Jump to content

അരാൽ കടൽ

Coordinates: 45°N 60°E / 45°N 60°E / 45; 60
വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
(ആറൽ എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)
അരാൽ കടൽ
സ്ഥാനം ഖസാഖ്‌സ്ഥാൻ,
 ഉസ്ബെക്കിസ്ഥാൻ,
Central Asia
നിർദ്ദേശാങ്കങ്ങൾ45°N 60°E / 45°N 60°E / 45; 60
Typeendorheic, natural lake, reservoir (North)
പ്രാഥമിക അന്തർപ്രവാഹംNorth: Syr Darya
South: groundwater only
(previously the Amu Darya)
Catchment area1,549,000 km2 (598,100 sq mi)
Basin countriesKazakhstan, Uzbekistan, Turkmenistan, Tajikistan, Afghanistan
ഉപരിതല വിസ്തീർണ്ണം17,160 km2 (6,626 sq mi)
(2004, four lakes)
28,687 km2 (11,076 sq mi)
(1998, two lakes)
68,000 km2 (26,300 sq mi)
(1960, one lake)
North:
3,300 km2 (1,270 sq mi) (2008)
South:
3,500 km2 (1,350 sq mi) (2005)
ശരാശരി ആഴംNorth: 8.7 m (29 ft) (2007)
South: 14–15 m (46–49 ft)(2005)
പരമാവധി ആഴംNorth:
42 m (138 ft) (2008)[1]
18 m (59 ft) (2007)
30 m (98 ft) (2003)
South:
37–40 m (121–131 ft) (2005)
102 m (335 ft) (1989)
Water volumeNorth: 27 km3 (6 cu mi) (2007)
ഉപരിതല ഉയരംNorth: 42 m (138 ft) (2007)
South: 29 m (95 ft) (2007)
53.4 m (175 ft) (1960)[2]
അധിവാസ സ്ഥലങ്ങൾ(Aral)

മദ്ധ്യേഷ്യയിലെ ഒരു തടാകമാണ് ആറൽ കടൽ. ഈ തടാകത്തിന്റെ വടക്ക് ഭാഗം കസാഖിസ്ഥാനിലും തെക്ക് ഭാഗം ഉസ്ബെക്കിസ്ഥാനിലുമായാണ് വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നത്. ആറൽ എന്ന പേരിന് ദ്വീപുകളുടെ കടൽ എന്നാണർത്ഥം. ഏകദേശം 1,534 ചെറു ദ്വീപുകൾ ഒരിക്കൽ ഇതിലുണ്ടായിരുന്നു.

മുൻപ് 68,000 ചതുരശ്രകിലോമീറ്റർ (26,300 ചതുരശ്രമൈൽ) വിസ്താരമുണ്ടായിരുന്ന ഈ തടാകത്തിന് അന്ന് വലിപ്പത്തിൽ ലോകത്തിൽ നാലാം സ്ഥാനമായിരുന്നു. എന്നാൽ 1960ന് ശേഷം സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ കാർഷികാവിശ്യത്തിന് ഇതിലേക്ക് വരുന്ന ജലം ഉപയോഗിച്ചതിന് ശേഷം ഈ തടാകത്തിന്റെ വലിപ്പത്തിൽ ഗണ്യമായ കുറവുണ്ടായി. 2007 ആയപ്പോഴേക്കും തടാകത്തിന്റെ വലിപ്പം ഇപ്പോൾ മുൻപുണ്ടായിരുന്നതിന്റെ 10 ശതമാനംപോലും ഇല്ലാത്ത അവസ്ഥയിലേക്ക് ചുരുങ്ങി. 2008ലെ കണക്കനുസരിച്ച് ഈ തടാകത്തിന്റെ ഏറ്റവും കൂടിയ ആഴം 42 മീറ്ററാണ്.[1].[3].

ഈ തടാകത്തിലേക്ക് ജലം എത്തിയിരുന്നത് അമു ദര്യ, സിർ ദര്യ എന്നീ നദികളിലൂടെയായിരുന്നു. 1960കളിൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ സർക്കാർ, ഈ നദികളെ വലിയകനാലുകൾ വഴി കസാക്കിസ്ഥാൻ, ഉസ്ബെക്കിസ്ഥാൻ, തുർക്കുമെനിസ്ഥാൻ എന്നിവിടങ്ങളിലെ മരുപ്രദേശങ്ങളിൽ പരുത്തി, ധാന്യങ്ങൾ തുടങ്ങിയവയുടെ കൃഷി പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനായി തിരിച്ചു വിട്ടു. കൃഷി അഭിവൃദ്ധിപ്പെട്ടെങ്കിലും തടാകം ക്ഷയിച്ചു.[4].

മുൻപ് ഈ പ്രദേശം മത്സ്യബന്ധനത്തിന് പേരുകേട്ടതായിരുന്നു. തടാകം ചുരുങ്ങി, ജലത്തിലെ ലവണാംശം വർദ്ധിക്കുകയും തന്മൂലം മത്സ്യ സമ്പത്ത് ക്ഷയിക്കുകയും മത്സ്യബന്ധന സമൂഹത്തിൽ വലിയൊരു വിഭാഗത്തിന് ഈ പ്രദേശം ഉപേക്ഷിക്കേണ്ടിവരുകയും ചെയ്തു. കൂടാതെ തടാകം ചുരുങ്ങിയപ്പോൾ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ട ഉപ്പം മറ്റ് ധാതുക്കളും കാറ്റിലും മറ്റും കരയിലേക്ക് അടിച്ചുകയറി സമീപ പ്രദേശങ്ങളിലെ പൊതുജനാരോഗ്യത്തിന് ഭീഷണിയാകുകയും ചെയ്തു.[4] പരിസ്ഥിതി സംഘടനകളുടെയും സമീപരാജ്യങ്ങളുടെയും സഹായത്തോടെ ഇന്ന് തടാക സംരക്ഷണ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടന്നുവരുന്നു.[5].

അവലംബം

[തിരുത്തുക]
  1. 1.0 1.1 "The Kazakh Miracle: Recovery of the North Aral Sea". Environment News Service. 2008-08-01. Archived from the original on 2010-04-12. Retrieved 2010-03-22.
  2. JAXA - South Aral Sea shrinking but North Aral Sea expanding
  3. "Chronological map or Aral Sea". Retrieved 02/03/2012. {{cite news}}: Check date values in: |accessdate= (help)
  4. 4.0 4.1 "Shrinking Aral Sea/NASA". Retrieved 02/03/2012. {{cite news}}: Check date values in: |accessdate= (help)
  5. "UN Chief Calls It 'Shocking Disaster'". Retrieved 02/03/2012. {{cite news}}: Check date values in: |accessdate= (help)
Two abandoned ships in the former Aral Sea, near Aral, Kazakhstan.
1960–2014
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=അരാൽ_കടൽ&oldid=3959613" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്