ഇന്ത്യയിലെ ലൈംഗിക വിദ്യാഭ്യാസം

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
Adolescent girls engaged in sex education

ഇന്ത്യയിലെ ലൈംഗിക വിദ്യാഭ്യാസം എന്നതു കൊണ്ട്  ഉദ്ദേശിക്കുന്നത് സർക്കാരോ, ആരോഗ്യ വിദഗ്ദ്ധരോ, സന്നദ്ധ സംഘടനകളോ സംഘടിതമായി നല്കുന്ന ശാസ്ത്രീയമായ ലൈംഗികാരോഗ്യ ബോധനമാണ്. ഇത് ലൈംഗിക ആരോഗ്യവിദ്യാഭ്യാസം (Sexual Health Education) അഥവാ ലൈംഗിക- ജീവിതനൈപുണീ വിദ്യാഭ്യാസം (Sexuality- Life skill education), അതുമല്ലെങ്കിൽ ബന്ധങ്ങളും, ലൈംഗികതയും, ആരോഗ്യപരവുമായ വിദ്യാഭ്യാസം (Relationships, Sex and Health education) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. നേരിട്ടും ഓൺലൈൻ ആയും ഹെൽത്ത്‌ ആൻഡ് സെക്സ് എഡ്യൂക്കേഷൻ നൽകി വരുന്നു. സ്കൂളുകൾ, കോളേജുകൾ, സ്ഥാപനങ്ങൾ, സംഘടനകൾ, ആശുപത്രികൾ, സർക്കാർ വകുപ്പുകൾ തുടങ്ങിയവ ശാസ്ത്രീയമായ ലൈംഗികവും ആരോഗ്യപരവുമായ വിദ്യാഭ്യാസം നൽകി വരുന്നു. സാധാരണ ഗതിയിൽ സെക്സ് എഡ്യൂക്കേഷൻ (Sex education) എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഇത്തരം വിദ്യാഭ്യാസം രീതികൾക്ക് ഇന്ത്യയിൽ കാര്യമായ എതിർപ്പും നേരിടേണ്ടി വന്നിട്ടുണ്ട്. ലൈംഗികവും- പ്രത്യുത്പാദനപരവുമായ ആരോഗ്യവും അവകാശങ്ങളും, അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട അവയവങ്ങളുടെ പ്രവർത്തനം, കൗമാരക്കാരുടെ പ്രശ്നങ്ങൾ, പ്രണയം, ഗർഭധാരണം, ലൈംഗിക ബന്ധത്തിലൂടെ പകരുന്ന രോഗങ്ങൾ (STDs), ഗർഭനിരോധന മാർഗങ്ങൾ, ലൈംഗിക സുരക്ഷ (Safe Sex), ലൈംഗിക ശുചിത്വം, ലിംഗഭേദം (Gender), ലൈംഗികതയിലെ സ്ത്രീ-പുരുഷ-ട്രാൻസ്ജെൻഡർ വ്യത്യാസങ്ങൾ, ലൈംഗികചായ്‌വ്, ലിംഗ-ലൈംഗിക ന്യൂനപക്ഷങ്ങൾ (LGBTIQ+), അലൈംഗികത (Asexuality), വാർദ്ധക്യത്തിലെ ലൈംഗികത, ലൈംഗിക സംയമനം, ലൈംഗികതയെ പറ്റിയുള്ള തെറ്റിദ്ധാരണകൾ, ലൈംഗികബന്ധത്തിനുള്ള സമ്മതം (Sexual consent), ലൈംഗിക-മാനസിക പ്രശ്നങ്ങൾ, ലിംഗനീതി, ലൈംഗിക കുറ്റകൃത്യങ്ങളും നിയമവും (Law), അബോർഷൻ തുടങ്ങിയവ ഉൾപ്പെടുന്നു.

ലിംഗസമത്വത്തിലൂന്നിയ ശാസ്ത്രീയ ബോധനമാണിത്. പ്രധാനമായും ഇതിനെ മൂന്നായി തരം തിരിക്കാം.

(1) കൗമാരപ്രായക്കാരായ സ്കൂൾ/ കോളേജ് വിദ്യാർഥികൾക്കായുള്ള ശാസ്ത്രീയ ലൈംഗികാരോഗ്യ വിദ്യാഭ്യാസം 

(2) മുതിർന്നവർക്കായി വിവാഹപൂർവ കൗൺസിലിംഗ്, കുടുംബാസൂത്രണ മാർഗങ്ങൾ, ദമ്പതികൾക്കുള്ള കൗൺസിലിംഗ്, ലിംഗ- ലൈംഗികന്യൂനപക്ഷങ്ങളുടെ പ്രത്യേകതകളെ പറ്റിയുള്ള ബോധവൽക്കരണം.

(3) എച്ച് ഐ വി-എയ്ഡ്സ് /എസ് റ്റി ഡി ബോധവത്കരണം. ഇതിൽ രോഗികളുമായുള്ള ലൈംഗികബന്ധം വഴി പകരുന്ന എയ്ഡ്സ്, HPV/ ഗർഭാശയമുഖ കാൻസർ, ഹെർപ്പിസ്, ഗൊണേറിയ, സിഫിലിസ്, പെൽവിക്ക് ഇൻഫെക്ഷൻ, ചിലതരം ഹെപ്പറ്റെറ്റിസ് എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു.

ഈ ലേഖനം, ഇന്ത്യയിലെ ലൈംഗിക വിദ്യാഭ്യാസ സമ്പ്രദായത്തിന്റെ ഇന്നത്തെ നില, ഗുണമേന്മ, കാര്യക്ഷമത, ഇത്തരം വിദ്യാഭ്യാസത്തോടുള്ള ഇവിടത്തെ എതിർപ്പ് എന്നിവ രേഖപ്പെടുത്തുന്നു. കുടുംബാസൂത്രണത്തിന്റെ ചരിത്രത്തിനു ഇന്ത്യയിലെ കുടുംബാസൂത്രണത്തിന്റെ ചരിത്രം കാണുക.

ലൈംഗികാരോഗ്യത്തിന്റെ ഇന്നത്തെ സ്ഥിതി[തിരുത്തുക]

ലിംഗസ്ഥിതിയും ഗർഭധാരണവും[തിരുത്തുക]

2001ലെ ലിംഗാനുപാതം പരിശോധിച്ചാൽ 1000 ആണിനു 962 പെൺ മാത്രമേയുള്ളു എന്നു കാണാം.  ഈ അസമത്വത്തിന്  പല കാരണങ്ങളും കാണാനാവും. ഉദാഹരണത്തിന് അമ്മമാർ ഗർഭധാരണത്തിനും മുമ്പും ശേഷവും കഴിക്കുന്ന ഭക്ഷണത്തിലെ  പോഷക കുറവ്, പെൺഭ്രൂണഹത്യ, ആൺകുട്ടികളാണ് അഭികാമ്യമെന്ന പരമ്പരാഗത ചിന്താഗതി എന്നിങ്ങനെ പലതും .

എന്നിരുന്നാലും, ഇന്ത്യയിലെ ലിംഗാനുപാതത്തിൽ പെൺകുഞ്ഞുങ്ങളുടെ സംഖ്യ കുറയാനുള്ള യഥാർഥ കാരണം ഗർഭധാരണത്തിനുമുമ്പുള്ള ലിംഗ പരിശോധനയും തുടർന്നുള്ള പെൺഭ്രൂണ ഹത്യയുമാണ്. [1]  

പെൺകുട്ടികളുണ്ടായാൽ അത് കുടുംബത്തിനു സാമൂഹ്യമായും സാമ്പത്തികമായും ബാദ്ധ്യതയായി മാറുമെന്ന് സ്ത്രീകളെ നിരന്തരം പറഞ്ഞുവിശ്വസിപ്പിക്കുന്നുവെന്നാണ് ഇതുകൊണ്ട് അർഥമാക്കേണ്ടത്.

കേരളം പോലുള്ള വിദ്യാഭ്യാസത്തിനു പ്രാധാന്യം നൽകുന്ന ഇന്ത്യയിലെ ചില അപൂർവ്വം പ്രദേശങ്ങളിൽ അനേകം സ്ത്രീപുരുഷന്മാർ ജോലി ലഭ്യമാവുന്നതുവരെ തങ്ങളുടെ വിവാഹപ്രായം നീട്ടുന്നു. എന്നിരുന്നാലും ഇന്ത്യയിലെ മിക്ക വീടുകളിലും ലൈംഗിക കാര്യങ്ങളിൽ വളരെയധികം യാഥാസ്ഥിതികത പാലിച്ചു പോരുന്നു. ലൈംഗികതയെപ്പറ്റിയുള്ള എല്ലാവിധ ചർച്ചകളും ഈ വീടുകളിൽ നിരോധിച്ചിരിക്കുകയാണ്. ഇന്ത്യയുടെ ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളിലും പട്ടണപ്രദേശത്തെ ചേരിപ്രദേശങ്ങളിലും മറ്റു അവികസിത മേഖലകളിലും പെൺകുട്ടികൾക്ക് ചെറുപ്രായത്തിൽത്തന്നെ വിവാഹിതരാകേണ്ടിവരുന്നുണ്ട്. ലൈംഗികതയെപ്പറ്റിയോ ഗർഭധാരണത്തെ പറ്റിയോ ഒരു അറിവുമില്ലാതെയാണവർ വിവാഹിതരാകുന്നത്. യൂണിസെഫ്  കണക്കുപ്രകാരം ഇന്ത്യയിൽ ഇന്ന് 24 കോടിയോളം പെൺകുട്ടികൾ 18 വയസിനു താഴെ പ്രായത്തിൽ വിവാഹിതരായവരാണ്, [2] ഇന്ത്യയിൽ ശരാശരി വിവാഹപ്രായം 20.6 ആയി വർദ്ധിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും.  [3]

കൗമാരക്കാരിലെ ഗർഭാവസ്ഥ കൂടുതലാണ്. 36% പെൺകുട്ടികളും (പ്രായം 13–16) 64% കൗമാരപ്രായക്കാരും (പ്രായം 17–19) ഗർഭിണികളോ അമ്മമാരോ ആയിക്കഴിഞ്ഞതായി കണക്കുകൾ പറയുന്നു.[4] ഇന്ത്യയിൽ വിവാഹേതര ഗർഭം വലിയ അപമാനമായാണ് കരുതപ്പെടുന്നത്. ഗർഭം അലസിപ്പിക്കുക എന്നത് വളരെക്കുറച്ചുമാത്രം ലഭ്യമാവുന്ന സേവനമാണ്. അതു ചെയ്യാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന സ്ത്രീകളോട് ഡോക്ടർമാർ പോലും അനുകൂല നിലപാട് അപൂർവ്വമായേ എടുക്കാറുമുള്ളു. ഇതിന്റെ ഫലമായി അതാവശ്യമുള്ള സ്ത്രീകൾക്ക് യാതൊരു സുരക്ഷിതത്വവുമില്ലാത്ത മാർഗ്ഗങ്ങൾ സ്വീകരിക്കേണ്ടി വരാറുണ്ട്. ഇത് സ്ത്രീകളുടെ ജീവൻ പോലും അപകടത്തിലാക്കുന്നു. അല്ലെങ്കിൽ കുട്ടിയെ ഉപേക്ഷിക്കേണ്ടിവരുന്നു. അത്തരം അപമാനിതരായ സ്ത്രീകൾക്ക് ആത്മഹത്യ ചെയ്യേണ്ടതായി വരുന്നു.[5]

ഗർഭനിരോധനമാർഗ്ഗങ്ങൾ വിവാഹജീവിതത്തിലോ പുറത്തോ അപൂർവ്വമായി മാത്രമാണുപയൊഗിക്കുന്നത്. പലർക്കും ഇതേപ്പറ്റി ശാസ്ത്രീയമായ അറിവില്ല. 1992–1993ൽ ദേശീയ കുടുംബാരോഗ്യ സർവ്വേയിൽ വിവാഹിതരായ 7.1% സ്ത്രീകൾ മാത്രമേ (പ്രായപരിധി 15–19) ഗർഭനിരോധനോപാധികൾ ഉപയോഗിക്കുന്നുള്ളു എന്നു കണ്ടെത്തി. എന്നാൽ 20–24 പ്രായത്തിലുള്ളസ്ത്രീകൾ പൊതുവെ 21% ഇവ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്. ഗർഭനിരോധനമാർഗ്ഗങ്ങൾ ഒരു വശത്തു ലഭ്യമാകാത്തപ്പൊഴാണ് മരുവശത്ത് ഗർഭച്ഛിദ്രം അനുവദിക്കാതിരിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യയിൽ നടക്കുന്ന 50 ലക്ഷം ഗർഭച്ഛിദ്രങ്ങളിൽ 10% മാത്രമാണ് നല്ല സൗകര്യങ്ങളുള്ള ആശുപത്രികളിൽ നടക്കുന്നത്. മതസംഘടനകൾ നടത്തുന്ന ആശുപത്രികളിൽ അബോർഷന് അപ്രഖ്യാപിത വിലക്കുള്ളതായി ആരോപിക്കപ്പെടുന്നു. പൊതുവേ എംടിപി ആക്ടിനെപ്പറ്റി ജനങ്ങൾക്കും അറിവില്ല.

എയിഡ്സ്/ എച്ച് ഐ വി, ലൈംഗികരോഗങ്ങൾ[തിരുത്തുക]

ഇന്തയിൽ 40 ലക്ഷം പേരിലധികം എയ്ഡ്സ് രോഗികൾ ഉണ്ട്. ലോകത്തെ എതൊരു രാജ്യത്തേക്കാളും കൂടുതലാണിത്. ഇതിൽ പകുതിയോളമോ അതിൽ സ്വല്പം കൂടുതലോ പുരുഷന്മാരാണ്. സുരക്ഷിതമായ ലൈംഗികബന്ധത്തെപ്പറ്റിയോ, ഗർഭനിരോധന ഉറയുടെ ഉപയോഗത്തെപറ്റിയോ പോലും പലർക്കും ശരിയായ അറിവില്ല എന്നാണ് ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. [6]

വിവിധതരം ലൈംഗിക വിദ്യാഭ്യാസരീതികൾ[തിരുത്തുക]

കൗമാരപ്രായക്കാർക്ക്[തിരുത്തുക]

ഇന്ത്യയിൽ ഏതാണ്ട്, 19കോടി കൗമാരപ്രായക്കാരുണ്ട്. അതിൽ 30% നിരക്ഷരരാണ്.[7]

ലൈംഗികതയെറ്റി കൗമാരപ്രായക്കാർക്ക് ശരിയായ വിവരം ലഭിക്കുന്നില്ല. ഇതിനു കാരണം വിദ്യാഭ്യാസം, പ്രത്യേകിച്ച് ലൈംഗികാരോഗ്യ വിദ്യാഭ്യാസം ഇല്ലായ്മയും ലൈംഗികതയെപ്പറ്റിയുള്ള വികലമായ കാഴ്ചപ്പാടും  മൂലമാണ്. ഹൈസ്കൂൾ തലത്തിലെ പ്രത്യുത്പാദനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട അദ്ധ്യായം പോലും പലയിടത്തും കാര്യമായി പഠിപ്പിക്കുന്നില്ല. പലപ്പോഴും സുരക്ഷിത ലൈംഗികതയെപറ്റിയുള്ള അറിവില്ലായ്മയും അബദ്ധധാരണകളും ഇവരെ പല രീതിയിലും മോശമായി ബാധിക്കാറുണ്ട്.

ഫലപ്രാപ്തി[തിരുത്തുക]

രക്ഷാകർത്താക്കൾ തങ്ങളുടെ കുട്ടികളായ കൗമാരക്കാർക്ക് കൃത്യമായതും ആവശ്യമായതുമായ ലൈംഗികവിദ്യാഭ്യാസം നൽകുവാൻ പലപ്പോഴും വൈമനസ്യമുള്ളവരാണ്. മതപരമായ വിലക്കുകൾക്കുപരി, മക്കളോട് ഇത്തരം കാര്യങ്ങൾ സംസാരിക്കുന്നത് ലജ്ജാകരവും വൃത്തികെട്ടതുമാണെന്നു കരുതുന്നു. പല മാതാപിതാക്കൾക്കും ശാസ്ത്രീയ ലൈംഗികാരോഗ്യ വിദ്യാഭ്യാസത്തെ പറ്റി ശരിയായ അറിവില്ല. (Tripathi et al).[8]

അദ്ധ്യാപകർക്കും ഇതേ കാഴ്ചപ്പാടാണ്. എൻ സി ഇ ആർ ടി ആദ്യമായി ലൈംഗികവിദ്യാഭ്യാസം നിലവിലുള്ള കരിക്കുലത്തിന്റെ ഭാഗമായി ഒരു പ്രത്യേക വിഷയമായല്ലാതെ രാജ്യവ്യാപകമായി പഠിപ്പിക്കാൻ തുടക്കമിട്ടു. എന്നാൽ, അദ്ധ്യാപകർ ആ വിഷയം ഒഴിവാക്കാനാണു ശ്രമിച്ചത്. രണ്ടാമത്, ഗുജറാത്തിലെ ഒരു സ്കൂൾ അവിടത്തെ കൗൺസിലേഴ്‌സിന് വേണ്ടി രഹസ്യമായി കത്ത് ഒരു പെട്ടിയിലിടാൻ കുട്ടികളെ പ്രേരിപ്പിച്ചു. ലിംഗഭേദമനുസരിച്ച് കുട്ടികൾ വ്യത്യസ്ത ചോദ്യങ്ങളാണു ചോദിച്ചത്. പെൺകുട്ടികൾ ആർത്തവത്തെപ്പറ്റിയും തങ്ങളുടെ രൂപഘടനയെപ്പറ്റിയും സ്വാഭാവികമായ ലൈംഗികസ്വഭാവത്തെപ്പറ്റിയും ചോദിച്ചപ്പോൾ ആൺകുട്ടികൾ രാത്രികാലത്തുള്ള സ്കലനത്തെപ്പറ്റിയും സ്വയംഭോഗത്തെപ്പറ്റിയും ലിംഗവലിപ്പത്തെപ്പറ്റിയും തിരക്കി.(Abraham et al). ഇത്തരം പരിപാടികൾ നിലവിലുണ്ടെങ്കിലും വലിയ ഒരു ശതമാനം പെൺകുട്ടികളും സ്കൂളിൽ പോകാതിരിക്കുന്ന ഒരു സമൂഹത്തിൽ ഇതെങ്ങിനെ ഫലപ്രദമായി നടത്താനാവും?മുകളിൽപ്പറഞ്ഞ അപൂർവം കാര്യങ്ങളൊഴിച്ച് കൗമാരപ്രായക്കാർക്ക് ഇത്തരം കാര്യങ്ങളിൽ അവബോധമുണ്ടാക്കുന്ന പരിപാടികൾ വളരെക്കുറവാണ്. സന്നദ്ധ സംഘടനകൾ ഇത്തരം പരിപാടികൾ നടത്താൻ ശ്രമിച്ചാലും അദ്ധ്യാപകർ വളരെ അപൂവ്വമായി മാത്രമേ ലൈംഗികതയുമായോ പ്രത്യുത്പാദനാരോഗ്യവുമായോ ബന്ധപ്പെട്ട കാര്യങ്ങൾ അവതരിപ്പിക്കാറുള്ളു. ആരോഗ്യവകുപ്പും സാമൂഹികനീതി വകുപ്പുമൊക്കെ ഇത്തരം പരിപാടികൾ സംഘടിപ്പിക്കുന്നത് പൊതുവേ കുറവാണ്. (Tripathi et al).

ലൈംഗികവിദ്യാഭ്യാസത്തോടുള്ള എതിർപ്പ് [തിരുത്തുക]

ശാസ്ത്രീയ ലൈംഗികാരോഗ്യ വിദ്യാഭ്യാസം അശ്ലീലമാണെന്നും, ലൈംഗികതയെപ്പറ്റി ചർച്ച ചെയ്യുന്നത് പാപമാണെന്നും ചിലർ ആരോപിക്കുന്നു. പല മതസംഘടനകൾക്കും ലൈംഗികവിദ്യാഭ്യാസത്തോട് എതിർപ്പുണ്ട്. എന്നാൽ ലൈംഗികാരോഗ്യ ബോധനത്തിന്റെ അഭാവത്തിൽ സമൂഹത്തിൽ ഉണ്ടായിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന പ്രശ്നങ്ങളെ ഇവർ കണക്കിലെടുക്കാൻ തയ്യാറാകുന്നില്ല എന്ന്‌ വിമർശകർ ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു.

മുതിർന്നവർക്കുള്ള കുടുംബാസൂത്രണം[തിരുത്തുക]

മുതിർന്നവർക്കുള്ള കുടുംബാസൂത്രണ പരിപാടി നിലവിലുള്ള ഒരു രാജ്യമാണ് ഇന്ത്യ. എന്നാൽ ഇതേപ്പറ്റി ഒരു കൃത്യമായ അവബോധം ഇന്നും സമൂഹത്തിൽ ഇല്ല. ഗർഭനിരോധന ഉറകൾ അല്ലെങ്കിൽ കോണ്ടം, കോപ്പർ ടി, അടിയന്തിര ഗർഭനിരോധന ഗുളികകൾ, വാസക്ടമി, ട്യൂബക്ടമി തുടങ്ങിയ സ്ഥിരം ഗർഭനിരോധന മാർഗങ്ങൾ എന്നിവയെ പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങളും ശാസ്ത്രീയ ലൈംഗിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ ഭാഗമായി നൽകേണ്ടതുണ്ട്. അതുവഴി ആഗ്രഹിക്കാത്ത ഗർഭധാരണം, എയ്ഡ്സ് മുതലായ ലൈംഗിക ബന്ധത്തിലൂടെ പകരുന്ന രോഗാണുബാധകൾ തുടങ്ങിയവ ഒരു പരിധിവരെ തടയാനാകും.

എയിഡ്സ്/ എച്ച് ഐ വി, ലൈംഗികരോഗങ്ങൾ എന്നിവ തടയാനുള്ള വിദ്യാഭ്യാസം[തിരുത്തുക]

HIV/AIDS prevention sign

ഓൺലൈൻ ലൈംഗിക വിദ്യാഭ്യാസം[തിരുത്തുക]

ആധുനിക വിവര സാങ്കേതിക വിദ്യയുടെ സഹായത്തോടെ ബന്ധങ്ങളെയും, ലൈംഗികതയെ പറ്റിയും, ആരോഗ്യത്തെ പറ്റിയും സമഗ്രമായ ബോധവൽക്കരണം നടത്തുന്നതിനെയാണ് 'ഓൺലൈൻ ലൈംഗികവും ആരോഗ്യപരമായ വിദ്യാഭ്യാസം അഥവാ ഓൺലൈൻ സെക്സ് ആൻഡ് ഹെൽത്ത്‌ എഡ്യൂക്കേഷൻ' എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. വിദൂരത്തിൽ ഇരുന്നുകൊണ്ട് ധാരാളം ആളുകൾക്ക് എളുപ്പത്തിൽ ബോധവൽക്കരണം നടത്തുവാൻ ഓൺലൈൻ മാർഗം വഴി സാധിക്കും എന്നത് ഈ സംവിധാനത്തിന്റെ ഗുണമേന്മയാണ്. ഇത് താരതമ്യേനെ ചിലവ് കുറഞ്ഞതും, സമയലാഭം ഉള്ളതും, സുതാര്യവും ആണ് എന്ന പ്രത്യേകതയുമുണ്ട്. വിദഗ്ദർ, ഡോക്ടർമാർ, ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകർ, ആശുപത്രികൾ, സർക്കാർ വകുപ്പുകൾ, സംഘടനകൾ, സ്കൂളുകൾ, കോളേജുകൾ, സ്ഥാപനങ്ങൾ തുടങ്ങിയവ ഇത്തരത്തിൽ ഓൺലൈൻ വിദ്യാഭ്യാസം അവരുടെ വെബ്സൈറ്റുകൾ വഴിയോ സാമൂഹിക മാധ്യമങ്ങൾ മുഖേനെയോ ഓൺലൈൻ ആയി നൽകി വരുന്നുണ്ട്. ധാരാളം കോഴ്സുകളും ഈ മേഖലയിൽ ലഭ്യമാണ്.

Advocacy organisations and movements[തിരുത്തുക]

ഇതും കാണൂ[തിരുത്തുക]

  • National AIDS Control Organisation
  • Family Planning Association of India

അവലംബം[തിരുത്തുക]

  1. Jha, Prabhat, Rajesh Kumar, Priya Vasa, Neeraj Dhingra, Deva Thiruchelvam, and Rahim Moineddin. "Low male-to-female sex ratio of children born in India: national survey of 1· 1 million households." The Lancet 367, no. 9506 (2006): 211–218.
  2. "At 240 million, India has a third of child marriages in the world". Hindustan Times. 12 August 2014. Retrieved 7 March 2016.
  3. "Indian women push back marriage age". DNA India`. 20 February 2010. Retrieved 7 March 2016.
  4. Jejeebhoy, Shireen J. "Adolescent sexual and reproductive behavior: a review of the evidence from India". Social Science & Medicine 46, no. 10 (1998): 1275–1290.
  5. Watsa, M. C. (2005). "Sexual Health Services for Young People" (PDF). Journal of Family Welfare. Family Planning Association of India. 50 (I): 36.[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]
  6. Newmann, S., P. Sarin, N. Kumarasamy, E. Amalraj, M. Rogers, P. Madhivanan, T. Flanigan et al. "Marriage, monogamy and HIV: a profile of HIV-infected women in south India." International journal of STD & AIDS 11, no. 4 (2000): 250–253.
  7. Selvan, M. S., M. W. Ross, A. S. Kapadia, R. Mathai, and S. Hira. "Study of perceived norms, beliefs and intended sexual behaviour among higher secondary school students in India." AIDS care 13, no. 6 (2001): 779-788.
  8. Tripathi, Niharika, and T. V. Sekher. "Youth in India ready for sex education? Emerging evidence from national surveys." PloS one 8, no. 8 (2013): e71584.