കാൻഡൊലിം
കാൻഡൊലിം Location in Goa, India കാൻഡൊലിം കാൻഡൊലിം (India)
Coordinates: 15.52°N 73.75°E / 15.52; 73.75
രാജ്യം	ഇന്ത്യ
സംസ്ഥാനം	ഗോവ
ജില്ല	നോർത്ത് ഗോവ
ഉയരം	0 മീ (0 അടി)
ജനസംഖ്യ  (2011)
• ആകെ	8,500
Languages
• Official	കൊങ്കണി
സമയമേഖല	UTC+5:30 (IST)
PIN	403515
Telephone code	0832248
വാഹന രജിസ്ട്രേഷൻ	GA-01
വെബ്സൈറ്റ്	goa.gov.in

ഗോവ സംസ്ഥാനത്തിലെ വടക്കൻ ഗോവ ജില്ലയിലുള്ള ബാർദേസ് താലൂക്കിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു സെൻസസ് ടൗൺ ആണ് കൻഡോലിം. കലാങ്യൂട്ട് ബീച്ചിന് തെക്കായും, സിൻക്വരിം ബീച്ചിന് വടക്കായുമാണ് ഇത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. അറബിക്കടലിന്റെ തീരത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഗോവയിലെ ഏറ്റവും നീളമേറിയ ബീച്ചുകളിൽ ഒന്നാണ് കൻഡോലിം ബീച്ച്. 2011-ലെ സെൻസസ് പ്രകാരം ഇവിടുത്തെ ജനസംഖ്യ 8,500 ആണ്. ഔദ്യോഗിക ഭാഷ കൊങ്കണിയാണ്.

ചരിത്രം

പോർച്ചുഗീസ് ഭരണകാലത്ത് ഗോവയുടെ ചരിത്രത്തിൽ നിർണ്ണായകമായ പങ്ക് വഹിച്ച സ്ഥലമാണ് കൻഡോലിം.

പിന്റോ കുടുംബത്തിൻ്റെ ഔദ്യോഗികമുദ്ര

പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തിൽ, ഫ്രാൻസിസ്കൻമാരുടെ പ്രവർത്തനത്താൽ ബാർഡെസ് താലൂക്കിൽ പൂർണ്ണമായും ക്രിസ്തുമതത്തിലേക്ക് പരിവർത്തനം ചെയ്ത ആദ്യത്തെ ഗ്രാമമായി കാൻഡൊലിം മാറി. ഈ പ്രദേശത്തെ ഒരു ബ്രാഹ്മണപ്രഭു ആയിരുന്ന സന്തു ഷേണായ് ക്രിസ്തുമതം സ്വീകരിച്ചതു മുതലാണ് ഇവിടത്തെ ഗ്രാമീണരുടെ ക്രിസ്ത്യൻ പാരമ്പര്യത്തിന്റെ തുടക്കം. കൻഡൊലിമിലെ കുലീന ക്രിസ്ത്യൻ കുടുംബമായ പിന്റോ കുടുംബത്തിന്റെ പൂർവ്വികനായിരുന്നു സന്തു ഷേണായ്.

മതപരിവർത്തനം: പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തിൽ ഫ്രാൻസിസ്കൻ പാതിരിമാർ മുഖേന ബാർദേസ് താലൂക്കിൽ പൂർണ്ണമായി ക്രിസ്തുമതം സ്വീകരിച്ച ആദ്യത്തെ ഗ്രാമമായിരുന്നു കൻഡോലിം.

• ഈ മാറ്റത്തിന് തുടക്കമിട്ടത് ബ്രാഹ്മണ ഗൺവകാർ (Konkani: freeholder) ആയിരുന്ന സാന്തു സിനായ് (Shenoy) ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹം പിന്നീട് സാൽവദോർ പിന്റോ എന്ന പേര് സ്വീകരിച്ചു.
• "കൺസ്പിരസി ഓഫ് ദി പിന്റോസ്" (Conspiracy of the Pintos) എന്നറിയപ്പെടുന്ന 1787-ലെ പോർച്ചുഗീസ് വിരുദ്ധ കലാപത്തിന്റെ പ്രധാന കേന്ദ്രം കൻഡോലിം ആയിരുന്നു. ഈ കലാപം അടിച്ചമർത്തപ്പെട്ടെങ്കിലും തദ്ദേശീയരോടുള്ള വിവേചനത്തിനെതിരെ ശബ്ദമുയർത്തുന്നതിൽ ഇത് വലിയ പങ്കുവഹിച്ചു. പോർച്ചുഗീസ് ഭരണത്തിനെതിരെ ഗോവയിൽ നടന്ന ആദ്യത്തെ വലിയ സായുധ വിപ്ലവ ശ്രമങ്ങളിലൊന്നാണ് 1787-ലെ പിന്റോമാരുടെ ഗൂഢാലോചന.

പശ്ചാത്തലം

• അവഗണനയും വിവേചനവും: പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, ഗോവയിലെ തദ്ദേശീയരായ കത്തോലിക്കാ പുരോഹിതർക്കും സൈനിക ഉദ്യോഗസ്ഥർക്കും പോർച്ചുഗീസ് കോളനി ഭരണകൂടത്തിൽ നിന്നും യൂറോപ്യൻ പുരോഹിതരിൽ നിന്നും കടുത്ത വിവേചനം നേരിടേണ്ടി വന്നു. തദ്ദേശീയ ഗോവക്കാർക്ക് മെത്രാൻ സ്ഥാനം (Bishopric) പോലുള്ള ഉയർന്ന സഭാപരമായ പദവികളും, സൈന്യത്തിലെ ഉന്നത സ്ഥാനങ്ങളും നിഷേധിക്കപ്പെട്ടു.
• ഗൂഢാലോചനയുടെ തുടക്കം: ഈ വിവേചനത്തിൽ പ്രതിഷേധിച്ചുകൊണ്ട്, പ്രമുഖ ഗോവൻ കുടുംബമായ പിന്റോ കുടുംബത്തിലെ (Pinto family) അംഗങ്ങളും, ചില തദ്ദേശീയ പുരോഹിതരും സൈനികരും ചേർന്ന് പോർച്ചുഗീസുകാരെ പുറത്താക്കാനും സ്വന്തമായി ഒരു റിപ്പബ്ലിക് സ്ഥാപിക്കാനും പദ്ധതിയിട്ടു.
• നേതൃത്വം: ഫാദർ ജോസഫ് ഗോൺസാലോ അൽവാരസ്, ഫാദർ കാറ്റാനോ വിസെന്റെ കാൻഡൽ എന്നിവരായിരുന്നു പുരോഹിത വിഭാഗത്തിലെ പ്രധാന നേതാക്കൾ. കാൻഡോലിം പള്ളിയിലെ (Our Lady of Hope Church) വികാരിമാരും ഈ ഗൂഢാലോചനയിൽ പങ്കുചേർന്നു.

ഗൂഢാലോചനയുടെ രൂപരേഖ

• പോർച്ചുഗീസ് വൈസ്രോയിയെയും മറ്റ് ഉന്നത ഉദ്യോഗസ്ഥരെയും വധിക്കുക, പ്രധാനപ്പെട്ട കോട്ടകൾ പിടിച്ചെടുക്കുക, ഭരണം പിടിച്ചെടുക്കുക എന്നിവയായിരുന്നു പ്രധാന ലക്ഷ്യങ്ങൾ.
• മൈസൂരിലെ ടിപ്പു സുൽത്താനിൽ നിന്നും സാമ്പത്തിക സഹായം നേടാൻ അവർ ശ്രമിച്ചു.പരാജയവും പ്രത്യാഘാതങ്ങളും
• പരാജയം: 1787-ൽ, ഗൂഢാലോചനയുടെ തലേദിവസം, ഇതിൽ പങ്കെടുത്ത ഒരു വൈദികൻ ഒറ്റിക്കൊടുത്തതിനെത്തുടർന്ന് പദ്ധതി പരാജയപ്പെട്ടു.
• ശിക്ഷ: ഗൂഢാലോചനയിൽ പങ്കെടുത്ത 47-ഓളം പേരെ പോർച്ചുഗീസ് സൈന്യം അറസ്റ്റ് ചെയ്തു. ഇവരിൽ പലരെയും വിചാരണ ചെയ്യുകയും പരസ്യമായി തൂക്കിലേറ്റുകയും ചെയ്തു. മറ്റുള്ളവരെ നാടുകടത്തുകയോ അല്ലെങ്കിൽ കഠിനമായ തടവിന് ശിക്ഷിക്കുകയോ ചെയ്തു.
• ചരിത്രപരമായ പ്രാധാന്യം: ഈ സംഭവത്തെ ഗോവയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിന്റെ ആദ്യത്തെ മുന്നേറ്റങ്ങളിൽ ഒന്നായാണ് ചരിത്രകാരന്മാർ കാണുന്നത്.
• കാൻഡോലിം ബന്ധം: ഈ ഗൂഢാലോചനയുടെ പല പ്രധാന ചർച്ചകളും രഹസ്യമായി നടന്നത് കാൻഡോലിമിലെ ഔർ ലേഡി ഓഫ് ഹോപ്പ് ചർച്ച് ഉൾപ്പെടെയുള്ള പള്ളികളുടെ പരിസരങ്ങളിലായിരുന്നു. അതുകൊണ്ടാണ് ഈ സംഭവം "കാൻഡോലിം ഗൂഢാലോചന" എന്നും അറിയപ്പെടുന്നത്.

തെക്കൻ ഗോവയിലെ സാൽസെറ്റിലെ ലൗട്ടോലിമിൽ നിന്ന് നേരത്തെ കുടിയേറിയ നാരു ഷേണായ് (1577–1640) എന്നയാളുടെ മകനായിരുന്നു സന്തു ഷേണായ്. അദ്ദേഹം തന്റെ എട്ടാമത്തെ വയസ്സിൽ കുടുംബത്തിലെ മറ്റുള്ളവരോടൊപ്പം മതം മാറുകയും, തുടർന്ന് സാൽവഡോർ പിന്റോ എന്ന പേര് സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്തു. കാൻഡൊലിമിലെ ചർച്ച് ഓഫ് ഔവർ ലേഡി ഓഫ് ഹോപ്പ്, റെയ്സ് മാഗോസ് സെമിനാരി എന്നിവയുടെ ഫ്രാൻസിസ്കൻ റെക്ടറായ ഫാ. മനോയൽ പിന്റോ ആയിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ തലതൊട്ടപ്പൻ. റെയ്സ് മാഗോസ് സെമിനാരിയിലാണ് അദ്ദേഹം വളർന്നത്. അവിടെ അദ്ദേഹം വിശുദ്ധ ഫ്രാൻസിസ് സേവ്യറിൻ്റെ വലിയ ഭക്തനായിത്തീർന്നു. ഫ്രാൻസിസ്കൻ പുരോഹിതന്മാരായ ഫാ. പിന്റോ, ഫാ. സിമാവോ ഡി നസറെത്ത് എന്നിവർ സാൽവഡോർ പിന്റോയെ പഠിപ്പിച്ചു. അദ്ദേഹം മുൻ ഫ്രാൻസിസ്കൻ പുരോഹിതന്റെ പിൻഗാമിയായി കണ്ടോലിം ഇടവകയുടെ റെക്ടറായി സ്ഥാനമേറ്റു. തൻ്റെ ഗ്രാമത്തിൽ ക്രിസ്തുമതം പ്രചരിപ്പിക്കുന്നതിനായി സാൽവഡോർ പിന്റോ ആത്മാർത്ഥതയോടെ പ്രവർത്തിച്ചു. 1770-ൽ പോർച്ചുഗീസ് രാജാവിന്റെ അംഗീകാരമായി പിന്റോ കുടുംബത്തിന് ഒരു ഔദ്യോഗികമുദ്ര അനുവദിക്കുകയുണ്ടായി.

1787-ലെ പോർച്ചുഗീസ് വിരുദ്ധ കലാപത്തിന്റെ കേന്ദ്രബിന്ദുവായിരുന്നു കൻഡോലിം. "കൺസ്പിറസി ഓഫ് പിന്റോസ്” (പിന്റോ കുടുംബത്തിന്റെ ഗൂഢാലോചന) എന്നും ഈ കലാപം അറിയപ്പെടുന്നു. ഗ്രാമത്തിലെ പിന്റോ (ഷേണായ്) വംശത്തിൽപ്പെട്ട പുരോഹിതന്മാരാണ് ഇതിന് നേതൃത്വം നൽകിയത്. പുരോഹിത നിയമനങ്ങളിലും സർക്കാർ നിയമനങ്ങളിലും തദ്ദേശീയർക്കെതിരെയുള്ള വിവേചനം തുടർച്ചയായി നിലനിന്നതിനെ തുടർന്നാണ് ഈ കലാപം ഉണ്ടായത്. ഗോവയിലെ പോർച്ചുഗീസുകാരുടെ സംരക്ഷകരിൽ ഉൾപ്പെട്ട പിന്റോ കുടുംബത്തെ ഇത് ചൊടിപ്പിച്ചു. ഈ കുടുംബത്തിൽ നിന്നുള്ള മൂന്ന് പുരോഹിതരാണ് ഈ പ്രക്ഷോഭത്തിന് നേതൃത്വം നൽകിയത്.

കലാപകാലത്തെ പല ചർച്ചകളും നടന്ന പിന്റോ കുടുംബത്തിന്റെ വസതിയിലാണ് ഇന്ന് കൻഡോലിമിലെ ബോസിയോ ആശുപത്രി പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. പിന്റോ കുടുംബത്തിലെ അവകാശികൾ സിസ്റ്റേഴ്സ് ഓഫ് ചാരിറ്റി എന്ന സംഘടനക്ക് ദാനം ചെയ്തതാണ് ഈ കെട്ടിടം.

ജനസംഖ്യ

2011 ലെ സെൻസസ് ഇന്ത്യ പുറത്തിറക്കിയ റിപ്പോർട്ട് പ്രകാരം 2,041 വീടുകളിലായി 8,500 പേർ വസിക്കുന്ന കാൻഡൊലിം സെൻസസ് ടൗണിൽ 4,392 പുരുഷന്മാരും 4,108 സ്ത്രീകളുമാണ്. ആറ് വയസ്സ് വരെ പ്രായമുള്ള കുട്ടികളുടെ ജനസംഖ്യ 832 ആണ്. ഇത് ഈ പട്ടണത്തിലെ മൊത്തം ജനസംഖ്യയുടെ 9.79% ആണ്. കൻഡോലിം സെൻസസ് ടൗണിൽ സ്ത്രീ ലിംഗാനുപാതം 935 ആണ് കുട്ടികളുടെ ലിംഗാനുപാതം 942 ആണ്. കാൻഡോലിം നഗരത്തിലെ സാക്ഷരതാ നിരക്ക് 87.39% ആണ്. ഇത് സംസ്ഥാന ശരാശരിക്ക് താഴെയാണ്. പുരുഷ സാക്ഷരതാ നിരക്ക് ഏകദേശം 91.27% ഉം സ്ത്രീ സാക്ഷരതാ നിരക്ക് 83.19% ഉം ആണ്. 2025 ലെ കാൻഡൊലിം ടൗണിലെ നിലവിലെ ജനസംഖ്യ ഏകദേശം 12,200 ആണ് എന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.

പ്രധാന ആകർഷണങ്ങളും വിനോദസഞ്ചാരവും

കൻഡോലിം അതിന്റെ പ്രകൃതിരമണീയമായ ബീച്ചുകൾക്കും ചരിത്രസ്മാരകങ്ങൾക്കും പേരുകേട്ടതാണ്.

1. കൻഡോലിം ബീച്ച് (Candolim Beach): വടക്കൻ ഗോവയിലെ മറ്റ് ബീച്ചുകളായ കലാങ്യൂട്ട്, ബാഗ എന്നിവയെ അപേക്ഷിച്ച് ശാന്തമായ അന്തരീക്ഷം ഉള്ളതിനാൽ വിദേശ സഞ്ചാരികൾക്കിടയിൽ ഇത് വളരെ പ്രശസ്തമാണ്.
   • ഇവിടെ പാരസെയിലിംഗ്, ജെറ്റ് സ്കീയിംഗ്, ബനാന ബോട്ട് റൈഡുകൾ തുടങ്ങിയ സാഹസിക ജലവിനോദങ്ങൾ ലഭ്യമാണ്.
   • ചില റിപ്പോർട്ടുകൾ പ്രകാരം, പ്രശസ്തമായ സൺബേൺ ഫെസ്റ്റിവലിന്റെ പ്രധാന വേദിയായും ഈ ബീച്ച് പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്.
2. അഗ്വാഡ കോട്ട (Fort Aguada): കൻഡോലിം ബീച്ചിന്റെ തെക്കേ അറ്റത്ത്, മണ്ഡോവി നദിയുടെ അഴിമുഖത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു പ്രധാന ചരിത്ര സ്മാരകമാണിത്. പോർച്ചുഗീസ് ഭരണകാലത്ത് നിർമ്മിച്ച ഗോവയിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തവും തന്ത്രപരവുമായ കോട്ടയാണ് അഗ്വാഡ കോട്ട (Fort Aguada). 1612-ൽ ഡച്ച്, മറാത്ത ആക്രമണങ്ങളിൽ നിന്ന് ഗോവയെ സംരക്ഷിക്കാനായിട്ടാണ് ഇത് പണിതത്. "വെള്ളം" എന്ന് അർത്ഥം വരുന്ന പോർച്ചുഗീസ് വാക്ക് ആയ 'ആഗ്വ' (Água)-യിൽ നിന്നാണ് കോട്ടയ്ക്ക് പേര് ലഭിച്ചത്. കാരണം, ഏഷ്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ ശുദ്ധജല സംഭരണികളിൽ ഒന്ന് ഇവിടെ സ്ഥിതി ചെയ്തിരുന്നു. ഈ കോട്ടയുടെ മുകൾഭാഗത്തുള്ള ലൈറ്റ്ഹൗസ് ഏഷ്യയിലെ തന്നെ ഏറ്റവും പഴക്കമുള്ള ഒന്നാണ്. കൂടാതെ, ഇതിന്റെ താഴ്ഭാഗം പിന്നീട് അഗ്വാഡ ജയിലായി പരിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ടു.
   • 1612-ൽ പോർച്ചുഗീസുകാർ ഡച്ച്, മറാത്ത ആക്രമണങ്ങളെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിനായിട്ടാണ് ഈ കോട്ട നിർമ്മിച്ചത്.
   • പോർച്ചുഗീസ് ഭാഷയിൽ "വെള്ളം" എന്ന് അർത്ഥം വരുന്ന 'ആഗ്വ' (Água) എന്ന വാക്കിൽ നിന്നാണ് 'അഗ്വാഡ' എന്ന പേര് ലഭിച്ചത്. കപ്പലുകൾക്ക് ശുദ്ധജലം സംഭരിക്കാൻ കഴിയുന്ന വലിയ ജലസംഭരണി ഇവിടെയുണ്ടായിരുന്നു.
   • ഇവിടെ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന നാല് നിലകളുള്ള ലൈറ്റ്ഹൗസ് ഏഷ്യയിലെ തന്നെ ഏറ്റവും പഴക്കമുള്ള ഒന്നാണ്.
3. ഔവർ ലേഡി ഓഫ് ഹോപ് ചർച്ച് (Our Lady of Hope Church): കൻഡോലിമിലെ പ്രധാന ആരാധനാലയമാണിത്. ഗോവയിലെ കാൻഡോലിം (Candolim) ഗ്രാമത്തിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ചരിത്രപരമായ ഒരു കത്തോലിക്കാ ദേവാലയമാണ് ഔർ ലേഡി ഓഫ് ഹോപ്പ് ചർച്ച് (Our Lady of Hope Church) അഥവാ നോസ്സ സെൻഹോറ ഡാ എസ്പെരാൻസ ഇഗ്രേജ (Nossa Senhora da Esperanca Igerja).

ചരിത്രവും വാസ്തുവിദ്യയും (History and Architecture)

• സ്ഥാപനം: കാൻഡോലിം പള്ളി 1560-ൽ ഫാദർ പെഡ്രോ ഡി ബെലെം (Fr. Pedro de Belem) ആണ് ആദ്യമായി പണിതത്. ഇത് ഗോവയിലെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പള്ളികളിൽ ഒന്നാണ്.
• പുനർനിർമ്മാണം: 1661-ൽ ഈ പള്ളിക്ക് അറ്റകുറ്റപ്പണികൾ നടത്തുകയും പുതുക്കിപ്പണിയുകയും ചെയ്തു. എന്നാൽ, ഫ്രാൻസിസ്കൻ വൈദികർ ഇതിൽ തൃപ്തരാകാത്തതിനെ തുടർന്ന്, 1667-ൽ പഴയ പള്ളി പൊളിച്ചുമാറ്റി പുതിയ ഒരെണ്ണം മറ്റൊരു സ്ഥലത്ത് നിർമ്മിച്ചു.
• ധനസഹായം: ഈ പുതിയ പള്ളിയുടെ നിർമ്മാണച്ചെലവ് പൂർണ്ണമായും വഹിച്ചത് അവിടുത്തെ ഗ്രാമീണ സമൂഹമാണ്.
• വാസ്തുവിദ്യ: ഈ പള്ളി മാനെറിസ്റ്റ് നിയോ-റോമൻ ശൈലിയിൽ (Mannerist Neo-Roman style) ആണ് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. പ്രധാന ആകർഷണം അതിന്റെ മനോഹരമായ ഇരട്ട ഗോപുരങ്ങളും മധ്യഭാഗത്തുള്ള ഗേബലുമാണ്.
• ലൈറ്റ്ഹൗസ് ഗോപുരങ്ങൾ: 1764-ൽ പള്ളിയുടെ രണ്ട് ഗോപുരങ്ങളും കൂട്ടിച്ചേർത്തു. ഈ ഗോപുരങ്ങൾ പാഗോഡ ശൈലിയിലുള്ള മേൽക്കൂരകളോടെയുള്ളതാണ്. 1948-ൽ ഇടത് ഗോപുരം തകരുകയും പിന്നീട് പുനർനിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്തു.
  • പ്രധാന തിരുനാൾ: ഈ പള്ളിയുടെ പ്രധാന തിരുനാൾ ഔർ ലേഡി ഓഫ് ഹോപ്പ് (Our Lady of Hope) ആണ്. ഇത് പൊതുവെ ഡിസംബർ 19-നാണ് ആഘോഷിക്കുന്നത്.
  • അനുബന്ധ ആഘോഷങ്ങൾ: പരിശുദ്ധ കന്യകാമറിയത്തിന്റെ സ്വർഗ്ഗാരോഹണ തിരുനാൾ (Feast of the Assumption of Our Lady - ഓഗസ്റ്റ് 15) ഇവിടെ വിപുലമായി ആഘോഷിക്കപ്പെടുന്നു.