എറണാകുളം ജില്ല

ഇംഗ്ലീഷ് വിലാസം

https://ml.wikipedia.org/wiki/Ernakulam_district

എറണാകുളം ജില്ല
ജില്ല
കേരളത്തിൽ എറണാകുളം ജില്ല
Coordinates: 10.00°N 76.33°E / 10.00; 76.33
രാജ്യം	ഇന്ത്യ
സംസ്ഥാനം	കേരളം
ആസ്ഥാനം	കാക്കനാട്
ഭരണസമ്പ്രദായം
• ഭരണസമിതി	കലക്ട്രേറ്റ്
• ജില്ലാ കളക്ടർ	എസ് സുഹാസ് ഐ.എ.എസ്.
• പോലീസ് കമ്മീഷണർ (സിറ്റി)	അക്ബർ എ. ഐ.പി.എസ്.
• ജില്ലാ പോലീസ് മേധാവി (റൂറൽ)	വിവേക് കുമാർ ഐ.പി.എസ്.
വിസ്തീർണ്ണം
• ആകെ	3,068 ച.കി.മീ.(1,185 ച മൈ)
•റാങ്ക്	4
ജനസംഖ്യ  (2011)
• ആകെ	32,79,860
• ജനസാന്ദ്രത	1,069/ച.കി.മീ.(2,770/ച മൈ)
Demonym(s)	എറണാകുളക്കാരൻ
ഭാഷകൾ
• ഔദ്യോഗികം	മലയാളം, ഇംഗ്ലീഷ്
സമയമേഖല	UTC+5:30 (IST)
ISO കോഡ്	IN-KL-KO
വാഹന റെജിസ്ട്രേഷൻ	KL-7,KL-17,KL-39,,KL-40,KL-41,KL-42,KL-43,KL-44,KL-63
വെബ്സൈറ്റ്	ernakulam.gov.in
യൂദ സിനഗോഗ്‌ ഫോർട്ട് കൊച്ചി തൃപ്പൂണിത്തുറ ഹിൽപാലസ് നെടുമ്പാശ്ശേരി അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം

എറണാകുളം ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനമായ കേരളത്തിലെ 14 ജില്ലകളിൽ ഒന്നാണ്, കൊച്ചിയിലെ നഗരവിഭജനത്തിൽ നിന്നാണ് ഈ പേര് സ്വീകരിച്ചത്. സംസ്ഥാനത്തിൻ്റെ മധ്യഭാഗത്തായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഇത് ഏകദേശം 2,924 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ (1,129 ചതുരശ്ര മൈൽ) വിസ്തൃതിയിൽ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു, കൂടാതെ കേരളത്തിലെ ജനസംഖ്യയുടെ 9% ത്തിലധികം ആളുകൾ വസിക്കുന്നു. കാക്കനാടാണ് ഇതിൻ്റെ ആസ്ഥാനം. പുരാതന പള്ളികൾ, ഹൈന്ദവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ, സിനഗോഗുകൾ, മോസ്‌കുകൾ എന്നിവയ്ക്ക് പേരുകേട്ട കേരളത്തിൻ്റെ വാണിജ്യ തലസ്ഥാനം എന്നറിയപ്പെടുന്ന കൊച്ചി ഈ ജില്ലയിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.

ജില്ലയിൽ സംസ്ഥാനത്തെ ഏറ്റവും വലിയ മെട്രോപൊളിറ്റൻ പ്രദേശം ഉൾപ്പെടുന്നു: ഗ്രേറ്റർ കൊച്ചിൻ. സംസ്ഥാനത്ത് ഏറ്റവും കൂടുതൽ വരുമാനവും ഏറ്റവും കൂടുതൽ വ്യവസായങ്ങൾ ഉള്ള ജില്ലയും എറണാകുളം ജില്ലയാണ്.[4] മലപ്പുറവും തിരുവനന്തപുരവും കഴിഞ്ഞാൽ (14 ജില്ലകളിൽ) കേരളത്തിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ജനസംഖ്യയുള്ള മൂന്നാമത്തെ ജില്ലയാണ് എറണാകുളം.[5] കേരളത്തിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ അന്തർദേശീയ, ആഭ്യന്തര വിനോദസഞ്ചാരികൾ എത്തുന്നതും ഈ ജില്ലയാണ്.

എറണാകുളത്ത് ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംസാരിക്കുന്ന ഭാഷ മലയാളമാണ്. ഇംഗ്ലീഷ് വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കുന്നു, കൂടുതലും ബിസിനസ് സർക്കിളുകളിൽ. 2012-ൽ 100 ​​ശതമാനം ബാങ്കിംഗ് അല്ലെങ്കിൽ പൂർണ്ണ "അർഥവത്തായ സാമ്പത്തിക ഉൾപ്പെടുത്തൽ" ഉള്ള ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ ജില്ലയായി എറണാകുളം മാറി.[6][7]

എറണാകുളത്തിന് 0.801 (UNHDP റിപ്പോർട്ട് 2005) എന്ന ഉയർന്ന മാനവ വികസന സൂചികയുണ്ട്, ഇത് ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന രാജ്യങ്ങളിലൊന്നാണ്.[8]

ചരിത്രം

പുരാതന കാലം മുതൽ ദക്ഷിണേന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രീയ ചരിത്രത്തിൽ എറണാകുളം ഒരു പങ്ക് വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. യഹൂദർ, സിറിയക്കാർ, അറബികൾ, ചൈനക്കാർ, ഡച്ച്, ബ്രിട്ടീഷുകാർ, പോർച്ചുഗീസ് നാവികർ എന്നിവർ കൊച്ചി രാജ്യത്തിലേക്കുള്ള കടൽ പാത പിന്തുടരുകയും പട്ടണത്തിൽ അവരുടെ മതിപ്പ് അവശേഷിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. കോഴിക്കോട് തുറമുഖം മധ്യകാല കേരള തീരത്ത് സാമ്പത്തികവും രാഷ്ട്രീയവുമായ മികച്ച സ്ഥാനം നേടി, കണ്ണൂർ, കൊല്ലം, കൊച്ചി എന്നിവ വാണിജ്യപരമായി പ്രധാനപ്പെട്ട ദ്വിതീയ തുറമുഖങ്ങളായിരുന്നു, അവിടെ ലോകത്തിൻ്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള വ്യാപാരികൾ ഒത്തുകൂടും. 1664-ൽ ഫോർട്ട് കൊച്ചി മുനിസിപ്പാലിറ്റി ഡച്ച് മലബാർ സ്ഥാപിച്ചു, ഇത് ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലെ ആദ്യത്തെ മുനിസിപ്പാലിറ്റിയായി മാറി, പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഡച്ച് അധികാരം ദുർബലമായപ്പോൾ പിരിച്ചുവിട്ടു.[10] 1896-ൽ കൊച്ചി മഹാരാജാവ് എറണാകുളത്ത് ഒരു ടൗൺ കൗൺസിൽ രൂപീകരിച്ച് പ്രാദേശിക ഭരണത്തിന് തുടക്കമിട്ടു. തുടക്കത്തിൽ, ജില്ലയുടെ ആസ്ഥാനം എറണാകുളം എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന നഗരത്തിൻ്റെ ഭാഗത്താണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്, അത് ജില്ലയ്ക്ക് അതിൻ്റെ പേര് നൽകി; തുടർന്ന് ആസ്ഥാനം കാക്കനാട്ടേക്ക് മാറ്റി.

1998-ൽ ഇടുക്കി ജില്ലയിൽ നിന്ന് കുട്ടമ്പുഴ ഗ്രാമം ജില്ലയിലേക്ക് ചേർത്തതിനെ തുടർന്ന് ജില്ലയ്ക്ക് അയൽ സംസ്ഥാനമായ തമിഴ്‌നാടുമായി രാഷ്ട്രീയ അതിർത്തി ലഭിച്ചു. ഈ അതിർത്തിയിലൂടെ ജില്ലയെ അയൽ സംസ്ഥാനവുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന അന്തർസംസ്ഥാന പാതയില്ല.

ഭൂമിശാസ്ത്രം

ബോൾഗാട്ടി പാലസ്

ഇന്ത്യയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ തീര സമതലത്തിൽ 3,068 km2 (1,185 ചതുരശ്ര മൈൽ) വിസ്തൃതിയുള്ളതാണ് എറണാകുളം ജില്ല. വടക്ക് തൃശൂർ ജില്ല, കിഴക്ക് ഇടുക്കി ജില്ല, തെക്ക് ആലപ്പുഴ, കോട്ടയം ജില്ലകൾ, പടിഞ്ഞാറ് ലക്കാഡീവ് കടൽ എന്നിവയാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. പൂയംകുട്ടിക്ക് ചുറ്റുമുള്ള വനപ്രദേശങ്ങളും ഇടമലയാർ അണക്കെട്ടും ഉൾപ്പെടുന്ന ജില്ലയുടെ വലിയൊരു ഭാഗമാണ് ആനമലകൾ. തൃശൂർ, പാലക്കാട്, ഇടുക്കി ജില്ലകളിലേക്കും തമിഴ്‌നാട്ടിലെ കോയമ്പത്തൂർ, തിരുപ്പൂർ ജില്ലകളിലേക്കും ഈ ശ്രേണി വ്യാപിക്കുന്നു. ജില്ലയെ ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായി ഉയർന്ന പ്രദേശം, മധ്യപ്രദേശം, തീരപ്രദേശം എന്നിങ്ങനെ തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. ഉയർന്ന പ്രദേശങ്ങളുടെ ഉയരം ഏകദേശം 300 മീറ്റർ (980 അടി) ആണ്. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും നീളം കൂടിയ പെരിയാർ നദി മൂവാറ്റുപുഴ ഒഴികെയുള്ള എല്ലാ താലൂക്കുകളിലൂടെയും ഒഴുകുന്നു. മൂവാറ്റുപുഴയാറും ചാലക്കുടിപ്പുഴയുടെ ഒരു ശാഖയും ജില്ലയിലൂടെ ഒഴുകുന്നു. ജില്ലയിലെ ശരാശരി വാർഷിക മഴ 3,432 മില്ലിമീറ്ററാണ് (135.1 ഇഞ്ച്). ജില്ലയ്ക്ക് മിതമായ കാലാവസ്ഥയുണ്ട്, കൂടുതലും മലബാർ തീരത്ത് ഈർപ്പമുള്ള വനങ്ങളുടെ പരിസ്ഥിതിയിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു, അതേസമയം ഉയർന്ന പ്രദേശങ്ങൾ തെക്ക് പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങളുടെ പരിസ്ഥിതിയുടെ ഭാഗമാണ്. എറണാകുളം, ഇടുക്കി ജില്ലകളുടെ അതിർത്തിയിലുള്ള ആനമുടി ദക്ഷിണേന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയാണ്. ഇടമലയാർ റിസർവ് ഫോറസ്റ്റിലെയും മാങ്കുളം ഫോറസ്റ്റ് ഡിവിഷനിലെയും ചില ഭാഗങ്ങളിൽ ഷോളകൾ ഉണ്ടെങ്കിലും ഈ ഭാഗങ്ങളിൽ റോഡ് മാർഗം എത്തിച്ചേരാനാകില്ല. ഇടമലയാർ റിസർവ് ഫോറസ്റ്റ്, ഇടമലക്കുടി. പലതരം മണൽ, മണ്ണ്, പാറകൾ എന്നിവ ഇവിടെ സമൃദ്ധമാണ്. കൊച്ചിൻ ഇൻ്റർനാഷണൽ എയർപോർട്ട് ജില്ലയുടെ വടക്ക് ഭാഗത്ത് കൊച്ചിയിലെ നെടുമ്പാശ്ശേരിയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.

ജില്ലയിൽ കൊച്ചി, കോതമംഗലം എന്നീ രണ്ട് അർബൻ അഗ്ലോമറേഷനുകൾ ഉണ്ട്. 2011 ലെ സെൻസസ് അടിസ്ഥാനമാക്കി ഹൗസിംഗ് ആൻഡ് അർബൻ അഫയേഴ്‌സ് മന്ത്രാലയത്തിൻ്റെ റാങ്കിംഗ് പ്രകാരം സംസ്ഥാനത്തെ ഏറ്റവും വലിയ നഗരമാണ് കൊച്ചി, 843 കിലോമീറ്റർ 2 വിസ്തൃതിയും 2.12 ദശലക്ഷത്തിലധികം ജനസംഖ്യയുമുള്ള കൊച്ചി രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള 17-ാമത്തെ നഗരമാണ്

അതിരുകൾ

വടക്ക് തൃശ്ശൂർ ജില്ലയും കിഴക്ക് ഇടുക്കി ജില്ലയും പടിഞ്ഞാറ് അറബിക്കടലും തെക്ക് കോട്ടയം ആലപ്പുഴ ജില്ലയും സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു

ഭൂപ്രകൃതി

ജില്ലയെ മൂന്ന് ഭാഗങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു: യഥാക്രമം കടൽത്തീരം, സമതലങ്ങൾ, കുന്നുകളും വനങ്ങളും അടങ്ങുന്ന താഴ്ന്ന പ്രദേശം, മധ്യപ്രദേശം, ഉയർന്ന പ്രദേശം. മൊത്തം പ്രദേശത്തിൻ്റെ 20 ശതമാനവും താഴ്ന്ന പ്രദേശങ്ങളാണ്. ജില്ലയുടെ കിഴക്കൻ ഭാഗത്തുള്ള വനങ്ങൾ കൂടുതലും വിദൂരമാണ്, ഇത് ആനമലകളുടെ ഭാഗമാണ്. ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടി ആനമുടിയാണ്. മധ്യപ്രദേശം പ്രധാനമായും സമതലഭൂമിയും കായലുകളിലൂടെയും കനാലിലൂടെയും സ്വാഭാവികമായി വെള്ളം ഒഴുകുന്ന ഒരു കൂട്ടം ദ്വീപുകളുമാണ്. മലയോരമോ കിഴക്കോ ഭാഗം പശ്ചിമഘട്ടത്തിൻ്റെ ഒരു വിഭാഗത്താൽ രൂപപ്പെട്ടതാണ്. തുടക്കത്തിൽ കോട്ടയം ജില്ലയുടെ ഭാഗങ്ങളും ഉയർന്ന പ്രദേശങ്ങളുമായിരുന്ന മൂവാറ്റുപുഴ, കോതമംഗലം താലൂക്കുകൾ. മൂവാറ്റുപുഴയാറും പെരിയാറും പ്രധാന നദികളാണ്, അവയിൽ രണ്ടാമത്തേത് മൂവാറ്റുപുഴ, ആലുവ, കുന്നത്തുനാട്, പരൂർ താലൂക്കുകളിലൂടെ ഒഴുകുന്നു. മഴക്കാലത്ത് ഈ നദികൾ നിറഞ്ഞു കവിയുകയും കനത്ത വെള്ളപ്പൊക്കം തീരത്തെ താഴ്ന്ന പ്രദേശങ്ങളെ ബാധിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു, എന്നാൽ വേനൽക്കാലത്ത് അവ സാധാരണയായി വരണ്ടതും ഇടുങ്ങിയതുമായിരിക്കും. പെരിയാർ 229 കിലോമീറ്റർ (142 മൈൽ) നീളത്തിൽ പരന്നുകിടക്കുന്നു.

വനവും വന്യജീവികളും

ഈ ജില്ലയുടെ സസ്യജാലങ്ങൾ ഉഷ്ണമേഖലാ പ്രദേശമാണ്. കനത്ത മഴയും മിതമായ താപനിലയും ഫലഭൂയിഷ്ഠമായ മണ്ണും സമൃദ്ധമായ സസ്യങ്ങളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. താഴ്ന്ന പ്രദേശമായ തീരപ്രദേശത്താണ് സാധാരണ സസ്യങ്ങളിൽ പലതും കാണപ്പെടുന്നത്. തെങ്ങ്, നെല്ല്, മരച്ചീനി, കുരുമുളക്, പൈനാപ്പിൾ, പയറുവർഗ്ഗങ്ങൾ എന്നിവ മധ്യപ്രദേശത്തെ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. ഉയർന്ന പ്രദേശത്തിൻ്റെ താഴ്ന്ന ചരിവുകളിൽ തേക്കും റബ്ബറും ഉണ്ട്.

കൊച്ചിയുടെ മധ്യഭാഗത്തായാണ് മംഗളവനം പക്ഷി സങ്കേതം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഇത് 2.74 ഹെക്ടർ (6.8 ഏക്കർ) വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു,[11] പലതരം കണ്ടൽക്കാടുകളെ പിന്തുണയ്ക്കുകയും വിവിധ ദേശാടന പക്ഷികളുടെ കൂടുകെട്ടുകയും ചെയ്യുന്നു. മംഗളവനത്തെ "കൊച്ചിയുടെ പച്ച ശ്വാസകോശം" എന്ന് വിളിക്കുന്നു,[12] നഗരത്തിലെ വായു മലിനീകരണം നിയന്ത്രിക്കുന്നതിൽ അതിൻ്റെ പങ്ക് കണക്കിലെടുത്ത്.[13]

പെരിയാർ നദിയുടെ വടക്കേ കരയിലാണ് തട്ടേക്കാട് പക്ഷി സങ്കേതം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്, ഏകദേശം 25 km2 (10 ചതുരശ്ര മൈൽ) വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു. പക്ഷിശാസ്ത്രജ്ഞനായ സലിം അലിയാണ് ഇത് സ്ഥാപിച്ചത്. കൊച്ചിയിൽ നിന്ന് 80 കിലോമീറ്റർ (50 മൈൽ) അകലെയാണ് ഈ വന്യജീവി സങ്കേതം. ഫാൽക്കൺ, കാട്ടുകോഴി, നീർക്കോഴികൾ, വേഴാമ്പലുകൾ എന്നിവയാണ് ഇവിടെ കാണപ്പെടുന്ന പക്ഷികൾ. ഈ പ്രദേശത്തെ സസ്യജാലങ്ങളിൽ പ്രധാനമായും തേക്ക്, റോസ്വുഡ്, മഹാഗണി എന്നിവയുടെ തോട്ടങ്ങൾ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. വഴിയിൽ ആനമലയിലെ പൂയംകുട്ടി വനത്തിലെത്തി.

സാമ്പത്തികം

കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും സമ്പന്നമായ ജില്ലയും കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ വാണിജ്യ കേന്ദ്രവുമാണ് എറണാകുളം ജില്ല. GSVA, നികുതി വരുമാനം എന്നിവയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ സംസ്ഥാന ഖജനാവിലേക്കാണ് ഇത് ഏറ്റവും കൂടുതൽ സംഭാവന നൽകുന്നത്. സംസ്ഥാനത്ത് ഏറ്റവും കൂടുതൽ വാണിജ്യവത്കൃത ബാങ്കുകളും സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളും വൻകിട വ്യവസായങ്ങളും എംഎസ്എംഇകളും ഉള്ളതിനൊപ്പം സംസ്ഥാനത്തെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന സാക്ഷരതാ നിരക്കും ഏറ്റവും ഉയർന്ന പ്രതിശീർഷ വരുമാനവും ഇവിടെയുണ്ട്. അതിൻ്റെ എം.ജി. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ചില സംരംഭങ്ങളുടെ കേന്ദ്രമാണ് റോഡ്. ഫെഡറൽ ബാങ്ക്, ജിയോജിത്, വി-ഗാർഡ്, മുത്തൂറ്റ് തുടങ്ങിയ ചില വലിയ കമ്പനികളുടെ ആസ്ഥാനം കൂടിയാണ് കൊച്ചി ജില്ലയുടെ മുഴുവൻ തീരത്തുടനീളമുള്ള കടലും അതിൻ്റെ കായലുകളും വിവിധതരം മത്സ്യങ്ങളുടെ ആവാസകേന്ദ്രമാണ്, ഇത് സമുദ്രവും ഉൾനാടൻ മത്സ്യബന്ധനവും നൽകുന്നു.

എറണാകുളത്തിൻ്റെ കിഴക്കൻ പ്രദേശം പ്രധാനമായും കാർഷിക മേഖലയാണ്. തണ്ണീർത്തടങ്ങളിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്ന പ്രധാന വിളയാണ് നെല്ല്. സംസ്ഥാനത്ത് ജാതിക്ക, പൈനാപ്പിൾ എന്നിവയുടെ ഏറ്റവും വലിയ ഉത്പാദക ജില്ലയാണ് ജില്ല: സംസ്ഥാനത്ത് ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന പൈനാപ്പിളിൻ്റെ 55 ശതമാനത്തിലധികം ജില്ലയിലാണ് കൃഷി ചെയ്യുന്നത്. ജില്ലയിൽ ഏറ്റവുമധികം കൃഷിചെയ്യുന്ന തോട്ടവിള റബ്ബറാണ്, കോട്ടയത്തിന് പിന്നിൽ സംസ്ഥാനത്ത് ഏറ്റവും കൂടുതൽ റബ്ബർ ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന ജില്ലയാണ് ജില്ല. മരച്ചീനി, കുരുമുളക്, അർക്ക, തെങ്ങ്, മഞ്ഞൾ, വാഴ, വാഴ എന്നിവയാണ് ജില്ലയിൽ കൃഷി ചെയ്യുന്ന മറ്റ് പ്രധാന വിളകൾ.

ജനസംഖ്യ

2018 ലെ സ്ഥിതിവിവരക്കണക്ക് റിപ്പോർട്ട് അനുസരിച്ച്, എറണാകുളത്ത് 3,427,659 ജനസംഖ്യയുണ്ട്.[1] 2011 ലെ സെൻസസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുന്നത് 640-ൽ ഈ ജില്ല ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും ജനസംഖ്യയുള്ള 104-ാം സ്ഥാനത്താണ്.[5] ജില്ലയിൽ ജനസാന്ദ്രത ഒരു ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററിൽ 1,072 നിവാസികൾ (2,780/ചതുരശ്ര മൈൽ).[5] 2001-2011 ലെ ജനസംഖ്യാ വളർച്ചാ നിരക്ക് 5.69% ആയിരുന്നു.[5] എറണാകുളത്ത് 1000 പുരുഷന്മാർക്ക് 1027 സ്ത്രീകൾ എന്ന ലിംഗാനുപാതമുണ്ട്,[5] സാക്ഷരതാ നിരക്ക് 95.89% ആണ്. ജനസംഖ്യയുടെ 68.07% നഗരപ്രദേശങ്ങളിലാണ് താമസിക്കുന്നത്. ജനസംഖ്യയുടെ പട്ടികജാതി പട്ടികവർഗ വിഭാഗങ്ങൾ യഥാക്രമം 8.18% ഉം 0.50% ഉം ആണ്

2011 ലെ സെൻസസ് പ്രകാരം, ജനസംഖ്യയുടെ 96.70% മലയാളവും 0.97% കൊങ്കണിയും 0.94% തമിഴും അവരുടെ ആദ്യ ഭാഷയായി സംസാരിക്കുന്നു.[20]

ഈ ജില്ല കേരളത്തിലെ "ഏറ്റവും പുരോഗമിച്ച" ജില്ലയായി പട്ടികപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. 2001 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് 3,105,798 ആണ് ഇവിടെ താമസിക്കുന്നത്, അയൽ ജില്ലകളിൽ നിന്നുള്ള യാത്രക്കാർ ഒഴികെ.[21]

2011 ലെ സെൻസസ് പ്രകാരം, എറണാകുളം ജില്ലയിലാണ് സംസ്ഥാനത്തെ ഏറ്റവും വലിയ നഗരം (യുഎ) (രാജ്യത്തെ 17-ാമത്തെ വലിയ നഗരം) - കൊച്ചി അർബൻ അഗ്ലോമറേഷൻ. 2,119,724 (2.12 ദശലക്ഷം) ജനസംഖ്യയുള്ള കൊച്ചി യുഎഎ 843 കിലോമീറ്റർ 2 വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു, [22] അതുവഴി എറണാകുളം ജില്ലയിലെ ജനസംഖ്യയുടെ ഏകദേശം മൂന്നിൽ രണ്ട് ഭാഗവും താമസിക്കുന്നു. മറ്റ് ചെറിയ നഗരങ്ങളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി സംസ്ഥാനത്തുടനീളം വ്യാപിച്ചിരിക്കുന്ന സംസ്ഥാനത്തെ ഏക "ഫസ്റ്റ് ഓർഡർ യുഎ" ആയി കേരള സർക്കാർ കൊച്ചി യുഎയെ അടയാളപ്പെടുത്തി.

81.42 km2 വിസ്തീർണ്ണമുള്ള കോതമംഗലം, 1,14, 639 ആളുകൾ താമസിക്കുന്ന മറ്റൊരു ചെറിയ നഗര സംയോജനവും ഈ ജില്ലയിലുണ്ട്. കോതമംഗലം, മൂവാറ്റുപുഴ പട്ടണങ്ങൾ കോതമംഗലം യുഎയുടെ ഒരു പ്രധാന ഭാഗമാണ്.

സംസ്കാരം

ആലുവയിലെ ആലുവ മഹാദേവ ക്ഷേത്രത്തിലെ (പെരിയാർ നദിയുടെ തീരത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന) ആലുവ ശിവരാത്രി ഉത്സവം രാജ്യത്തിൻ്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ആളുകളെ ആകർഷിക്കുന്നു.

പിറവം സെൻ്റ് മേരീസ് ഓർത്തഡോക്സ് സിറിയൻ കത്തീഡ്രൽ 405 എ.ഡി.യിൽ സ്ഥാപിതമായതായി വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു, പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ട് വരെ ഇത് ആർച്ച്ഡീക്കൻ്റെയും സെൻ്റ് തോമസിൻ്റെയും ആസ്ഥാനമായിരുന്നു.

ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ഹിന്ദുക്കളുടെ പ്രധാന തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന കാലടിയിലാണ് ആദിശങ്കരാചാര്യ ജനിച്ചത്

പെരുമ്പാവൂരിനടുത്തുള്ള പ്രസിദ്ധമായ ഒരു ജൈനക്ഷേത്രമാണ് കല്ലിൽ ക്ഷേത്രം.

താമരച്ചാൽ സെൻ്റ് മേരീസ് യാക്കോബായ സുറിയാനി വലിയപള്ളിയിൽ എട്ട് ദിവസത്തെ നോമ്പുതുറ (എട്ടുനൊമ്പ്) ഉത്സവം സംസ്ഥാനത്തിൻ്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്ന് നിരവധി ആളുകളെ ആകർഷിക്കുന്നു. മൂവാറ്റുപുഴയ്ക്കടുത്തുള്ള കടമറ്റത്ത് സെൻ്റ് ജോർജ്ജ് ഓർത്തഡോക്സ് സുറിയാനി പള്ളി വളരെ പഴക്കമുള്ളതും എ.ഡി അഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിൽ മാർ ആബോ സുറിയാനി മെത്രാപ്പോലീത്ത സ്ഥാപിച്ചതും പേർഷ്യയിൽ നിന്ന് കൊണ്ടുവന്ന കുരിശും പള്ളിയിൽ സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നു. സെപ്റ്റംബർ 24-ന് വല്ലാർപാടം ലത്തീൻ പള്ളിയിൽ നടക്കുന്ന ഉത്സവം എല്ലാ മതസ്ഥരെയും ആകർഷിക്കുന്നു. ഈ ദേവാലയത്തിലെ കന്യാമറിയത്തിൻ്റെ ഐക്കൺ നിരവധി അത്ഭുതങ്ങൾക്ക് പേരുകേട്ടതാണ്. ഇടപ്പള്ളി സെൻ്റ് ജോർജ് സീറോ മലബാർ കാത്തലിക് ഫൊറോന പള്ളി സ്ഥാപിതമായത് എ.ഡി 593ലാണ്

മട്ടാഞ്ചേരിയിലെ കൂനൻ കുരിശ് സെൻ്റ് ജോർജ് ഓർത്തഡോക്സ് പിൽഗ്രിം പള്ളിയാണ് എറണാകുളത്തെ പ്രധാന തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രങ്ങൾ. വടക്കൻ പറവൂർ സെൻ്റ് തോമസ് കാത്തലിക് ചർച്ച്, മലയാറ്റൂർ പള്ളി; കൂടാതെ മോർ തോമൻ യാക്കോബായ പള്ളി, കോതമംഗലം; ആലുവ തൃക്കുന്നത്ത് സെൻ്റ് മേരീസ് സെമിനാരി പള്ളിയും. ഗ്രിഗോറിയോസ് അബ്ദുൾ ജലീലിൻ്റെ തിരുശേഷിപ്പ് വടക്കൻ പറവൂർ സെൻ്റ് തോമസ് യാക്കോബായ പള്ളിയിൽ സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നു. കേരളത്തിൽ നിന്നുള്ള ആയിരക്കണക്കിന് തീർഥാടകർ ഏപ്രിൽ 27 ന് വിശുദ്ധൻ്റെ ദുക്രോനോയ്‌ക്കായി സമാപിക്കുന്നു. കോതമംഗലം മോർത്തോമൻ പള്ളിയിൽ എൽദോ മോർ ബസേലിയോസിൻ്റെ തിരുനാൾ എല്ലാ വർഷവും ഒക്ടോബർ 2, 3 തീയതികളിൽ ആഘോഷിക്കുന്നു. പൗലോസ് മാർ അത്തനാസിയോസിൻ്റെ കബറടക്കിയ ആലുവ തൃക്കുന്നത്ത് സെൻ്റ് മേരീസ് സെമിനാരി പള്ളിയിൽ ജനുവരി 26-ന് നടക്കുന്ന തിരുനാളും ആയിരങ്ങളെ ആകർഷിക്കുന്നു.

മലങ്കര ഓർത്തഡോക്സ് സുറിയാനി സഭയുടെ ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ വിശുദ്ധനായ പരുമല തിരുമേനി എന്നറിയപ്പെടുന്ന പരുമലയിലെ ഗീവർഗീസ് മാർ ഗ്രിഗോറിയോസ് മുളന്തുരുത്തിയിലാണ് ജനിച്ചതും വളർന്നതും.

പ്രമുഖ വ്യവസായ സ്ഥാപനങ്ങൾ

എഫ്.എ.സി.ടി തിരുവിതാംകൂർ ദിവാനായിരുന്ന സി.പി.രാമസ്വാമി അയ്യരുടെ നിർദ്ദേശാനുസരണം സ്വകാര്യ സംരംഭമായി പ്രവർത്തനം ആരംഭിച്ചു. ആദ്യം സംസ്ഥാനപൊതുമേഖലയിലും പിന്നീട് കേന്ദ്രപൊതുമേഖലയിലും ചേർക്കപ്പെട്ടു. ഇന്ത്യൻ രാസവളരംഗത്തെ പ്രമുഖ സ്ഥാപനം.

കൊച്ചിൻ റിഫൈനറി എറണാകുളത്ത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന മറ്റൊരു പ്രധാന വ്യവസായ സ്ഥാപനമാണ്.

പ്രധാന ആശുപത്രികൾ

ജനറൽ ആശുപത്രി, എറണാകുളം

അമൃത ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസ്, ഇടപ്പള്ളി

ഗവണ്മെന്റ് മെഡിക്കൽ കോളേജ്, കളമശ്ശേരി

കൊച്ചിൻ കാൻസർ സെന്റർ

അപ്പോളോ ആശുപത്രി

ലിസി ഹോസ്പിറ്റൽ

ലേക്‌ഷോർ ആശുപത്രി

ആസ്റ്റർ മെഡിസിറ്റി

ഡോ. പ്രമോദ്സ് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഫോർ സെക്ഷ്വൽ ആൻഡ് മരിറ്റൽ ഹെൽത്ത്

‌

ഭരണം

ഗോശ്രീ‍പാലം

പറവൂർ താലൂക്ക്‍, ആലുവ താലൂക്ക്, കൊച്ചി താലൂക്ക്, കണയന്നൂർ താലൂക്ക്, മൂവാറ്റുപുഴ താലൂക്ക്, കുന്നത്തുനാട് താലൂക്ക്, കോതമംഗലം താലൂക്ക് എന്നിങ്ങനെ ഏഴ് താലൂക്കുകളായി ജില്ലയെ വിഭജിച്ചിരിക്കുന്നു. കൊച്ചി നഗരത്തോടു ചേർന്നുള്ള കാക്കനാടാണ്‌ ജില്ലയുടെ ഭരണ സിരാകേന്ദ്രം. ജില്ലാ കളക്റ്ററേറ്റ്‌, ജില്ലാ പഞ്ചായത്ത്‌ കാര്യാലയം എന്നിവയെല്ലാം ഇവിടെ കേന്ദ്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നു.

നഗരസഭകൾ

13 നഗരസഭകൾ ആണ് എറണാകുളം ജില്ലയിൽ ഉള്ളത്.

1. തൃപ്പൂണിത്തുറ നഗരസഭ
2. മൂവാറ്റുപുഴ നഗരസഭ
3. കോതമംഗലം നഗരസഭ
4. പെരുമ്പാവൂർ നഗരസഭ
5. ആലുവ നഗരസഭ
6. കളമശേരി നഗരസഭ
7. വടക്കൻ പറവൂർ നഗരസഭ
8. അങ്കമാലി നഗരസഭ
9. ഏലൂർ നഗരസഭ
10. തൃക്കാക്കര നഗരസഭ
11. മരട് നഗരസഭ
12. പിറവം നഗരസഭ
13. കൂത്താട്ടുകുളം നഗരസഭ

വിദ്യാഭ്യാസം

1990-ഓടെ 100 ശതമാനം സാക്ഷരത കൈവരിച്ച ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യ ജില്ലയാണ് എറണാകുളം. 20 ലക്ഷത്തിലധികം ജനസംഖ്യയുള്ള രാജ്യത്തെ ഏതൊരു നഗരത്തിലും ഏറ്റവും ഉയർന്ന സാക്ഷരതാ നിരക്ക് കൊച്ചിയിലാണ്. സംസ്ഥാനത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ 100 ​​ശതമാനം സാക്ഷരത കൈവരിച്ച ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ ഗ്രാമമാണ് പോത്താനിക്കാട്. സാക്ഷരതാ പരിപാടി ഈ ജില്ലയിലാണ്.

എറണാകുളത്ത് മൂന്ന് പ്രമുഖ സർവകലാശാലകളുണ്ട്: കലാദി യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് സയൻസ് ഓഫ് സയൻസ് ഓഫ് സസ്കിർ യൂണിവേഴ്സിറ്റി, കൊച്ചിയിലെ ആൻകെറവ സർവകലാശാല, സമുദ്ര പഠനം എന്നിവയിലെ ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യ സർവകലാശാല സർവകലാശാല സംസ്ഥാനത്ത് ഏറ്റവും കൂടുതൽ വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങളുള്ളത് ജില്ലയിലാണ്; 2019 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് എറണാകുളത്ത് 476 സമ്പൂർണ ഹൈടെക് സ്കൂളുകളുണ്ട്.

2017-ൽ എറണാകുളം ജില്ലാ ഭരണകൂടം കുടിയേറ്റ കുട്ടികൾക്ക് മലയാളം വിദ്യാഭ്യാസം നൽകുന്നതിനായി റോഷ്‌നി പദ്ധതി ആരംഭിച്ചു. ലോവർ പ്രൈമറി മുതൽ ഹൈസ്കൂൾ വരെയുള്ള 1,265 കുടിയേറ്റ തൊഴിലാളികളുടെ കുട്ടികളെ ഇത് പിന്തുണച്ചു.

പ്രധാന വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ

• കൊച്ചി ശാസ്ത്രസാങ്കേതിക സർ‍വ്വകലാശാല
• ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യ സംസ്കൃത സർവകലാശാല
• അമൃത ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസ്, ഇടപ്പള്ളി
• ഗവണ്മെന്റ് മെഡിക്കൽ കോളേജ്, കളമശ്ശേരി
• മഹാരാജാസ് കോളജ്,എറണാകുളം
• സെന്റ് ആൽബർട്സ് കോളേജ്, എറണാകുളം
• സെന്റ് തെരാസാസ് കോളേജ്, എറണാകുളം
• യൂണിയൻ ക്രിസ്ത്യൻ കോളെജ്
• ഗവൺമെന്റ് പോളിടെക്നിക് കോളേജ് കളമശ്ശേരി
• വാരപ്പെട്ടി എൻഎസ്എസ് ഹയർസെക്കന്ററി സ്കൂൾ
• എം.ഇ.എസ്. കോളേജ് മാറമ്പള്ളി, ആലുവ
• അൽ അമീൻ കോളേജ്,ആലുവ
• മോഡൽ എഞ്ചിനീയറിങ് കോളേജ്, തൃക്കാക്കര
• നിർമ്മല കോളേജ്, മൂവാറ്റുപുഴ
• മാർ അത്തനേഷ്യസ് കോളേജ്, കോതമംഗലം
• മാർ അത്തനേഷ്യസ് കോളേജ് ഓഫ് എൻജിനീയറിങ്, കോതമംഗലം,
• ശ്രീ നാരായണ മംഗലം കോളേജ്, മാല്യങ്കര
• ഡോ.പടിയാർ മെമ്മൊറിയൽ ഹോമിയോ കോളേജ്, ചോറ്റാനിക്കര
• അക്വിനാസ് കോളേജ്, ഇടക്കൊച്ചി
• രാജഗിരി കോളേജ് ഓഫ് സോഷ്യൽ സയൻസസ്, കളമശ്ശേരി
• സേക്രഡ് ഹാർട്ട് കോളേജ്, തേവര
• സെന്റ് പീറ്റേഴ്സ് കോളേജ്, കോലഞ്ചേരി
• മാലിക് ദിനാർ ആർട്ട്സ് ആന്റ് സയൻസ് കോളേജ്, പല്ലാരിമംഗലം
• ബീ.പീ.സീ കോളേജ്,പിറവം
• ജി.എൽ.പി.ജി.എസ്, പുതിയകാവ്
• ഗവ. യു.പി സ്കൂൾ, മുടക്കുഴ
• എം.ജി.എം ഹയർസെക്കൻഡറി സ്കൂൾ, കുറുപ്പംപടി
• മാർ കൗമ എച്ച്എസ്എസ്, വെങ്ങൂർ
• ആശ്രം എച്ച്എസ്എസ്, പെരുമ്പാവൂർ
• ഗവ. ഗേൾസ് എച്ച്എസ്എസ്, പെരുമ്പാവൂർ

പ്രധാന തീർത്ഥാടനസ്ഥലങ്ങൾ/ആരാധനാലയങ്ങൾ

പ്രധാന ക്രിസ്ത്യൻ പള്ളികൾ

കടവന്ത്രയിലുള്ള ചെറുപുഷ്പം പള്ളി

• സെൻറ് മേരീസ് യാക്കോബായ സുറിയാനി കത്തീഡ്രൽ, മോറയ്ക്കാല (എ. ഡി. 905)
• കണ്ണമാലി പള്ളി
• സാന്റാക്രൂസ് ബസിലിക്ക, ഫോർട്ട്കൊച്ചി
• മലയാറ്റൂർ പള്ളി
• സെന്റ് മേരീസ് ബസ്സലിക്ക, എറണാകുളം
• സെന്റ് ഫ്രാൻസിസ് അസ്സിസി കത്തീഡ്രൽ, എറണാകുളം
• സെന്റ് ജോസഫ്‌ & മൌന്റ്റ്‌ കാർമേൽ പള്ളി, വരാപ്പുഴ
• അങ്കമാലി വലിയപള്ളി
• കാഞ്ഞൂർ പള്ളി
• കടമറ്റം പള്ളി
• കോതമംഗലം പള്ളി
• ഇടപ്പള്ളി പള്ളി
• കലൂർ സെൻറ് ആൻറണീസ് പള്ളി
• തട്ടുപാറ കുരിശുമല

പ്രധാന ഹൈന്ദവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ

• എറണാകുളം ശിവ ക്ഷേത്രം (എറണാകുളത്തപ്പൻ ക്ഷേത്രം)
• ചോറ്റാനിക്കര ശ്രീ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം|ചോറ്റാനിക്കര ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (മകം, പൂരം തൊഴൽ-പ്രസിദ്ധം)
• തിരുവൈരാണിക്കുളം മഹാദേവക്ഷേത്രം, ആലുവ (നടതുറപ്പ് ഉത്സവം-പ്രസിദ്ധം)
• തൃപ്പൂണിത്തുറ പൂർണ്ണത്രയീശ ക്ഷേത്രം (അത്തച്ചമയം, വൃശ്ചികോത്സവം)
• വാരപ്പെട്ടി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം
• ഇടപ്പള്ളി കൊട്ടാരം മഹാഗണപതി ക്ഷേത്രം
• ആലുവ ദേശം ശ്രീ പള്ളിപ്പാട്ടുകാവ് ഭദ്രകാളീ ക്ഷേത്രം
• ആലുവ ദേശം ശ്രീദത്ത ആഞ്ജനേയ ക്ഷേത്രം
• ആലുവ ശിവരാത്രി|ആലുവ ശിവക്ഷേത്രം (ശിവരാത്രി)
• കടുങ്ങല്ലൂർ ശ്രീ നരസിംഹമൂർത്തി ക്ഷേത്രം, ആലുവ
• തൃക്കാക്കര വാമനമൂർത്തി ക്ഷേത്രം, ഇടപ്പള്ളി
• പള്ളുരുത്തി ധന്വന്തരി ക്ഷേത്രം, എറണാകുളം
• പെരുമ്പടപ്പ് സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം, കൊച്ചി
• തൃപ്പൂണിത്തുറ ശ്രീരാമസ്വാമി ക്ഷേത്രം
• ചേരാനെല്ലൂർ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം
• ശ്രീശങ്കര സ്മാരകം, കാലടി
• ദക്ഷിണ മൂകാംബിക ക്ഷേത്രം, വടക്കൻ പറവൂർ (വിദ്യാരംഭം)
• ആവണംകോട് സരസ്വതി ക്ഷേത്രം, നെടുമ്പാശ്ശേരി (വിദ്യാരംഭം-പ്രസിദ്ധി)
• ഗൗരീശ്വര ക്ഷേത്രം, ചെറായി
• ചേലാമറ്റം ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമി ക്ഷേത്രം, പെരുമ്പാവൂർ
• തോട്ടുവ ധന്വന്തരി ക്ഷേത്രം, പെരുമ്പാവൂർ
• ശ്രീ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രം, എളങ്കുന്നപ്പുഴ
• പാഴൂർ പെരുംതൃക്കോവിൽ, പിറവം
• ശങ്കരനാരായണ ക്ഷേത്രം, മൂത്തകുന്നം (നാരായണ ഗുരുദേവനാൽ പ്രതിഷ്ടിതം)
• ചിറ്റൂർ ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമി ക്ഷേത്രം, എറണാകുളം
• ശ്രീ ഹനുമാൻ ക്ഷേത്രം, മറൈൻ ഡ്രൈവ്, എറണാകുളം
• ശ്രീധരീയം നെല്ലിക്കാട്ട് ഔഷധേശ്വരി ക്ഷേത്രം, കൂത്താട്ടുകുളം
• വെളുത്താട്ട് വടക്കൻ ചൊവ്വാ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം, കെടാമംഗലം, വടക്കൻ പറവൂർ (വരാഹി പഞ്ചമി ക്ഷേത്രം)
• ലക്ഷ്മണസ്വാമി ക്ഷേത്രം, തിരുമൂഴിക്കുളം
• മഹാദേവക്ഷേത്രം, ചെങ്ങമനാട്
• ശ്രീ ധർമ്മശാസ്‌താ ക്ഷേത്രം, പെരുമ്പാവൂർ
• മേത്തല കല്ലിൽ അമ്പലം
• മാമ്മലശ്ശേരി ശ്രീരാമസ്വാമി ക്ഷേത്രം, പിറവം
• ആമേട സപ്തമാതാ ക്ഷേത്രം, നടക്കാവ്, തൃപ്പൂണിത്തുറ

പ്രധാന ഇസ്ലാമിക ആരാധനാലയങ്ങൾ

• പള്ളിപ്പടി മഖാം, പുന്നുരുന്തി
• ഇടപ്പള്ളി മഖാം. ലുലുവിന് സമീപം
• പാനായിക്കുളം ബാപ്പു ഉസ്താദ് മഖാം
• മാടവന അബൂബക്ർ മുസ്ലിയാർ മഖാം മുടിക്കൽ
• മാടവന അബ്ദുർറസാഖ് മസ്താൻ മഖാം മുടിക്കൽ
• തോട്ടുംമുഖം തങ്ങൻമാർ മഖാം

ജൂത ആരാധനാലയം

• ജൂതപ്പള്ളി, മട്ടാഞ്ചേരി

ഇതും കൂടി കാണുക

• എറണാകുളം ജില്ലാ പഞ്ചായത്ത്
• പ്രമുഖ വ്യക്തികൾ
• ചങ്ങമ്പുഴ കൃ്ണപിള്ള
• സഹോദരൻ അയ്യപ്പൻ
• ജീ ശങ്കരക്കുറുപ്പ്
• മലയാറ്റൂർ രാമകൃഷ്ണൻ
• മമ്മൂട്ടി
• ജയസൂര്യ
• ദിലീപ്
• നിവിൻ പോളി
• ജയറാം
• ലാലു അലക്സ്
• ആഷിക് അബു
• മേഘ കെ ബൈജു (ടാറ്റൂ ആർട്ടിസ്റ്റ് )