പഞ്ചചാമരം

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.

പഞ്ചചാമരം: ഒരു സംസ്കൃതവർണ്ണവൃത്തം. അഷ്ടി എന്ന ഛന്ദസ്സിൽ പെട്ട (ഒരു വരിയിൽ 16 അക്ഷരങ്ങൾ) സമവൃത്തം.

ലക്ഷണം[തിരുത്തുക]

ലക്ഷണം മലയാളത്തിൽ:

ലക്ഷണം സംസ്കൃതത്തിൽ:

ഛന്ദശ്ശാസ്ത്രപ്രകാരം “ജ ര ജ ര ജ” എന്നീ ഗണങ്ങളും ഒരു ഗുരുവും വരുന്ന വൃത്തമാണു പഞ്ചചാമരം. ഈ വൃത്തത്തിന്റെ ലക്ഷണം നൽകിയിരിക്കുന്നതുതന്നെ ഇതേവൃത്തത്തിലാണ്.

ലഘു, ഗുരു, ലഘു, ഗുരു എന്നിങ്ങനെ 16 അക്ഷരങ്ങൾ ലഘുവും ഗുരുവും ഇടവിട്ടു് ഈ വൃത്തത്തിൽ വരുന്നു. അതിനാൽ ഈ ലക്ഷണവും വൃത്തമഞ്ജരിയിൽ ഉണ്ടു്.

ഇതിന് വേറൊരു ലക്ഷണം കൂടിയുണ്ട്.

ഉദാഹരണങ്ങൾ[തിരുത്തുക]

ഉദാ:-1

ഉദാ:-2

  • ശങ്കരാചാര്യർ ധാരാളം സ്തോത്രങ്ങൾ ഈ വൃത്തത്തിൽ എഴുതിയിട്ടുണ്ടു്. ഒരു ഗണപതീസ്തുതിയിൽ നിന്നു്:

ഉദാ:-3

സവിശേഷതകൾ[തിരുത്തുക]

ഗാനാത്മകമായ വൃത്തങ്ങളിൽ പ്രമുഖമാണ് പഞ്ചചാമരം. പഞ്ചചാമരത്തിൽ രചിച്ച ശ്ലോകങ്ങൾ അതീവമന്ദതാളത്തിലും മന്ദതാളത്തിലും മധ്യമതാളത്തിലും ദ്രുതതാളത്തിലും അതിദ്രുതതാളത്തിലും മനോഹരമായി ചൊല്ലാൻ സാധിക്കും. ശിവതാണ്ഡവസ്തോത്രത്തിലെ ശ്ലോകങ്ങൾ (ഉദാ:- ജടാടവീഗളജ്ജലപ്രവാഹപാവിതസ്ഥലേ,ഗളേऽവലംബ്യ ലംബിതാം ഭുജംഗതുംഗമാലികാം..) അതിദ്രുതതാളത്തിലും "മുദാ കരാത്തമോദകം, സദാ വിമുക്തി സാധകം..." എന്നശ്ലോകം മധ്യമതാളത്തിലുമാണ് സാധാരണ ആലപിക്കുന്നത്.

അവലംബം[തിരുത്തുക]

  1. കേദാരഭട്ടൻ രചിച്ച വൃത്തരത്നാകരം


പുറം കണ്ണികൾ[തിരുത്തുക]

"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=പഞ്ചചാമരം&oldid=3863703" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്