അസ്താദ് ദേബൂ
അസ്താദ് ദേബൂ | |
|---|---|
.jpg) അസ്താദ് ദേബൂ 2009 ൽ | |
| ജനനം | 13 ജൂലൈ 1947 |
| മരണം | 10 ഡിസംബർ 2020 (പ്രായം 73) |
| ദേശീയത | ഇന്ത്യൻ |
| നൃത്തം | സമകാലിക നൃത്തരൂപങ്ങൾഫലകം:Spndfകഥക്, കഥകളി ഫ്യൂഷൻ |
ഇന്ത്യൻ സമകാലിക നർത്തകനും നൃത്തസംവിധായകനുമായിരുന്നു അസ്താദ് ദേബൂ (13 ജൂലൈ 1947 – 10 ഡിസംബർ 2020) . ഇന്ത്യയിലെ ആധുനിക നൃത്തത്തിന്റെ തുടക്കക്കാരനായാണ് അദ്ദേഹം കണക്കാക്കപ്പെടുന്നത്. [1] ഔദ്യോഗിക ജീവിതത്തിലൂടെ പിന ബൊഷ്, അലിസൺ ബെക്കർ ചേസ്, പിങ്ക് ഫ്ലോയ്ഡ് എന്നിവരുൾപ്പെടെയുള്ള കലാകാരന്മാരുമായി സഹകരിച്ച് ലോകമെമ്പാടും പ്രകടനം നടത്തി. [2] 70 ലേറെ രാജ്യങ്ങളിൽ ആയിരക്കണക്കിന് വേദികളിൽ അദ്ദേഹം നൃത്തം ചെയ്തു.
1996 ൽ സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡും 2007 ൽ പദ്മശ്രീയും നൽകി. [3]
മുൻകാലജീവിതം[തിരുത്തുക]
ഗുജറാത്തിലെ ഒരു പാഴ്‌സി കുടുംബത്തിൽ 13 ജൂലൈ 1947 ന് ജനിച്ചു. തന്റെ ആറാമത്തെ വയസ്സിലാണ് നൃത്തലോകത്തെത്തി. കൊൽക്കത്തയിലും ജംഷഡ്പൂരിലുമായിരുന്നു ദേബൂവിന്റെ ബാല്യകാലം. പ്രശസ്ത
നർത്തകരായ ഇന്ദ്രകുമാർ മൊഹന്തി, പ്രഹ്ലാദ് ദാസ് എന്നിവരുടെ കീഴിൽ കഥക് അഭ്യസിച്ചു. ദേബൂ ചെയ്തിരുന്നു ആറുവയസ്സുവരെ കൊൽക്കത്തയിൽ വളർന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബം പിന്നീട് ജംഷദ്‌പൂരിലേക്ക് മാറി, അവിടെ പിതാവിന് ടാറ്റാ സ്റ്റീലിൽ ജോലി ചെയ്തു. അദ്ദേഹത്തിന് രണ്ട് സഹോദരിമാരുണ്ടായിരുന്നു, കമലും ഗുൽഷനും. [4]
മുംബെെയിൽ നിന്ന് ബികോം പഠനത്തിനിടെയാണ് അസ്താദ് ദേബൂ കണ്ടംപററി നൃത്തത്തിൽ ആകൃഷ്ടനാകുന്നത്.
ബിരുദം പൂർത്തിയാക്കിയതിന് ശേഷം അദ്ദേഹം മാർത്ത ഗ്രഹാം സെന്റർ ഫോർ കണ്ടംപററി ഡാൻസിൽ നിന്ന് പാശ്ചാത്യനൃത്തത്തിൽ പ്രാവീണ്യം നേടി. അമേരിക്കയിലെ നൃത്ത പഠനത്തിന് ശേഷം കേരളത്തിലെത്തിയ അസ്താദ് ദേബൂ ഗുരു ഇ.കെ പണിക്കരുടെ കീഴിൽ കഥകളി അഭ്യസിച്ചു. [4]
നൃത്ത രംഗത്ത്[തിരുത്തുക]
മുംബൈയിൽ (അന്നത്തെ ബോംബെ ) ബിരുദം നേടുന്നതിനിടയിൽ, അമേരിക്കൻ മുറെ ലൂയിസ് ഡാൻസ് കമ്പനിയുടെ സമകാലീന നൃത്തം അദ്ദേഹം കണ്ടു. താമസിയാതെ, ന്യൂയോർക്കിൽ നൃത്തം പഠിച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന ആർട്ടിസ്റ്റ് ഉത്തരാ ആശ കൂർലവാല ബോംബെ സന്ദർശിക്കുകയും ന്യൂയോർക്കിലെ മാർത്ത ഗ്രഹാം സെന്റർ ഓഫ് കണ്ടംപററി ഡാൻസിൽ ചേരാൻ സഹായിക്കുകയും ചെയ്തു. 1969 ൽ ബോംബെ തുറമുഖത്ത് നിന്ന് കപ്പൽ കയറിയ ചരക്ക് ബോട്ടിൽ ഡെബൂ ബോംബെയിൽ നിന്ന് പുറപ്പെട്ടു, പിന്നീട് യൂറോപ്പിലൂടെ സഞ്ചരിച്ച് 1974 ൽ ന്യൂയോർക്കിലെത്തി. [2]
അടുത്ത ദശകത്തിൽ അദ്ദേഹം ലണ്ടൻ സ്കൂൾ ഓഫ് കണ്ടംപററി ഡാൻസിൽ ചേർന്നു. അവിടെ മാർത്ത എബ്രഹാമിന്റെ ആധുനിക നൃത്ത സാങ്കേതികത പഠിക്കുകയും തുടർന്ന് ന്യൂയോർക്കിൽ ജോസ് ലിമോന്റെ സാങ്കേതികത പഠിക്കുകയും ചെയ്തു. [5] ജർമ്മനിയിലെ വുപെർട്ടൽ ഡാൻസ് കമ്പനിയിലും പിലോബോളസ് ഡാൻസ് കമ്പനിയിലെ അലിസൺ ബെക്കർ ചേസിലും പിന ബൗഷിനൊപ്പം പരിശീലനം നേടിയ അദ്ദേഹം യൂറോപ്പ്, അമേരിക്ക, ജപ്പാൻ, ഇന്തോനേഷ്യ എന്നിവിടങ്ങളിലൂടെ സഞ്ചരിച്ചു. 1977 ൽ തിരികെ എത്തിയ അദ്ദേഹം ഗുരു ഇ കൃഷ്ണ പണിക്കർക്ക്, കീഴിൽ, തിരുവല്ലയിൽ കഥകളി പഠിച്ചു. ഗുരുവായൂർ ക്ഷേത്രത്തിൽ കഥകളി അവതരിപ്പിച്ചു . ഈ പര്യവേക്ഷണങ്ങളെല്ലാം അദ്ദേഹത്തിന് സവിശേഷമായ ഒരു നൃത്ത ശൈലി സൃഷ്ടിക്കുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചു, ഇന്ത്യൻ ക്ലാസിക്കൽ ഡാൻസിന്റെയും വെസ്റ്റേൺ ഗ്രൂപ്പ് ഡാൻസ് ടെക്നിക്കുകളുടെയും സംയോജനം. [6] [7]
സിനിമയിൽ[തിരുത്തുക]
സിനിമാ രംഗത്ത് നൃത്ത സംവിധായകനായും അദ്ദേഹം പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്. മണിരത്നം സംവിധാനം രാവൺ, എം.എഫ് ഹുസെെന്റ് മീനാക്ഷി; ദ ടെയ്ൽ ഓഫ് ത്രി സിറ്റീസ് തുടങ്ങിയ സിനിമകൾക്ക് വേണ്ടി നൃത്തസംവിധാനം ചെയ്തി‌‌ട്ടുണ്ട്.[8]
മരണം[തിരുത്തുക]
2020 ഡിസംബർ 10 ന് 73 വയസ്സുള്ള മുംബൈയിലെ വീട്ടിൽ വച്ച് അദ്ദേഹം അന്തരിച്ചു. [9]
അവാർഡുകൾ[തിരുത്തുക]
അവലംബം[തിരുത്തുക]
- ↑ Pioneer of modern dance Archived 2003-03-13 at the Wayback Machine. The Hindi, 31 December 2002.
- ↑ 2.0 2.1 Astad Deboo: In step with life The Times of India, 28 April 2002.
- ↑ 3.0 3.1 Astad Deboo, 60 Rediff.com, 13 July 2007.
- ↑ 4.0 4.1 "Astad deboo". www.sruti.com. ശേഖരിച്ചത് 10 December 2020.
- ↑ "Modern Indian Dance Pioneer Astad Deboo Passes Away at 73". The Quint. ശേഖരിച്ചത് 10 December 2020.
- ↑ Astad Deboo: is the most recognizable figure of modern dance here Mint, 11 August 2007.
- ↑ Dancing To A Revolution Archived 8 March 2012 at the Wayback Machine. Tehelka, 9 May 2009.
- ↑ "പ്രശസ്ത നർത്തകൻ അസ്താദ് ദേബൂ അന്തരിച്ചു". മാതൃഭൂമി. 10 December 2020. ശേഖരിച്ചത് 13 December 2020.
- ↑ "Dance Pioneer Astad Deboo Dies At 73". NDTV.com. ശേഖരിച്ചത് 10 December 2020.