അറ്റിഷ
| Atiśa Dīpankara Śrījñāna | |
|---|---|
| ബംഗാളി: অতীশ দীপংকর শ্রীজ্ঞান | |
 This portrait of Atiśa originated from a Kadam monastery in Tibet and was gifted to New York's Metropolitan Museum of Art in 1993. In this depiction, Atiśa holds a long, thin palm-leaf manuscript with his left hand, probably symbolising one of the many important texts he wrote, while making the gesture of teaching with his right hand.[1] | |
| മതം | Buddhism |
| വിദ്യാഭ്യാസം | Madhyamaka |
| Personal | |
| ജനനം | c. Bikrampur, Pala Empire, Ancient India (now in Munshiganj, Bangladesh) |
| മരണം | c. Nyêtang, Tibet |
| Religious career | |
| വിദ്യാർത്ഥികൾ | Dromtön |
| Part of a series on |
| Tibetan Buddhism |
|---|
 |
|
|
ഒരു ബുദ്ധമത നേതാവും ഗുരുവുമായിരുന്നു അറ്റിഷ ദീപങ്കര ശ്രീജ്ഞാന (982-1054) .[2] ബിഹാറിലെ വിക്രമശില ആശ്രമത്തിൽ നടത്തിയ പ്രവർത്തനങ്ങളുമായി അദ്ദേഹം പൊതുവെ ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.[3] 11-ാം നൂറ്റാണ്ടിലെ മഹായാന, വജ്രയാന ബുദ്ധമതം ഏഷ്യയിൽ പ്രചരിപ്പിക്കുന്നതിലെ പ്രധാന വ്യക്തികളിൽ ഒരാളായ അദ്ദേഹം ടിബറ്റ് മുതൽ സുമാത്ര വരെ ബുദ്ധമത ചിന്തകൾക്ക് പ്രചോദനം നൽകി. ക്ലാസിക്കൽ ബുദ്ധമതത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച വ്യക്തികളിൽ ഒരാളായി അദ്ദേഹം അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടു. ടിബറ്റൻ ബുദ്ധമതത്തിന്റെ പുതിയ വിവർത്തന സ്കൂളുകളിലൊന്നായ കദം സ്കൂളിന്റെ [4] സ്ഥാപകനായിരുന്നു ആറ്റിഷയുടെ പ്രധാന ശിഷ്യൻ, ഡ്രോംടൺ. പിന്നീട് 14-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഗെലുഗ് പാരമ്പര്യത്താൽ അത് മാറ്റിസ്ഥാപിക്കുകയും അതിന്റെ പഠിപ്പിക്കലുകൾ സ്വീകരിക്കുകയും ആശ്രമങ്ങൾ സ്വാംശീകരിക്കുകയും ചെയ്തു.[5]
2004-ൽ, ബിബിസിയുടെ എക്കാലത്തെയും മികച്ച ബംഗാളികളുടെ വോട്ടെടുപ്പിൽ അറ്റിഷ 18-ാം സ്ഥാനത്തെത്തി.[6][7][8]
മുൻകാലജീവിതം[തിരുത്തുക]
കൊട്ടാര ജീവിതം[തിരുത്തുക]
ആറ്റിഷയുടെ ജന്മസ്ഥലത്തിന് ഏറ്റവും സാധ്യതയുള്ള സ്ഥലമായ ബിക്രംപൂർ തെക്കുകിഴക്കൻ ബംഗാളിലെ പുരാതന രാജ്യങ്ങളുടെ ഭാഗമായതിനാൽ പാലാ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ തലസ്ഥാനമായിരുന്നു. നഗരത്തിന്റെ കൃത്യമായ സ്ഥാനം ഉറപ്പില്ലെങ്കിലും, നിലവിൽ ബംഗ്ലാദേശിലെ മുൻഷിഗഞ്ച് ജില്ലയിലാണ് ഇത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. ബുദ്ധമത സാംസ്കാരിക, അക്കാദമിക്, രാഷ്ട്രീയ ജീവിതത്തിന്റെ ആദ്യകാല കേന്ദ്രമായി ഇത് ആഘോഷിക്കപ്പെടുന്നു. ഗൗതമ ബുദ്ധനെപ്പോലെ, അറ്റിഷ രാജകുടുംബത്തിലാണ് ജനിച്ചത്.[9] അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതാവ് കല്യാണചന്ദ്ര എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന രാജാവും അമ്മ ശ്രീ പ്രഭാവതിയും ആയിരുന്നു. ചന്ദ്ര രാജവംശത്തിലെ രാജ ശ്രീചന്ദ്ര അദ്ദേഹത്തിന്റെ മുത്തച്ഛനായിരുന്നു.[10] മൂന്ന് രാജകീയ സഹോദരന്മാരിൽ ഒരാളായ അറ്റിഷ തന്റെ ജീവിതത്തിന്റെ ആദ്യ കാലത്ത് ചന്ദ്രഗർഭ എന്ന പേരിലാണ് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. വാസ്‌തവത്തിൽ, അദ്ദേഹം ഗുഗെയിലേക്ക് യാത്ര ചെയ്‌ത് ജങ്‌ചുപ്പ് Ö (വൈലി: ബയാങ് ചുബ് 'ഒഡ്, 984-1078) രാജാവിനെ കണ്ടുമുട്ടിയതിനുശേഷം അദ്ദേഹത്തിന് അറ്റിഷ എന്ന പേര് ലഭിക്കുകയുണ്ടായി.
പഠനങ്ങൾ[തിരുത്തുക]
ടിബറ്റൻ സ്രോതസ്സുകൾ അനുസരിച്ച്, അറ്റിഷയെ ഇരുപത്തിയെട്ടാം വയസ്സിൽ മഠാധിപതി ശിലരക്ഷിത മഹാസാംഗിക വംശത്തിലേക്ക് നിയമിച്ചു. വൈഷ്ണവം, ശൈവം, താന്ത്രിക ഹിന്ദുമതം, മറ്റ് ആചാരങ്ങൾ എന്നിവയിൽ നിന്നുള്ള പഠിപ്പിക്കലുകൾ ഉൾപ്പെടെ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലത്തെ മിക്കവാറും എല്ലാ ബുദ്ധ, ബുദ്ധേതര വിദ്യാലയങ്ങളും പഠിച്ചു. അറുപത്തിനാല് തരം കലകൾ, സംഗീത കല, യുക്തി കല എന്നിവയും അദ്ദേഹം പഠിച്ചു. ഇരുപത്തിരണ്ട് വയസ്സ് വരെ ഈ പഠനങ്ങൾ പൂർത്തിയാക്കി. അദ്ദേഹം പഠിക്കുകയും പരിശീലിക്കുകയും കൈമാറ്റം ചെയ്യുകയും ചെയ്ത അനേകം ബുദ്ധമത വംശങ്ങളിൽ മൂന്ന് പ്രധാന വംശങ്ങൾ അസംഗയും വസുബന്ധുവും കൈമാറിയ അഗാധമായ പ്രവർത്തന പരമ്പര, നാഗാർജുനനും ചന്ദ്രകീർത്തിയും കൈമാറിയ അഗാധമായ വീക്ഷണപരമ്പര, തിലോപയും നരോപയും കൈമാറിയ അഗാധമായ അനുഭവത്തിന്റെ വംശപരമ്പര എന്നിവയാണ്. [11] അറ്റിഷയ്ക്ക് 150-ലധികം അദ്ധ്യാപകർ ഉണ്ടായിരുന്നതായി പറയപ്പെടുന്നു. എന്നാൽ അതിൽ പ്രധാനം ധർമ്മകീർത്തിശ്രീ ആയിരുന്നു.[12] വിക്രമശിലയിൽ ആയിരുന്ന കാലത്ത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മറ്റൊരു ശ്രദ്ധേയനായ അദ്ധ്യാപകൻ രത്നാകരശാന്തിയായിരുന്നു. [13]
സുമാത്രയിലും ടിബറ്റിലും പഠിപ്പിക്കുന്നു[തിരുത്തുക]
ശ്രീവിജയ സാമ്രാജ്യത്തിലെ സുമാത്രയിൽ 12 വർഷം ചെലവഴിച്ചതായി ടിബറ്റൻ സ്രോതസ്സുകൾ ഉറപ്പിച്ചുപറയുന്നു. അദ്ദേഹം 1025 CE-ൽ ഇന്ത്യയിലേക്ക് മടങ്ങി ചോള രാജവംശത്തിലെ രാജേന്ദ്ര ചോളൻ ഒന്നാമൻ സുമാത്ര ആക്രമിച്ച അതേ വർഷം തന്നെയായിരുന്നു അത്.[14] അറ്റിഷ ഇന്ത്യയിലേക്ക് മടങ്ങി. തിരിച്ചെത്തിയപ്പോൾ, വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന അറിവുള്ള സന്യാസി തന്റെ പഠിപ്പിക്കലുകൾക്കും സംവാദത്തിലും തത്ത്വചിന്തയിലും ഉള്ള കഴിവുകൾക്കും വളരെയധികം ശ്രദ്ധ നേടി. മൂന്ന് വ്യത്യസ്ത അവസരങ്ങളിൽ, ബുദ്ധമത ഇതര തീവ്രവാദികളെ സംവാദത്തിൽ പരാജയപ്പെടുത്തിയതിന് സന്യാസി അറ്റിഷ പ്രശംസിക്കപ്പെട്ടു. ബുദ്ധമതത്തിന്റെ തെറ്റിദ്ധരിക്കപ്പെട്ടതോ അധഃപതിച്ചതോ ആയ ഒരു രൂപമായി അദ്ദേഹം സമ്പർക്കം പുലർത്തിയപ്പോൾ അദ്ദേഹം പരിഷ്‌കാരങ്ങൾ വേഗത്തിലും ഫലപ്രദമായും നടപ്പിലാക്കിയിരുന്നു. താമസിയാതെ ധർമ്മപാല ചക്രവർത്തി സ്ഥാപിച്ച വിക്രമശിലയിലെ കാര്യസ്ഥൻ അല്ലെങ്കിൽ മഠാധിപതി സ്ഥാനത്തേക്ക് അദ്ദേഹത്തെ നിയമിച്ചു.
അവലംബം[തിരുത്തുക]
- ↑ "Portrait of Atiśa [Tibet (a Kadampa monastery)] (1993.479)". Timeline of Art History. New York: The Metropolitan Museum of Art, 2000–. October 2006. ശേഖരിച്ചത് 11 January 2008.
- ↑ "Reincarnation". Dalailama. The Dalai Lama. ശേഖരിച്ചത് 20 May 2015.
- ↑ Jan Westerhoff (2018). The Golden Age of Indian Buddhist Philosophy. Oxford University Press. പുറം. 276. ISBN 978-0-19-873266-2.
- ↑ POV. "Tibetan Buddhism from A to Z - My Reincarnation - POV - PBS". മൂലതാളിൽ നിന്നും 2015-09-24-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 2021-11-13.
- ↑ "Kadam - The Treasury of Lives: A Biographical Encyclopedia of Tibet, Inner Asia and the Himalayan Region". The Treasury of Lives (ഭാഷ: ഇംഗ്ലീഷ്). ശേഖരിച്ചത് 11 December 2018.
- ↑ "Listeners name 'greatest Bengali'" (ഭാഷ: ബ്രിട്ടീഷ് ഇംഗ്ലീഷ്). 14 April 2004. ശേഖരിച്ചത് 24 February 2018.
- ↑ "International : Mujib, Tagore, Bose among 'greatest Bengalis of all time'". The Hindu. 2004-04-17. മൂലതാളിൽ നിന്നും 25 December 2018-ന് ആർക്കൈവ് ചെയ്തത്. ശേഖരിച്ചത് 24 February 2018.
- ↑ "The Daily Star Web Edition Vol. 4 Num 313". The Daily Star. ശേഖരിച്ചത് 24 February 2018.
- ↑ Maha Bodhi Society, The Maha Bodhi, Volume 90, p. 238.
- ↑ "Janata Bank Journal of Money, Finance and Development" (PDF). Janata Bank. പുറം. 54. ശേഖരിച്ചത് 18 November 2020.
- ↑ Great Kagyu Masters: The Golden Lineage Treasury by Khenpo Konchog Gyaltsen, Snow Lion Publications, pages 154-186
- ↑ Buswell 2014, p. 247.
- ↑ "Ratnākaraśānti". Encyclopedia of Buddhism Online.
- ↑ Atisa and Tibet: Life and Works of Dipamkara Srijnana by Alaka Chattopadhyaya p.91
ഗ്രന്ഥസൂചിക[തിരുത്തുക]
- Apple, James (2019). Atisa Dipamkara: Illuminator of the Awakened Mind. Boulder, CO: Shambhala Publications. പുറങ്ങൾ. 320pp. ISBN 9781611806472.
- Buswell, Robert Jr. (2014). Princeton Dictionary of Buddhism. Princeton, NJ: Princeton University Press. ISBN 9780691157863.
- Khenpo Konchog Gyaltsen, Great Kagyu Masters: The Golden Lineage Treasury, Snow Lion Publications
- Geshe Sonam Rinchen, Atiśa's Lamp for the Path to Enlightenment, Snow Lion Publications
- Khyentse, Dilgo (1993). 'Enlightened Courage. Ithaca, New York: Snow Lion Publications. ISBN 1-55939-023-9.
- Tulku, Ringu; Helm, Ann (2006). The Ri-Me Philosophy of Jamgon Kongtrul the Great: A Study of the Buddhist Lineages of Tibet. Boston: Shambhala Publications. ISBN 1-59030-286-9.
പുറംകണ്ണികൾ[തിരുത്തുക]
- Works by or about Atiśa at Internet Archive
- Works by or about Atisha at Internet Archive
- Bibliography of Atisha's works, Item 596, Karl Potter, University of Washington
- Advice from Atiśa's Heart
- Atiśa Dipamkara on Banglapedia
- English Translation of Lamp to the Path of Enlightenment (by Dr. Alexander Berzin)