Jump to content

കാജി (നേപ്പാൾ)

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
കാജി വംശിധർ കാലു പാണ്ഡെ, ഗൂർഖ സാമ്രാജ്യത്തിലെ കാജി, നേപ്പാളിൽ നിന്നുള്ള പരക്കെ അറിയപ്പെടുന്ന കാജികളിൽ ഒരാൾ

കാജി ( Nepali: काजी ) 1768 നും 1846 നും ഇടയിൽ ഗൂർഖ രാജ്യത്തിന്റെയും (1559-1768) നേപ്പാൾ രാജ്യത്തിന്റെയും പ്രഭുക്കന്മാർ ഉപയോഗിച്ച സ്ഥാനവും പദവിയും ആയിരുന്നു. മറ്റ് പല സമകാലിക രാജ്യങ്ങളും അവരുടെ മന്ത്രിമാർക്ക് ഇതേ പദവി ഉപയോഗിച്ചു.

പദോൽപ്പത്തി

[തിരുത്തുക]

ചരിത്രകാരൻ മഹേഷ് ചന്ദ്ര റെഗ്മി അഭിപ്രായപ്പെടുന്നത്, കാജി സംസ്കൃത പദമായ കാരിയിൽ നിന്നാണ് ഉത്ഭവിച്ചതെന്ന്. [1]

ചരിത്രം

[തിരുത്തുക]

ഗൂർഖ സാമ്രാജ്യത്തിലെ ദ്രവ്യ ഷാ രാജാവിന്റെ കീഴിലുള്ള ആദ്യത്തെ കാജിയായിരുന്നു ഗണേഷ് പാണ്ഡെ . [2] അദ്ദേഹം ദ്രവ്യ ഷായെ ഗൂർഖയിലെ രാജാവാകാൻ സഹായിച്ചു, പിന്നീട് ഗൂർഖയിലെ കാജിയായി [note 1] 1559 എഡിയിൽ നിയമിക്കപ്പെട്ടു [3] [4] ഗൂർഖയിലെ മറ്റൊരു പ്രധാന കാജിയാണ് ഗണേഷ് പാണ്ഡെയുടെ കുടുംബത്തിൽ ജനിച്ച കാലു പാണ്ഡെ . [1] നര ഭൂപാൽ ഷാ രാജാവിന്റെ കാലത്ത് കാജി ആയിരുന്ന ഭീംരാജ് പാണ്ഡെയുടെ മകനായിരുന്നു അദ്ദേഹം. [1] കാലു പാണ്ഡെ കീർത്തിപൂർ യുദ്ധത്തിൽ ഗോർഖാലിസിനെ നയിച്ചു. താഴ്‌വരയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ അറ്റത്തുള്ള നായ്‌കാപ്പ് എന്ന കുന്നിൽ അദ്ദേഹം ഒരു താവളം സ്ഥാപിച്ചു, അവിടെ നിന്നാണ് അവർ കീർത്തിപൂരിൽ ആക്രമണം നടത്തുന്നത്. [5] യുദ്ധത്തിൽ ശത്രുസൈന്യത്താൽ വളഞ്ഞശേഷം അദ്ദേഹം കൊല്ലപ്പെട്ടു. [6] കാന്തിപൂർ രാജ്യത്തിലെ മന്ത്രിമാർക്കും ഉദ്യോഗസ്ഥർക്കും കാജി എന്ന സ്ഥാനപ്പേരും ഉണ്ടായിരുന്നു. ജയപ്രകാശ് മല്ല രാജാവിന്റെ ഭരണകാലത്തെ കാജിയും സൈന്യാധിപനുമായിരുന്നു കാശിറാം ഥാപ്പ . [7] [8]

ഫ്രാൻസിസ് ബുക്കാനൻ-ഹാമിൽട്ടണിന്റെയും ഡില്ലി രാമൻ റെഗ്മിയുടെയും അഭിപ്രായത്തിൽ നേപ്പാളിൽ സർക്കാർ രൂപീകരിക്കുന്നത് 4 കാജിമാരാണ്. [9] റാണാ ബഹാദൂർ ഷാ രാജാവിന്റെ ഭരണത്തിൽ, 4 കാജിമാരെ നിയമിക്കുകയും രാജാവിന്റെയും ചൗതരിയയുടെയും നേതൃത്വത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുകയും ചെയ്തു. [10] റാണാ ബഹാദൂർ രാജാവ് തന്റെ പ്രായപൂർത്തിയാകാത്ത മകൻ ഗീർവാൻ യുദ്ധ ബിക്രം ഷായ്ക്ക് വേണ്ടി സ്ഥാനത്യാഗം ചെയ്തതിന് ശേഷം കാജികൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ എണ്ണം മാറി. [9] ഭീംസെൻ ഥാപ്പയുടെ ഭരണകാലത്ത്, യഥാക്രമം തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്ന ബോഡിയായും സൈനിക മേധാവിയായും ഗവർണർമാരായും പ്രവർത്തിച്ചിരുന്ന കാജിമാരുടെ അകവും പുറവും ഉണ്ടായിരുന്നു. [11] ഗവർണർമാരായി ഭരണം നടത്താൻ കാജിയും ചൗതരിയയും ബഡാ ഹക്കിമും നിയമിക്കപ്പെട്ടു. [12] ഗവൺമെന്റിന്റെ ആന്തരിക വൃത്തത്തിന്റെ സ്ഥാനത്ത് ഒരു കുടുംബത്തിനും പൂർണ്ണമായ ആധിപത്യം ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. എല്ലാ തപസ്, പാണ്ഡേസ്, ബാസ്നെറ്റ് എന്നിവരും ആന്തരിക വൃത്തത്തിൽ സമാനമായ ഓഹരികൾ കൈവശം വച്ചിരുന്നു. [13] [14] 

മുൽക്കാജി

[തിരുത്തുക]

1806-ൽ റാണാ ബഹദൂർ ഷാ രാജാവ് മുഖ്തിയാർ സ്ഥാനം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനും നേപ്പാളിലെ ഭരണത്തെ പൂർണ്ണമായും നിയന്ത്രിക്കുന്നതിന് രാജ്യത്തിന്റെ എക്സിക്യൂട്ടീവ് അധികാരങ്ങൾ വഹിക്കുന്നതിനും മുമ്പ് മുഖ്യ ( മുൾ ) കാജി നേപ്പാൾ പ്രധാനമന്ത്രിക്ക് തുല്യനായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. [15] 1794-ൽ റാണാ ബഹദൂർ ഷാ രാജാവ് പ്രായപൂർത്തിയാകുകയും പുതുതായി നിയമിതനായ നാല് കാജിമാരിൽ കീർത്തിമാൻ സിംഗ് ബസ്ന്യാത്തിനെ മുഖ്യ ( മുൾ ) കാജിയായി നിയമിക്കുകയും ചെയ്തു, എന്നാൽ ദാമോദർ പാണ്ഡെയാണ് ഏറ്റവും സ്വാധീനമുള്ള കാജി. [10] അഭിമാൻ സിംഗ് ബസ്ന്യാത്തിന്റെ പിൻഗാമിയായി കീർത്തിമാൻ മുഖ്യ കാജിയായി. [16] 1801 സെപ്തംബർ 28-ന് രാജരാജേശ്വരി ദേവിയുടെ [17] അനുയായികൾ കീർത്തിമാനെ രഹസ്യമായി കൊലപ്പെടുത്തി, അദ്ദേഹത്തിന്റെ സഹോദരൻ ബക്തവർ സിംഗ് ബസ്ന്യാത്, തുടർന്ന് മുഖ്യ ( മുൾ ) കാജി സ്ഥാനം നൽകി. [18] പിന്നീട് ദാമോദർ പാണ്ഡെയെ രാജരാജേശ്വരി രാജ്ഞി മുഖ്യ കാജിയായി നിയമിച്ചു. [19] 1804 മാർച്ചിൽ മുൽക്കാജി ദാമോദർ പാണ്ഡെയുടെ വധശിക്ഷയ്ക്ക് ശേഷം, രണജിത് പാണ്ഡെയെ മുൽക്കാജി (മുഖ്യ കാജി) ആയും ഭീംസെൻ ഥാപ്പയെ രണ്ടാം കാജിയായും ഷേർ ബഹദൂർ ഷാ മുൽ ചൗതാരിയയായും രംഗനാഥ് പൗഡേലിനെ രാജ് ഗുരുവായും (രാജകീയ ആചാര്യൻ) നിയമിച്ചു. [20] [21]

കാജി എന്ന പദവിയുള്ള ആളുകളുടെ ലിസ്റ്റ്

[തിരുത്തുക]
  • അഭിമാൻ സിംഗ് ബസ്നെറ്റ് (മുൽകാജി)
  • അഭിമാൻ സിംഗ് റാണാ മഗർ (കാജി മുൽക്കി ദിവാൻ)
  • അമർ സിംഗ് ഥാപ്പ (സനുകാജി)
  • അമർ സിംഗ് ഥാപ്പ ഛേത്രി (ബഡകാജി)
  • ബക്തവാർ സിംഗ് ബസ്ന്യാത് (മുൽകാജി)
  • ബാൽ നർസിങ് കുൻവാർ (കാജി)
  • ബംസ രാജ് പാണ്ഡെ (ദിവാൻ കാജി)
  • ഭീംസെൻ ഥാപ്പ (കാജി പിന്നീട് മുഖ്ത്യാർ)
  • ബിരാജ് ഥാപ്പ മഗർ (ഗൂർഖയിലെ കാജി)
  • ദാമോദർ പാണ്ഡെ (മുൽക്കാജി)
  • ധോക്കൽ സിംഗ് ബസ്ന്യാത് (കാജി)
  • ഗഗൻ സിംഗ് ഭണ്ഡാരി (കാജി)
  • ഗജിയാനേഷ് പാണ്ഡെ (ഗൂർഖയിലെ കാജി)
  • ജംഗ് ബഹാദൂർ റാണ (കാജി പിന്നീട് പ്രധാനമന്ത്രി)
  • കാലു പാണ്ഡെ (ഗൂർഖയിലെ കാജി)
  • കാശിറാം ഥാപ്പ (കാന്തിപൂർ കാജി)
  • കേഹർ സിംഗ് ബസ്ന്യാത് (കാജി)
  • കീർത്തിമാൻ സിംഗ് ബസ്ന്യാത് (മുൽകാജി)
  • മതാബർസിംഗ് ഥാപ്പ (കാജി പിന്നീട് മുഖ്തിയാർ)
  • നൈൻ സിംഗ് ഥാപ്പ (കാജി ജനറൽ)
  • രാം കൃഷ്ണ കുൻവാർ (കാജി ജേതാബുദ്ധ)
  • രണബീർ സിംഗ് ഥാപ്പ (കാജി ജനറൽ)
  • രണധോജ് ഥാപ്പ (കാജി)
  • റാണാ ജംഗ് പാണ്ഡെ (കാജി പിന്നീട് മുഖ്തിയാർ)
  • സർബജിത് റാണ മഗർ (മുൽകാജി)
  • ശിവറാം സിംഗ് ബസ്ന്യാത് (സേനാപതി കാജി)
  • സ്വരൂപ് സിംഗ് കാർക്കി (കാജി പിന്നീട് ദിവാൻ)

കാജി എന്ന പേരുള്ള ആളുകളുടെ പട്ടിക

[തിരുത്തുക]

സ്വന്തം പേരും മധ്യനാമമായും കാജി ചിലർ ഉപയോഗിച്ചു. ആദ്യ പേരും മധ്യനാമവും കാജി ഉള്ള പ്രമുഖ നേപ്പാളുകാർ:

  • ചിൻ കാജി ശ്രേഷ്ഠ, നേപ്പാളിലെ രാഷ്ട്രീയക്കാരൻ
  • കാജി മാൻ സംസോഹാങ്, നേപ്പാളിലെ രാഷ്ട്രീയക്കാരൻ
  • നാരായൺ കാജി ശ്രേഷ്ഠ, നേപ്പാളിലെ രാഷ്ട്രീയക്കാരൻ
  • നാറ്റി കാജി, നേപ്പാളീസ് ഗായകൻ
  • പൂർണ കാജി തംരകർ, നേപ്പാളിലെ വ്യാപാരിയും പത്രപ്രവർത്തകയും
  • രാജു കാജി ശാക്യ, നേപ്പാൾ ഫുട്ബോൾ താരവും പരിശീലകനും

ഇതും കാണുക

[തിരുത്തുക]

റഫറൻസുകൾ

[തിരുത്തുക]

അടിക്കുറിപ്പുകൾ

[തിരുത്തുക]

കുറിപ്പുകൾ

[തിരുത്തുക]
  1. 1.0 1.1 1.2 Regmi 1979, പുറം. 43.
  2. Shrestha 2005, പുറം. 129.
  3. Regmi 1975, പുറം. 30.
  4. Wright 1877, പുറം. 278.
  5. Vansittart, Eden (1896). Notes on Nepal. Asian Educational Services. ISBN 978-81-206-0774-3. Page 34.
  6. Wright, Daniel (1990). History of Nepal. New Delhi: Asian Educational Services. Retrieved 7 November 2012. Page 227.
  7. Paodel 2003, പുറം. 186.
  8. Khatri 1999, പുറം. 10.
  9. 9.0 9.1 Pradhan 2012, പുറം. 8.
  10. 10.0 10.1 Pradhan 2012, പുറം. 12.
  11. Pradhan 2012, പുറം. 91.
  12. Pradhan 2012, പുറം. 92.
  13. Baral, Lok Raj (2006-01-01). Nepal: Facets of Maoist Insurgency (in ഇംഗ്ലീഷ്). Adroit Publishers. ISBN 978-81-87392-75-0.
  14. Shrestha 2005.
  15. Nepal, Gyanmani (2007). Nepal ko Mahabharat (in നേപ്പാളി) (3rd ed.). Kathmandu: Sajha. p. 314. ISBN 9789993325857.
  16. Karmacharya 2005, പുറം. 56.
  17. Acharya 2012, പുറം. 34.
  18. Acharya 2012, പുറം. 35.
  19. Pradhan 2012, പുറം. 14.
  20. Nepal 2007, പുറം. 58.
  21. Acharya 2012, പുറം. 55.

ഗ്രന്ഥസൂചിക

[തിരുത്തുക]

ഫലകം:Types of heads of governmentഫലകം:Types of government ministerഫലകം:Chhetri communities

"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=കാജി_(നേപ്പാൾ)&oldid=3822666" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്